نام پژوهشگر: تکتم سربرقی مقدم

نقش دهیاران در توسعه گردشگری پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستاهای بخش طرقبه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  تکتم سربرقی مقدم   خدیجه بوزرجمهری

از مهم ترین ارکان توسعه گردشگری، مدیریت گردشگری است که نقشی مهم در هماهنگی فعالیت های توسعه گردشگری بر عهده دارد. گردشگری روستایی نیز به عنوان یک مجموعه اجتماعی و اقتصادی و زیست محیطی با ابعادی پیچیده و مرتبط با هم نیازمند مدیریتی توانا و آگاه به مسائل روستایی و گردشگری است. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی نقش دهیار به عنوان مدیر روستا در توسعه گردشگری پایدار روستایی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع تحقیق کاربردی است. به منظور گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری عبارت است از سرپرستان خانوار و گردشگران روستایی بخش طرقبه در 10 روستای دارای دهیاری است. از بین 1987 خانوار روستاهای نمونه با استفاده از فرمول کوکران 251 خانوار و 173 نفر گردشگران تعیین و مورد پرسشگری واقع شدند. اطلاعات جمع آوری شده از طریق نرم¬افزارspss مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است و در اثبات و رد فرضیات از آزمون رگرسیون، تحلیل خوشه¬ای و آزمون همبستگی استفاده شده است. نتایج به دست آمده از آزمون رگرسیون نشان می دهد که تأثیر متغیر عملکرد دهیار بر توسعه گردشگری پایدار 0.81 است که بیانگر تأثیر مثبت عملکرد دهیار بر توسعه گردشگری پایدار است. براساس رگرسیون چند متغیره در ابعاد سه¬گانه تحقیق، ضریب تعیین برای هر سه متغیر عملکرد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- زیست محیطی برابر 0.734 است و عملکرد اقتصادی دهیاران بیشترین ضریب تأثیر را در بین ابعاد داشته است، به طوری که به تنهایی 87 درصد از تغییرات توسعه گردشگری پایدار را تبیین می کند. براساس تحلیل خوشه¬ای از بین ده روستای نمونه، روستای جاغرق بالاترین عملکرد دهیار و پایدارترین روستا از لحاظ توسعه گردشگری پایدار می-باشد. با توجه به یافته ها، راهکارهایی شامل: بازنگری در وظایف دهیاری ها، ارائه گزارش و اطلاع رسانی به روستاییان، تشکیل گروه های مختلف محلی، ایجاد طرح های درآمدزا، آموزش دهیاران بخصوص در راستای گردشگری، افزایش آگاهی اجتماعات روستایی و غیره پیشنهاد شده است.