همجواری قلمروی دولت عیلام نو با شاهنشاهی آشوریان و اتخاذ سیاست حمایت از بابل، منطقهای که مورد توجه توسعه طلبیهای آشور نیز بود، موجب نزاع و درگیری مداوم عیلام با آشور در دوره¬ی عیلام نو گردید. در نهایت و در طی درگیریهای مکرر دولت عیلام و به دلیل ادامه سیاست خارجی ضد آشوری، این دولت در قرن هفتم پ.م توسط حملات آشوربانیپال سقوط کرد و شوش ویران شد. در این پژوهش سعی شده با استفاده از منابع میانرودانی، عیلامی، عِبرانی، نقوش برجسته و کتیبههای پادشاهان هخامنشی و الواح گلی تخت جمشید و همچنین پژوهشهای جدید و با تجزیه و تحلیل آنها به این پرسش پاسخ داده شود که اوضاع سرزمین و مردم عیلام پس از فروپاشی آن توسط آشوریان تا پایان دورهی هخامنشی (330 – 550) چگونه بوده است. این پژوهش بر این فرضیه استوار است که به رغم فروپاشی حکومت عیلام در شوش، حکومتهای محلی در نواحی مختلف عیلام کماکان توانستند به بقای خود ادامه دهند و پس از آن نیز نقش مهمی در انتقال فرهنگ عیلامی به دورهی هخامنشیان ایفا کنند. برای این منظور در این پژوهش ابتدا به بررسی اوضاع سیاسی عیلام در دورهی پس از حملات آشور خواهیم پرداخت، دورانی که مقارن با عصر آشور نو بوده است و به دنبال آن موضع عیلام را در برابر قدرت تازه شکل گرفته بابل نو مورد بررسی قرار خواهیم داد. همچنین در فصلی از پژوهش با تکیه بر منابع بومی عیلامی، مسئله نوزایی سیاسی در عیلامِ پس از حملات آشور را مورد توجه قرار دادیم. فصل پایانی پژوهش را نیز به بررسی چگونگی وضیعت عیلام و عیلامیان پس از تشکیل امپراتوری هخامنشان اختصاص دادیم.