نام پژوهشگر: فاطمه یعقوبی هشجین

بررسی پاسخهای مقابله ای زنان به انواع تبعیض جنسیتی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم انسانی 1391
  فاطمه یعقوبی هشجین   جواد صالحی

زمینه و هدف: تبعیض جنسیتی بر سلامت روان زنان تأثیر منفی می¬گذارد و در حوزه¬های مختلف به کاهش عملکرد می¬انجامد. مقابله با فرد مسئول رفتار تبعیض¬آمیز می¬تواند به کاهش این رفتار و پیامدهای آن کمک کند. پژوهش حاضر علاوه بر بررسی میزان مقابله¬ی زنان با تبعیض جنسیتی و شناخت بیشتر پاسخ¬های مقابله¬ای آنها، احتمال تاثیر تفاوت نوع تبعیض جنسیتی را بر احتمال ابراز پاسخ¬های مقابله¬ای و انواع آنها مورد مطالعه قرار می¬دهد. روش: انواع تبعیض جنسیتی به¬شکل سه موقعیت با سه سناریوی مختلف در شرایط آزمایشگاهی اعمال شدند. 48 دانشجوی دختر به¬طور تصادفی به موقعیت¬های آزمایشی مختلف افراز شدند و پاسخ¬های مقابله¬ای آنها با استفاده از یک طرح عاملی 2×3 (3 نوع تبعیض جنسیتی × دو موقعیت حضور یا عدم حضور زنی دیگر در کنار فرد شرکت¬کننده) مورد مطالعه قرار گرفت. یافته¬ها: یافته¬ها حاکی از آن بود که 44 درصد شرکت¬کنندگان با فرد تبعیض¬گر مقابله نکردند. با توجه به نتایج تحلیل واریانس دوطرفه، اثر تعاملی نوع تبعیض جنسیتی و موقعیت روی مقابله¬ی شرکت¬کنندگان معنادار نبود. تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که شدت مقابله¬ی شرکت¬کنندگان در گروه تبعیض جنسیتی نوع اول (اظهارنظر تبعیض¬آمیز مرتبط با نقش¬های جنسیتی سنتی) به طور معناداری بیشتر از گروه تبعیض جنسیتی نوع دوم (رفتار تبعیض¬آمیز) است (027/0=p , 91/3 = (47,2) f). همچنین نتایج آزمون خی دو حاکی از آن وجود تفاوت معنادار بین انواع تبعیض جنسیتی از نظر ابراز پاسخ¬ مقابله¬ی (05/0p<،60/6=(48=n , 1)x2) و نیز از نظر ابراز انواع پاسخ¬¬های مقابله¬ای( 05/0p<، 43/7=(43=n ,1)x2 ) بود. نتیجه¬گیری: علی¬رغم احساس خشم و انگیز¬ه¬ی مخالفت شرکت¬کنندگان بعد از روبرو شدن با تبعیض¬جنسیتی تقریباً نیمی از آنها با تبعیض جنسیتی مقابله نکردند که بیشتر آنها جزء گروه رفتار تبعیض¬آمیز بودند. این نشان می¬دهد زنان آن¬طور که مایلند به تبعیض جنسیتی پاسخ نمی¬دهند. فشارهای اجتماعی نقش عمده¬ای در این امر می¬تواند داشته باشد.