ابن خلدون از جمله دانشمندان مسلمانی بود که با بینش وسیع و تجارب ارزنده پایه های علم جامعه شناسی را پی ریزی نمود. در این تحقیق ضمن معرفی شخصیت علمی ابن خلدون به بنیان های فکری او در حوزه مباحث اجتماعی پرداخته می شود. دیدگاه ابن خلدون نسبت به رویدادهای تاریخی و علم تاریخ، تحول اجتماعات، مسیر ادواری دولت ها، نظریه دولت، انواع اجتماع، آراء اقتصادی و مفهوم عصبیت مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرد. از کتاب مقدمه، مهمترین اثر او به عنوان منبع دست اول در مطالعه اندیشه های اجتماعی او استفاده می شود و سپس از نظرات و نتایج تحقیقات اندیشمندان و محققین در بسط و تبیین آراء و افکار او بهره گرفته می شود. موضوعاتی همچون تأثیر اندیشه های دانشمندان مسلمان در نظریات ابن خلدون، چند عاملی دیدن پدیده های اجتماعی از نظر ابن خلدون، تأثیر عامل جغرافیا و محیط در اجتماع انسانی و دیدگاه معرفت شناسی، هستی شناسی و روش شناسی و اندیشه عصبیت در جامعه شناسی او با استفاده از روش تاریخی در پارادایم تفسیری مورد مطالعه قرار می گیرند. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که جامعه شناختی ابن خلدون بر اساس تبیین رویدادهای تاریخی در راستای تأسیس علم عمران به بررسی و تبیین پدیده های اجتماعی به روش علمی و روابط علی و معلولی می پردازد. ساختار جامعه شناسی او از چارچوب مشخصی برخوردار است. در شناخت پدیده های اجتماعی واقع گرا بوده و از روش استقرایی و تجربی بهره گرفته است و هریک از موضوعات جغرافیا، ذخایر فکری گذشتگان، چند عاملی دیدن پدیده ها در علم الاجتماع او به وضوح مشاهده می شود و درک صحیحی از جامعه شناسی او بدست می دهد.