نام پژوهشگر: ریحانه شمس الدینی

تاثیر گذشت زمان بر کاهش و افزایش در ترجمه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  ریحانه شمس الدینی   علی خزاعی فرید

تا کنون پژوهش چندانی درمورد تاثیر گذشت زمان بر میزان کاهش و افزایش محتوا در ترجمه صورت نگرفته است. هدف از این پژوهش رفع این خلاء می باشد. با توجه به نظریه نظام های چندگانه هنگامی که ادبیاتی برای نخستین بار وارد جامعه ای می شود، مترجمان از روش هایی استفاده می کنند که با گذشت زمان ممکن است دیگر آن روش ها را لازم ندانسته و روش های دیگری را جایگزین سازند. این تحقیق براساس همین فرض صورت گرفته است. مطالعات جدید ترجمه اگرچه بر فردیت مترجم اعتبار زیادی قایل است اما از سوی دیگر با توجه به مفهوم عادتواره بوردیو (1992)، مترجمان فردیت خود را از اجتماع می گیرند. بنابراین صرف نظر از استثنا ها، مترجمان از کار مترجمان دیگر و همچنین شرایط اجتماعی و فرهنگی زمان خود اثر می پذیرند. برای بررسی تغییرات در استراتژی هایی که مترجمان در طول زمان برای حذف یا افزایش محتوا بکار می گیرند، 5 رمان معروف انتخاب شده که از هر یک دو ترجمه یکی متعلق به دهه 30 یا 40 و دیگری متعلق به دهه 80 یا 90 است. ابتدا موارد کاهش و افزایش موجود در ترجمه ها جمع آوری و دسته بندی شدند. این موارد را در چندین گروه به شرح زیر دسته بندی کردیم: افزایش کلمه و عبارت، افزایش جمله، تصریح، حشو، پانویس، جایگزینی، کاهش کلمه و عبارت و کاهش جمله. یافته های پژوهش هم در مورد تک تک رمانها و هم در مجموع فرض تحقیق را تائید می کند. مترجمان دهه 30 و 40 بیش تر از مترجمان دهه 80 و 90 از انواع کاهش و افزایش استفاده کرده اند.