نام پژوهشگر: محمد مرتضوی نسب

بررسی و تحلیل نوحه ها و اشعار عاشورایی در منطقه سیستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  محمد مرتضوی نسب   عبدالله واثق عباسی

شعر عاشورایی بخش بزرگی از ادبیّات و فرهنگ ما مسلمانان را تشکیل می دهد. هر چند حادثه ی عاشورا در زمان و مکان خاصّی اتّفاق افتاده است. این حادثه ی غمبار، در گذر زمان به عنوان بخشی از فرهنگ جامعه ی اسلامی در آمده است. واقعه ی عاشورا چنان عواطف و احساسات مسلمانان، مخصوصاً شیعیان را تحت تأثیر قرار داده، که در طول تاریخ آثار متنوع و متعدّد هنری از خود به یادگار گذاشته اند. در منطقه ی سیستان این حادثه ی، جان های مشتاق و آزادی خواه شاعران خوش ذوق و خوش قریحه را متأثّر ساخته، به همین سبب در قالب سوگنامه هایی در رثای سرور و سالار شهیدان و یاران فداکارش نوحه سردادند. در این نوشتار ، پژوهنده، نوحه ها و اشعار عاشورایی منطقه سیستان را به شیوه ی تحلیلی مورد بررسی قرار داده است و تلاش شده که شعر عاشورایی این منطقه هم از لحاظ مضامین و محتوی و هم از جهت وزن و قافیه مورد بررسی قرار گیرد. این اشعار هر چند از نظر قالب به صورت مستزاد و یا نوعی ترجیع بند و ترکیب بند است، از لحاظ وزن بیشتر در بحر طویل سروده شده است.