نام پژوهشگر: مریم بغوری

مقایسه اثر اندانسترون و متوکلوپرامید در درمان تهوع و استفراغ شدید بارداری
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود - دانشکده علوم پزشکی 1393
  روژین ارزه   مریم بغوری

در حدود 90-50 درصد زنان در طول سه ماهه نخست بارداری، تهوع و استفراغ را تجربه می کنند. تهوع و استفراغ در حاملگی اثر عمیقی در احساس کلی زنان در مورد سلامتی و فعالیت زندگی روزانه آن ها دارد. در موارد شدید این مشکل دارو درمانی جهت کاهش تهوع و استفراغ اجتناب ناپذیر است. اوندانسترون و متوکلوپرامید دو داروی پیشنهادشده برای درمان تهوع و استفراغ بارداری هستند و این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه اثربخشی این دو دارو در درمان تهوع و استفراغ شدید بارداری طراحی شد. این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده بود که در سال 1392 و از میان زنان باردار مراجعه کننده به درمانگاه زنان بیمارستان فاطمیه که سن بارداری کمتر از 16 هفته داشتند انجام شد. طی این مطالعه 100 نمونه انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه الف و ب قرار گرفتند. در هر دو گروه دارو به صورت هر 8 ساعت (3 بار در روز) تجویز می شد. بعد از 3 روز، دوز دارو کاهش یافته و به هر 12 ساعت (دو بار در روز) رسید و بعد از 3 روز مصرف به صورت هر 12 ساعت (6 روز پس از شروع درمان) مجدداً دوز دارو کاهش یافته و به هر 24 ساعت یک بار (روزانه یک عدد) رسید و این دوز دارو تا 8 روز بعد (14 روز از شروع درمان) ادامه یافت. در این مطالعه پیگیری بیماران به مدت سه هفته بود. به این صورت که بیماران در بدو ورود، یک روز، سه روز، یک هفته، دو هفته پس از شروع درمان مورد پیگیری قرار گرفت. همچنین بعد از قطع دارو، در انتهای هفته دوم پس از شروع دارونیز پیگیری بیماران در روز اول، روز دوم و یک هفته پس از قطع دارو انجام شد. داده های جمع آوری شده توسط آزمون x2، آزمون دقیق فیشر و student-t تجزیه وتحلیل شدند. در تجزیه وتحلیل یافته های این پژوهش مشخص شد که میانگین دفعات تهوع در دو گروه الف و ب در بدو ورود، یک روز و سه روز پس از شروع درمان و همچنین یک هفته پس از قطع درمان تفاوت معنی داری نداشت، ولی یک و دو هفته پس از شروع درمان و یک و دو روز پس از قطع دارو اختلاف معنی دار بین میانگین دفعات تهوع در دو گروه مشاهده شد و داروی اندانسترون در کاهش تعداد دفعات تهوع یک و دو هفته پس از شروع درمان و یک و دو روز پس از قطع درمان موثرتر بود و در گروه الف (تحت درمان با اندانسترون) اثر بهتری نسبت به متوکلوپرامید مشاهده شد. با مقایسه میانگین دفعات استفراغ نمونه های شرکت کننده در پژوهش در بدو ورود به مطالعه، یک روز پس از شروع درمان و همچنین یک هفته بعد از قطع درمان تفاوت معنی داری را بین دو گروه الف (تحت درمان با اندانسترون) و ب (تحت درمان با متوکلوپرامید) نشان داده نشد، ولی سه روز، یک هفته، دو هفته پس از شروع درمان و همچنین یک و دو روز پس از قطع درمان تفاوت معنی داری بین تعداد دفعات استفراغ در دو گروه مشاهده شد و گروهی که تحت درمان با اندانسترون بود، به طور معنی داری با کاهش تعداد دفعات استفراغ مواجه شد. داروی اندانسترون دارای تأثیر بهتری در کنترل تهوع و استفراغ بارداری بوده و در صورت پذیرش بیمار، می توان از آن جهت کنترل تهوع و استفراغ بارداری استفاده نمود.