چکیده نانو ذرات¬ها در سیستم¬های کشاورزی می¬توانند از نظر پتانسیلی به عنوان کاندیدای مناسب برای تغییرات در رشد، نمو، تولید و کیفیت گیاه مورد استفاده قرار گیرند. بدین منظور یک آزمایش فاکتوریل بر اساس طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، در سال 93-92 انجام شد. تیمارها شامل تنش خشکی (دو سطح: نرمال و تنش خشکی) و غلظت¬های مختلف tio2-nano (چهار سطح: 0، 10، 100 و 500 پی¬پی¬ام) بودند. گیاهان در معرض تنش خشکی در ابتدای پر شدن دانه با وزن کردن روزانه گلدان¬ها قرار گرفتند. نانو ذرات دی¬اکسید تیتانیوم در مرحله ابتدای نمو دانه اعمال شد. نتایج نشان داد که تمامی صفات مورد مطالعه به استثنای ارتفاع، تعداد شاخه¬های فرعی در بوته و نسبت کلروفیل a/b تحت تاثیر تیمار قرار گرفتند. تنش خشکی منجر به کاهش محتوای کلروفیل کل، اجزاء عملکرد و درصد روغن بذر گردید، اما تنش خشکی منجر به افزایش در محتوای پر¬اکسید هیدروژن، مالون دی¬آلدهید، کاروتنوئید برگ و درصد پروتئین بذر شد. کاربرد نانو ذرات دی¬اکسید تیتانیوم، تنش اکسیداتیو (محتوای پر¬اکسید هیدروژن و مالون دی-آلدهید) را کاهش داد. به هر حال، واکنش در غلظت¬های پایین نانو ذرات دی¬اکسید تیتانیوم نسبت به غلظت¬های بیشتر بهتر بود. نتایج ما نشان داد که کاربرد نانو ذرات دی¬اکسید تیتانیوم، منجر به افزایش در محتوای کلروفیل، کاروتنوئید و نیز افزایش درصد پروتئین بذر می¬گردد. بنابراین، نانو ذرات دی¬اکسید تیتانیوم در غلظت¬های کم می-تواند اثر مثبتی روی اجزاء عملکرد و نهایتا عملکرد روغن بذر داشته باشد.