نام پژوهشگر: فاطمه کعبی

ترجمه نیمه نخست کتاب مدخل الی علم اللغه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی 1393
  فاطمه کعبی   محمد خاقانی اصفهانی

زبان مهم ترین پل ارتباطی میان انسان هاست و همگام با آن، ترجمه نیز نقش اساسی در برقراری این فرآیند ایفا می کند. توسعه و گسترش علم زبان شناسی، نیاز دانش پژوهان و علاقه مندان این علم به ویژه در حوزه رشته های مترجمی را بیش از پیش به آشنایی با پیچ و خم های این علم برای دستیابی به ترجمه ای مطلوب آشکارتر می سازد. بنابراین با توجه به اهمیت علم زبان شناسی و نقش آن در ترجمه، رساله حاضر به ترجمه نیمه نخست کتاب مدخل الی علم اللغه نوشته ابراهیم محمود خلیل، همت می گمارد. گفتنی ست که در این راه کوشش هایی از سوی مترجمان صورت گرفته است، ولی با این وجود، این کمبود در گرایش مترجمی زبان عربی محسوس است. نتایج حاصل از این پژوهش به دو دسته تقسیم می شود: نخست نتایج مربوط به مطالعهء کتاب، از جمله اینکه زبان عربی در حوزه زبان شناسی به ویژه روش معنایی نسبت به غربی ها موفق تر بوده و کتاب های موجود گواه این مدعاست؛ و به اذعان خود ادبای عرب، آنان در زمینه فرهنگ نویسی تاریخی کم رنگ عمل کرده اند. و دسته دوم نتایج حاصل از ترجمه، که شامل ضرورت در نظر گرفتن اصول ترجمه برای رسیدن به نتیجه ای مطلوب و دقیق همگام با اهداف نویسنده است. پس دریافتیم که بدون در نظر گرفتن پدیده های نوین زبان شناختی مانند: روساخت، ژرف ساخت، روابط همنشینی و جانشینی، سبک و محیط فرهنگی نمی توان به ترجمه ای درست و دقیق دست یافت؛ چرا که علم زبان شناسی ثابت کرده که بدون شناختن لایه های پنهان موجود در زبان و یافتن معادل های مناسب، مقصود و هدف واقعی نویسنده به مخاطب به طور دقیق و کامل منتقل نخواهد شد. واژگان کلیدی: درآمدی بر زبان شناسی، ابراهیم خلیل، زبان شناسی، ترجمه، زبان فارسی