نام پژوهشگر: مجتبی بزی

بررسی موسیقی بیرونی و کناری در غزلیات دیوان اهلی شیرازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  مجتبی بزی   عباس نیکبخت

از دیرباز موسیقی شعر تأثیر فراوانی در رساندن هر چه بهتر مفهوم مورد نظر شاعر و برانگیختن احساسات و عواطف شنونده داشته است. لذا رسالت اصلی این پژوهش بررسی موسیقی کناری و بیرونی غزلیّات اهلی شیرازی است. غزلیّات اهلی شیرازی از اوزان لطیف و روانی برخوردار است و بحرهای رمل و هزج بیشترین کاربرد را در غزل های وی دارد. این رساله در سه فصل تنظیم گردیده است. فصل اول به بیان کلیِات و تعاریف پیشینیان و معاصران در مورد شعر، وزن، عروض، شکل و محتوا،موسیقی شعر و غزل و معرفی اهلی شیرازی می پردازد. فصل دوم به موسیقی بیرونی و عروض که مهترین جنبه ی موسیقی شعر است می پردازد. در این فصل انواع اوزان وبحرهای مورد استفاده در غزلیّات اهلی شیرازی و اوزان جویباری و خیزابی، اوزان کوتاه، متوسط و بلند مورد بررسی قرار گرفته شده است. فصل سوم به موسیقی کناری می پردازد . قافیه، ردیف و اهمّیت آن در موسیقی شعر و قافیه بدیعی، عیوب قافیه و انواع هجاهای قافیه و در مبحث ردیف تعداد شعر های ردیف دار و انواع ردیف بررسی شده است. و در پایان، جدول ها و نمودارهای بسامد استفاده از انواع بحور، اوزان مختلف، طرح هجاهای قافیه، انواع ردیف و ... آورده شده است.