نام پژوهشگر: نبی الله غلامی

تعیین و پهنه بندی تبخیر و تعرق با استفاده از تکنیک سنجش از دور و الگوریتم سبال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  محمد فرامرزی   جلال کرمی

تبخیر- تعرق پس از بارندگی به عنوان یکی از مؤثرترین مؤلفه¬ها برای تعیین بیلان آبی یک منطقه می¬باشد. هدف از این پژوهش بررسی دقت برآورد تبخیر- تعرق واقعی گیاهان توسط الگوریتم توازن انرژی در سطح زمین (سبال) در مقایسه با مقادیر محاسبه شده توسط روش فائو- پنمن- مانتیث در دو سنجنده modis و landsat در شهرستان ملایر بود. و با توجه به اینکه تبخیر و تعرق را می¬توان به¬صورت دقیق با اندازه¬گیری میدانی تعیین نمود. با این حال این روش¬ها مقادیر تبخیر و تعرق را برای نواحی محدود از لحاظ وسعت مکانی بدست می¬آورد. این محدودیت دلیلی برای توسعه استفاده از داده¬های سنجش از دور در ارزیابی تبخیر و تعرق در نواحی با وسعت زیاد است. الگوریتم سبال یکی از مهم¬ترین الگوریتم¬های برآورد تبخیر- تعرق به وسیله تصاویر ماهواره¬ای می¬باشد. این مدل از طریق برآورد تمامی مؤلفه های انرژی در سطح زمین همچون شار تابش خالص، شار گرمای خاک و شار گرمای محسوس اقدام به برآورد تبخیر- تعرق می¬نماید. در این پژوهش از یک تصویر سنجنده modis و از یک تصویر landsat در تاریخ 14/5/2013 که مصادف با 24/2/1392 بود، استفاده شد. نتایج نشان داد در برآورد تبخیر- تعرق ساعتی و روزانه، تفاوت زیادی میان روش سبال و روش فائو- پنمن- مانتیث وجود ندارد. همچنین می¬توان تبخیر- تعرق ساعتی و روزانه را برای منطقه مورد مطالعه با دقتی قابل قبول نسبت به مقدار مرجع برآورد نمود. باتوجه به هدف تحقیق مشخص شد که سنجنده modis علارغم داشتن دقت برآورد دقیقتر پارامتر دمای سطحی که تأثیر زیادی در برآورد مقدار شار¬های تابش خالص، گرمای خاک و گرمای محسوس دارد، مقدار تبخیر و تعرق را نیز با دقت بیشتری نسبت به روش شاهد برآورد می¬کند. ولی با وجود این با توجه به قدرت تفکیک مکانی پایین، برای پهنه¬بندی مقدار تبخیر و تعرق دارای ارزش کمتری نسبت به تصویر landsat می¬باشد و برای پهنه-بندی دقیقتر تبخیر و تعرق برای کاربری¬های مختلف بهتر است که از این تصاویر استفاده شود.