خویشاوندان وحشی منبع مهمی از ژن های مربوط به صفات مطلوب و سازگاری به شرایط محیطی هستند که می توانند برای غنی سازی ذخیر? ژنی گلرنگ زراعی مورد استفاده قرار گیرند. در این مطالعه، تنوع ژنتیکی بین و درون گونه ای 18 نمونه از سه گون? جنس کارتاموس شامل تینکتوریوس، لاناتوس و اکسیاکانتا با استفاده از آغازگرهای آی اس اس آر مورد بررسی قرار گرفت. تفکیک باندها روی ژل آگارز و پلی آکریل آمید صورت پذیرفت. از 9 آغازگر آی اس اس آر در مجموع 169 باند ایجاد گردید که 5/96 درصد آنها چندشکلی نشان دادند. در کل 40 باند اختصاصی برای سه گون? مورد بررسی شناسایی شد که بیشتر آنها توسط دو آغازگر 5 و 6 تولید شدند و گون? زراعی (تینکتوریوس) با 20 باند بیشترین را به خود اختصاص داد. برای دو گون? لاناتوس و اکسیاکانتا نیز به ترتیب 12 و 8 باند اختصاصی کشف گردید. از نظر توانایی ایجاد چندشکلی بین گونه ای، آغازگر 1 در گون? تینکتوریوس و در بررسی درون گونه ای آغازگر 6 در گون? لاناتوس بهترین بودند. برای گون? اکسیاکانتا میزان چندشکلی هم? آغازگرهای مورد بررسی مشابه بود. نتایج ماتریس تشابه نشان داد که از نظر درون گونه ای، بیشترین شباهت بین ژنوتیپ های گون? زراعی وجود داشت و از نظر بین گونه ای نیز بیشترین شباهت بین گون? زراعی و اکسیاکانتا وجود داشت. تجزی? خوشه ای بر اساس ضریب جاکارد با روش گروه بندی upgma، نمونه ها را به سه گروه تقسیم کرد که هر یک متعلق به یکی از سه گون? مورد بررسی بود. با استفاده از این نشانگرهای اختصاصی شناسایی شده، تاکسونومی و تمایز سه گون? جنس گلرنگ با دقت بالا و بدون نیاز به ارزیابی های مورفولوژیکی ممکن می گردد. نتایج این تحقیق همچنین کمک شایانی در افزایش کارایی انتقال ژن های مفید از خویشاوندان وحشی به گون? زراعی خواهد کرد.