نام پژوهشگر: آرزو شکرزاده چایجان

بررسی شواهد نحوی در قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  آرزو شکرزاده چایجان   رحمت پورمحمد

هر علمی دارای اصول و زیر ساخت های شناخته شده ای است که اندیشمندان بر پایه ی آن به پژوهش و تدوین یافته هایشان می پردازند. در زبان و ادبیات عربی صرف و نحو پایه و اساس دیگر علوم به حساب می آید ؛ به زبانی دیگر هر علمی که گفتار و نوشتار در آن به کار رود، قطعاً برگرفته از نحو و صرف است.برای پیدایش علم نحو تاریخ دقیقی در دست نیست و آرای دانشمندان در این زمینه مختلف است ؛ امّا از زمان ابو الاسود دولی تا به امروز ادیبان بسیاری به این علم اهتمام ورزیدند و بر آن شدند تا قواعد آن را تدوین نمایند که در ابتدای کار به صورت شفاهی و سینه به سینه نقل گردید تا این که "سیبویه" آن را در «الکتاب» مکتوب کرد. از آن زمان تاکنون پیوسته دانشمندان نحو به تدوین قواعد این علم پرداختند؛ تا جایی که امروزه برای مطالعه ی این علم ارزشمند ده ها کتاب در دسترس می باشد. در این پژوهش برآنیم تا با استناد به آیات قرآن کریم؛ این منبع لا یزال الهی شواهد قرآنی نحوی را در کتب «مغنی اللبیب» ؛ «قطر الندی و بل الصدی »ابن هشام الانصاری ، «النحو الوافی »عباس حسن ،«جامع الدروس »شیخ مصطفی غلایینی و« شرح ابن عقیل بر الفیه ی ابن مالک »مورد ارزیابی قرار دهیم؛ به طوری که شواهد قرآنی به کار رفته در این کتب وچگونگی استناد به این آیات مورد بررسی قرار گرفته است؛ هر چند که در این زمینه تحقیقات گسترده ای صورت پذیرفته است اما پژوهش بیش تر در این زمینه ما را در رهایی از قواعد دست و پاگیر یاری نموده و دریچه ای از قواعد پرکاربرد را به رویمان می گشاید.