کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی آن یکی از مهمترین کارکردها به منظور استفاده بهینه از فضاهای شهری می باشد.در عین حال از مهم ترین مسائل زندگی امروزی، نحوه ی استفاده از زمین شهری است که نظارت بر چگونگی تفکیک اراضی موثرترین عامل در اجرای ضوابط منطقه بندی شهرها به مناطق مسکونی، صنعتی، تجاری، اداری وضوابط مربوط به استفاده از اراضی شهری می باشد. نوشهرگرایی به عنوان یک بسته ی برنامه ریزی و طراحی شهری که ساختمانهایی با سبک نو-سنتی را برای شکل دادن به محله های به نسبت پرتراکم، قابل پیاده روی و با کاربری مختلط در تقابل با شهر سازی دوران معاصر که دارای الگویی پراکنده، غیر انسانی و ماشینی است، پیشنهاد شده است. بر این اساس نوشهرگرایی آمیزه ای از سبک های معماری، رشد هوشمند، مخالف با توسعه پشراکنده و خزش شهری و تقویت شهرسازی پایدار و حمل و نقل محور است. موضوع این تحقیق تحلیل انطباق کاربری اراضی شهر اسلام آباد غرب با نظریات نوشهرگرایان است. روش مورد استفاده در این پژوهش، روش تحلیلی-توصیفی مبتنی بر گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و پیمایشی می باشد.تحلیل نقشه های حاصل از gis نشان دهنده عدم انطباق کاربری های اراضی شهر اسلام آباد غرب با نظریات نوشهرگرایان است. با استفاده از تحلیل پرسش نامه ها به وسیله روش هال و ین تن،چنین به نظر می رسد که میزان رضایتمندی در زمینه کاربری های شهری در تمامی متغیر های در نظر گرفته شده منفی است و پاسخ گویان به پرسش نامه ها رضایت چندانی از کاربری های شهری در شهر اسلام آباد غرب ندارند. اوج این نارضایتی در زمینه حفاظت نکردن از بناهای تاریخی و استفاده نکردن از نظرات مردم در زمینه ایجاد خدمات مورد نیاز محلات شهری است. واژگان کلیدی: کاربری زمین، اراضی شهری، نو شهرگرایی، اسلام آباد غرب

شهر اثر هنری بزرگی است که آفرینندگانی به وسعت خود و تعداد جمعیتش دارد و هدف نهایی از به وجود آمدن فضای یک شهر ایجاد کردن محیطی خلاق و پرونده برای مردم است که در آن زندگی می کنند و چنانچه فضای شهر مناسب خلق و ایجاد شود این فضا می توانند باعث حداکثر ارتباط با مردم و زیستگاه و پیرامونش شود . از آنجایی که شهرنشینی هم امروزه به صورت مسئله مهم و پیچیده برای جوامع مختلف در آمده است افزایش سریع آن در دهه ی اخیر برنامه ریزان را بر آن داشته است که به مسائل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی فضاهای شهر توجه بیشتری معطوف دارند و در صدد باشند که محیط مناسب و دلپذیری برای شهروندان فراهم آورند که به وجود آوردن و خلق این فضاهای مناسب و مورد پسند در فضاهای شهری ایلام نیز لازم و ضروری است زیرابا نگاهی به محدوده ی مورد مطالعه می توان دریافت که تاکنون در سطح این شهر مطالعات وسیعی در خصوص فضاهای شهری، شهر ایلام و یا نقش فضاهای شهری در تامین رضایت مندی شهروندان انجام نگرفته است و از آنجایی که فضاهای شهرایلام هم دارای مشکلات و معضلاتی می باشد پس ضرورت دارد که در مورد هرچه بیشتر زیبا کردن فضای شهری، ایجاد امنیت و آرامش در این شهر و ایجاد فضاهایی مناسب برای شهروندان از لحاظ روحی و روانی بررسی هایی انجام گیرد. که این تحقیق نیز با هدف بررسی شناخت فضاهای شهری و بررسی میزان رضایتمندی شهروندان تحت عنوان " نقش فضاهای شهری در تامین رضایتمندی شهروندان شهر ایلام " انجام گرفته است که در این تحقیق جامعه ی آماری شامل تمامی شهروندان شهر ایلام است که به صورت تصادفی انتخاب شده است و روش گرد آوری اطلاعات و داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه) است و برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات پزوهش از نرم افزار spps و شاخص رضایتمندی هال ین تن استفاده شده است و نتایجی که از این تحقیق بدست آمده است بیانگر این است که شهروندان از زیبایی فضاهای شهر ایلام و همچنین پیوستگی و اجتماع پذیری این فضاها رضایت ندارند که در این خصوص نیز پیشنهاداتی ارائه شده است

شهر ایلام طی دهه های اخیر رشدی شتابان و لجام گسیخته و بی قواره داشته و نوعی شهرسازی نااندیشیده و ناپایدار در آن به وقوع پیوسته است. در این شهر مسائلی همچون افزایش جمعیت و مهاجرت موجب گسترش شهر به جانب نواحی بالقوه خطرناک، گسستگی بافت شهری (فضاهای خالی درون شهر)، رشد لجام و بی قواره (رشد شتابان توسعه کالبدی) می گردد. برنامه ریزی کاربری اراضی شهری به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری نقشی مهم در ساماندهی فضایی - مکانی شهرها ایفا می کند و ارزیابی چگونگی برنامه ریزی کاربری اراضی شهری مهم تر از آن می باشد. در پژوهش حاضر سعی می شود به طور خلاصه به معرفی نوشهرگرایی و اصول پیشنهادی آن برای برنامه ریزی کاربری اراضی شهری از جمله پیاده مداری ، اتصال و پیوستگی، ایجاد کاربری های مختلط و ایجاد گونه های مختلف مسکن در بافت و ... بپردازد. هدف از این پژوهش تحلیل کاربری اراضی شهر ایلام از منظر نوشهرگرایان از طریق بررسی کمی و کیفی کاربری ها، اصول 12 گانه ی نظریه نوشهرگرایان و نیز دستیابی به الگوی متناسب صورت گرفته است که با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است و اطلاعات لازم برای انجام این تحقیق با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی که در رابطه با این موضوع انجام پذیرفته جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش ساکنان شهر ایلام است. حجم نمونه به تناسب نیاز، بر اساس فرمول کوکران به تعداد 383 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شده است که در سطح شهر توزیع شده است، همچنین برای تجزیه و تحلیل از نرم افزار gis و شاخص رضایتمندی هال، ین و تن و نرم افزار spss استفاده گردیده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که سطح سرانه اختصاص یافته به کاربریهای شهر ایلام بر دیدگاه نوشهرگرایانه استوار نیست و فاکتورهای 12 گانه ی محدوده مورد نظر رعایت نشده است. در توزیع فضایی کاربریها به عامل سازگاری کاربریها و انسان مداری توجه نشده است. همچنین مردم از دسترسی به کاربریها در شهر ایلام رضایت ندارند.

صنعت توریسم یکی از پر¬بازده¬ترین و بزرگ¬ترین فعالیت¬های اقتصادی دنیا است که مستقیم یا غیرمستقیم دیگر فعالیت¬های اقتصادی و فرهنگی را تحت تأثیر قرار¬¬می¬دهد. گر¬چه می¬توان گفت گردشگری به تنهایی نمی-تواندباعث توسعه شودولی با ورود گردشگر به تدریج نیاز به تغییر و ایجاد امکانات برای اقامت، جابه جایی و دیگر مسائل مربوط ایجاد می¬شود که در درازمدت باعث توسعه می¬شود.ماهیت صنعت گردشگری ایجاد اشتغال و درآمد، مشارکت اجتماعی و استفاده از منابع محلی است. جاذبه¬های تاریخی و فرهنگی نقش بسیار مهمی در جذب گردشگری دارند. از جمل? این جاذبه¬ها می¬توان به سایت¬های باستان¬شناسی، تاریخی و فرهنگی، الگوهای خاص فرهنگی، هنرها و صنایع- دستی، موزه¬ها، فستیوال¬ها و رویدادهای فرهنگی و در آخر هم آداب و رسوم مهمان¬پذیری ساکنان اشاره کرد. شهرستان دره¬شهر با دارا بودن موقعیت تاریخی و فرهنگی، توانایی بالایی برای جذب و توسعه گردشگری دارد، که با برنامه¬ریزی مناسب و صحیح توانایی تبدیل¬شدن به یکی از¬قطب¬های گردشگری استان ایلام را دارد. هدف از این تحقیق بررسی نقش جاذبه¬های تاریخی و فرهنگی در جذب و توسعه گردشگری در شهرستان دره¬شهر هست. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جزء روش توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش گردشگران، که با بکارگیری روش نمونه¬گیری تصادفی و با استفاده از فرمول¬کوکران تعداد 327 نفر در منطقه انتخاب¬شدند، و کارشناسان میراث که 12 نفر بودند را در بر¬می گیرد. دو پرسشنامه یکی برای گردشگران و دیگری برای کارشناسان، بین آن¬ها توزیع گردید، که با بدست آوردن نظرات آن¬ها با استفاده از آزمون تی¬تک متغیره میزان تأثیرات را مورد سنجش قرار داده که با استفاده از نرم¬افزار spssتجزیه و تحلیل شدند. که با توجه به نظرات گردشگران و کارشناسان میراث با تبلیغات صحیح در جهت معرفی جاذبه¬های تاریخی و فرهنگی شهرستان دره¬شهربه گردشگران و سرمایه¬گذاری بخش خصوصی در منطقه، گردشگران بیشتری را جذب نمود که باعث اشتغال¬زایی در این زمینه می¬شود و نهایتاً منجر به توسعه گردشگری در این شهرستان می¬شود. آزمون فرضیات نیز این گفته¬ها را تأیید می¬کند.

امروزه نحوی توزیع فضاهاومکان¬هابرای ارائه خدمات شهری از مباحث مهم درنظام برنامه¬ریزی شهری می¬باشدودراین زمینه مطالعات فراوانی صورت گرفته وروش¬هاوالگوهای گوناگونی جهت استقراراین فضاهاارائه شده است.ازجمله خدمات شهری مسئله بهداشت ودرمان است که اغلب درمجموعه تأسیسات شهری موردبحث قرار می¬گیرد.دراین تحقیق به ارزیابی توزیع مکانی خدمات بهداشتی¬درمانی ومیزان رضایت¬مندی شهروندان شهر کوهدشت پرداخته شد.روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است .مدل¬ها و تکنیک¬های بکار گرفته شده دراین تحقیق عبارتند ازمدل ضریب ناموزون موریس، ضریب پراکندگی، ضریب توزیع و تکنیک سنجش سطح تمرکز. همچنین از استانداردهاوضوابط پیشنهادی سازمان های مربوط جهت تطبیق دادن باوضع موجودشهر کوهدشت ازحیث خدمات بهداشت و درمان استفاده شده است. 9 شاخص دربخش بهداشت و درمان با استفاده از روش¬های گفته شده در بالا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتیجه تحلیل ضریب ناموزون موریس که به تفکیک برای شهرستان¬ها نیز و شهرهای مرکز شهرستان در استان لرستان با استفاده از شاخص¬های بهداشتی¬درمانی بکار رفته بود نشان داد که شهرستان و شهر کوهدشت به تناسب مرتبه جمعیتی که در سطح استان داردازخدمات بهداشتی¬درمانی بهره¬مندنشده است . همچنین بررسی سرانه¬ها دردوبخش بیمارستانی ودرمانگاه نیز نتایج مطلوبی برای شهر کوهدشت در بر نداشت . سرانه بیمارستان برای هر نفر در شهر کوهدشت اندکی بالا تر از سرانه استاندارد قرار داشت .اماسرانه فضای درمانگاه برای هر نفر خیلی پایین¬تر از سرانه پیبشنهادی واستانداردبود.بررسی شاخص¬های امکانات بهداشتی¬درمانی نیز بیانگر متناسب نبودن سطح خدمات بهداشتی¬درمانی ارائه شده با جمعیت ساکن در شهر کوهدشت است.شهر کوهدشت به 3 ناحیه تقسیم شده است.نتیجه محاسبه ضریب پراکندگی بیان¬گر نابرابری بالادرتوزیع درمانگاه¬هادرسطح نواحی شهر کوهدشت است.درنهایت با در نظر گرفتن سطح مورد نیاز هر ناحیه به جهت فضای درمانگاه و نیزبه منظوررساندن هر ناحیه به سرانه استاندارد،به مکان¬یابی فضاهای جدید درمانگاهی درسطح نواحی اقدام شد.مکان¬یابی بارعایت ولحاظ کردن معیارهای عمومی جهت احداث درمانگاه صورت گرفت. کلمات کلیدی خدمات شهری، بهداشتی درمانی، توزیع مکانی ، رضایتمندی شهروندان ، کوهدشت

امروزه گردشگری به عنوان صنعت روبه رشد دنیا، یکی از منابع مهم درآمدزایی وایجاد اشتغال بخصوص برای مناطق کمترتوسعه یافته محسوب می شودکه وجودجاذبه ها ومنابع گردشگری درمقصد نسبت به جذب توریست نقش مهمی را ایفامی کند.یکی از اشکال مهم گردشگری، گردشگری فرهنگی است. پژوهش حاضربا این پیش فرض که جاذبه های فرهنگی می تواند برجذب وتوسعه گردشگری بویژه گردشگری فرهنگی درمقصد بیفزاید، می باشد. روش مورد استفاده دراین پژوهش توصیفی- تحلیلی وابزارمورداستفاده پرسشنامه است. حجم نمونه براساس روش کوکران برآوردشدوازنرم افزارspss جهت تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته هانشان می دهد، جاذبه های فرهنگی بصورت باالقوه نقش بسزایی درجذب گردشگر و معرفی تاریخ وفرهنگ شهرایلام دارندکه بابرنامه ریزی ومدیریت صحیح سازمان های مربوطه، بویژه سازمان میراث فرهنگی وگردشگری استان، می توان بستر مناسبی برای توسعه گردشگری فرهنگی در منطقه فراهم ساخت.

امروزه در جامعه شهری برای دستیابی به توسعه پایدار، محله بنیادی ترین عنصر شهری حلقه واسطه بین شهر و شهروندان است. محله از لحاظ ساختاری، تاریخی، طبقاتی، اقتصادی و اجتماعی و کاربری، دارای تفاوت ها و شباهت های است که از جمله اهداف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... محله بندی صورت می گیرد. در هر دوره تاریخی عوامل و عناصر تاثیرگذار اقتصادی، اجتماعی، سیاسی به نوعی شکل و ماهیت آن را تحت تاثیر قرار داده است. کلانشهر اهواز از جمله شهرهایی است که با مشکلاتی در تعریف عوامل محله بندی و کاربرد آن در تفکیک محلات مواجه بوده است. هدف از این تحقیق به بررسی و ارزیابی عوامل مناسب و کاربردی جهت محله بندی کلانشهر اهواز با توجه به وضع موجود مقبولترین، قابل اجراء ترین و موثرترین عوامل بر توسعه پایدار شهری و در نهایت بهترین عوامل محله بندی را از دیدگاه کارشناسان مشخص نموده است. به این منظور با تهیه پرسشنامه لیکرت و با استفاده از روش گلوله برفی نظرات جامعه آماری که از نود نفر کارشناسان ادارات، اساتید دانشگاه و مهندسین مشاور تشکیل شده بود را گردآوری و با کمک گرفتن از نرم افرازهای spss نتایج را تجزیه و تحلیل و بررسی نموده برای اطمینان از مناسب بودن پرسشنامه از روایی محتوایی و برای محاسبه دقت پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید. پس از تایید روایی پرسشنامه توسط اساتید دقت و ضریب پایایی پرسشنامه 0.821 =α بدست آمده است که با توجه به بالا بودن ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه پایا می باشد.که جامعه آماری در این تحقیق علاقه مند می باشند کلانشهر اهواز را با توجه به وضعیت موجود به با اولویت عوامل فرهنگی- اجتماعی محله بندی نمایند و نیز عوامل اقتصادی بیشترین قابلیت اجراء را دارا می باشند و محله بندی بر اساس عوامل محیطی بیش از سایر عوامل باعث ایجاد توسعه پایدار مثبت در کلانشهر اهواز می گردد ضمنا در این تحقیق با توجه به درصد مقبولیت، قابلیت اجراء، تاثیر مثبت بر توسعه پایدار شهر( میزان پاسخ های موافق یا کاملا موافق ) هر یک از عوامل محله بندی و ترکیب این عوامل با استفاده از روش شاخص بندی و با مقایسه شاخص ترکیبی آنها با این نتیجه دست یافتیم که با توجه به وضعیت موجود حال حاضر کلانشهر اهواز بهترین عوامل برای محله بندی این کلانشهر عوامل فرهنگی- اجتماعی می باشد.

چکیده مسئله هویت قومی، موضوعی است که در تاریخ بشریت همواره مطرح بوده است. پیوندهای اجتماعی که در گذشته همگنی منطقه ای را در فضـای سـرزمین بـه وجـود آورده بود، امروزه جایگاه و پایگاه خود را در درون شهرها پیدا کرده و شهرها و محله ها بـه کـانون های هویـت های قومی و فرهنگی تبدیل شده اند. هدف از این تحقیق بررسی جایگاه ویژگی های قومی در شکل گیری محلات شهری ایلام است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد جامعه آماری محلات سطح شهر وکارکنان شهرداری ایلام می باشند. روش نمونه گیری تصادفی ساده است و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که برای محلات 76درصد و کارکنان شهرداری 81 درصد می باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss وآزمون تی یک نمونه ای و رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که شهر ایلام با دارا بودن اقوام مختلف کرد، لر، عرب و غیره وایلات و طوایف گوناگون، در ساختار و شکل گیری محلات شهر مسئله ی قوم گرایی دخالت داشته به طوری که هر محله به یک قوم خاصی تعلق دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی گردشگری، انگیزه ها و عوامل مرتبط با آن در شهر قصرشیرین است. تئوری محوری آن بر اساس تئوری های چاک. وای. گی، لس لامزدن، وبلن و پیرس تنظیم شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه خانوارهای ساکن در قصرشیرین که به داخل و خارج کشور سفرکرده اند تشکیل می دهد که تعداد آن 4756 خانوار می باشد. از این رو نمونه ای با حجم 357 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از جامعه مورد نظرانتخاب شد. روش پژوهش پیمایشی بوده و با استفاده از ابزار پرسشنامه اطلاعات تحقیق گردآوری شده است یافته های پژوهش نشان می دهد که بین عوامل زمینه ای (سن، جنس، سواد) و عوامل اجتماعی (چشم و هم چشمی و رسانه های جمعی) با انتخاب نوع گردشگری رابطه معنا دار وجود دارد و اما بین متغیر اجتماعی قومیت با انتخاب نوع گردشگری رابطه معنا دار وجود ندارد. در نتیجه می توان گفت انگیزه های گردشگری همچنان توزیع اجتماعی متفاوتی را نشان می دهد و بیش از آن که منشأ نیاز داشته باشد، مبتنی بر میل شخصی است.

مفهوم سرمایه اجتماعی به عنوان یک مفهوم فرا رشته ای در تحلیل های اجتماعی و اقتصادی توسعه جوامع به ویژه توسعه گردشگری مطرح شده است. هدف از این پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی شهروندان ایلامی در جذب گردشگر می باشد. این تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی است، جامعه آماری این پژوهش شهروندان ایلامی و گردشگران این شهرستان در سال92-93 می باشند. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای است با حجم نمونه323 نفر برای خانوارهای ایلامی و242 نفر برای گردشگران انجام گرفته ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه سرمایه اجتماعی و جذب گردشگر است نتایج حاصل از تحلیل فرضیه ها حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی شهروندان ایلامی و جذب گردشگر رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه به دست آمده از آزمون رگرسیون که به بررسی تأثیر متغیرهای مستقل(بعد ارتباطی- شناختی و ساختاری سرمایه اجتماعی) بر متغیر وابسته(جذب گردشگر) می پردازد نشان داد که هر سه بعد ارتباطی- ساختاری و شناختی سرمایه اجتماعی بر جذب گردشگر تأثیر داشته اند به طوری که بعد شناختی سرمایه اجتماعی به تنهایی حدود 88 درصد تغییرات را در متغیر وابسته جذب گردشگر تبیین نموده است. همچنین بعد ساختاری و رابطه ای سرمایه اجتماعی در مجموع60 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند و در آخر درصد تبیین هر سه متغیر رابطه ای، شناختی و ساختاری 63 درصد بوده است.

چکیده: معضل ترافیک در شهرها یک مشکل ساختاری است که یک روزه به وجود نیامده بلکه کاملا ریشه در فقدان برنامه ریزی جامع مدیریت شهری در گذشته دارد. تحقیق حاضر از روش توصیفی-تحلیلی است و نوع تحقیق کاربردی توسعه ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان شهر ایلام به تعداد 213/172 نفر بود. حجم نمونه این تحقیق 383 نفر بود. روش نموه گیری خوشه ای بود و با مراجعه حضوری نسبت به تکمیل پرسشنامه اقدام شد. متغییر مستقل این تحقیق میزان ترافیک شهر ایلام و متغییرهای مستقل این تحقیق شامل عوامل اقتصادی و اجتماعی، چگونگی تولید سفر، تفکیک، تخصیص و انواع سیستمهای حمل و نقل بودند. آلفای کرونباخ این پژوهش به مقدار 72/0تایید شد. در این تحقیق پس از گردآوری داده ها، از نرم افزار آماریspss، نسخه 20 برای داده پردازی استفاده شد. در این بررسی از روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. همچنین از روش های آماری توصیفی و استنباطی جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. با توجه به داده های بدست آمده از طریق پرسشنامه ها، به این نتیجه رسیدیم که ترافیک شهر ایلام با مشکلات و موانع بسیاری مواجه است که از آن جمله می توان به به باریک بودن خیابان ها، عدم پراکندگی مراکز خرید در سطح شهر، عدم گسترش وسایل نقلیه عمومی، عدم وجود پارکینگ و... همانگونه که مشاهده شد عموم این مشکلات ناشی از مشکلات ساخت و ساز شهری می باشد که با طراحی و اجرای یک برنامه جامع قابل رفع می باشد. که برای اجرا و طراحی این برنامه ها باید بین سازمانهای مختلف مانند شهرداری، راه، مسکن و شهر سازی و راهنمایی و رانندگی هماهنگی لازم بعمل آید. یافته های این پژوهش نیز حاکی از این است که کیفیت محیط شهری در برگیرنده شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی فضایی محیط شهری است که باعث افزایش یا کاهش ترافیک شهری می شود و دسترسی های مناسب و افزایش کیفیت کالبدی از مواردی است که موجب کاهش ترافیک شهری می شود. طبق پژوهش حاضر، راه های دسترسی و توزیع مراکز خرید و پارکینگ ها باید به گونه ای باشد که شهروندان در دسترسی به این مکان ها دچار مشکل نشوند و بدون اتلاف وقت و هزینه به مکان های مورد نیاز خود برسند. به عبارتی، بدون برنامه ریزی نمی توانیم شرایط مطلوبی را در شهرها برای شهروندان ایجاد کنیم و این امر تنها با کمک تخصص و دانش متخصصان در همه مسائل مربوط به شهر میسر است. کلمات کلیدی: ترافیک، ترافیک شهری، شهروندان، ایلام.

چکیده : مفهوم محیط شهری که از آن به تعابیر مختلفی همچون فضای شهری و چشم انداز شهری یاد می شود .چیزی بیشتر از محیط کالبدی و ساخته شده شهری است. و تعاملات و روابط اجتماعی،پیوندهای عاطفی،امکانات اجتماعی،خیابان ها،ساختمان ها ...چیزی بیش از محیط به شمار می رود. شهر جهانی از سنت ها و آداب ورسوم و گرایش های سازمان یافته و عواطف و چیزهایی از این قبیل می باشد.هدف از این پژوهش،بررسی و تحلیل میزان رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط شهری در شهر ایوان می باشد. با توجه به مبانی نظری، شاخص های نه گانه ، مسکن ، اوقات فراغت ، اقتصاد ، آموزشی ، بهداشتی- درمانی،زیرساخت ها،حمل ونقل،زیست محیطی و امنیت انتخاب شد.ندو برای هرکدام چندین مولفه تعریف شد.تابتوان کیفیت محیط شهری،از منظر شهروندان در شهر ایوان را بررسی کنیم.این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی می باشد. و در پژوهش حاضر برای سنجش کیفیت محیط شهری در شهر ایوان از رویکرد رضایتمندی به عنوان رهیافتی«مخاطب محور» استفاده شده است.داده های جمع آوری شده ازنظر سنجی380 سرپرست خانوار ایوان به وسیله پرسشنامه با طیف 5 گزینه ای لیکرت در نرم افزارspss وارد شد.نخست به توصیف مشخصه های فردی و کمی با استفاده از جداول فراوانی و نمودارها اقدام شد.سپس جهت بررسی و تحلیل شاخص ها و مولفه های آن از آزمون ضرایب همبستگی پیرسون ،آزمونt یک نمونه ای،t دو گروه مستقل و رگرسیون خطی استفاده شد. نتایج پژوهش با سطح معنادار(...sig) و در سطح اطمینان95درصد نشان می دهد که سطح رضایتمندی شهروندان از شهر ایوان کمتر از حد متوسط است.لذا رضایتمندی شهروندان ایوانی از کیفیت محیط شهری در سطح پایینی قرار دارد. و بین تمام شاخص های کیفیت محیط شهری و رضایتمندی شهروندان ارتباط معناداری وجود دارد. به عبارت دیگرشاخص های(مسکن ، اوقات فراغت ، اقتصادی ، آموزشی ، بهداشتی- درمانی ، زیرساخت ها ، حمل ونقل ، زیست محیطی و امنیت) 98درصد بر رضایتمندی شهروندان شهر ایوان تأثیر دارند. همچنین بین مشخصه های فردی و کیفیت زندگی شهری رابطه معناداری وجود ندارد.و بین مشخصه های عینی (درامد،هزینه،نوع مسکن،مساحت زیربنا و بعد خانوار)ذهنی(اقتصادی،مسکن ،حمل ونقل....)نیز ارتباط معناداری وجود دارد. واژگان کلیدی:رضایتمندی،کیفیت محیط شهری،کیفیت زندگی،شهر ایوان

یکی از مسائل مهم در برنامه ریزی شهری،استفاده بهینه از زمین و برنامه ریزی کاربری زمین شهری است.انسان ها نیازهای متعددی دارند و بهداشت و درمان از اولین نیازهای اساسی جوامع انسانی می باشد،از این رو تامین و کنترل آن با هدف ارتقا کیفیت زندگی و سلامت شهروندان از مهمترین وظایف دولتها به شمار می رود. تحقیق پیش رو به بررسی توزیع مراکز درمانی در شهر ایلام و ارائه الگوی مطلوب پرداخته است.روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی از نوع پژوهش های کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها به صورت اسنادی،کتابخانه ای و میدانی می باشد.بر اساس داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای gis و استفاده از مدل ahp به رفع کمبودها پرداخته شده ونتایج این تحقیق بیانگر اینست که که جانمایی مراکز درمانی در شهر ایلام با توجه به حجم ترافیک شهری، آلودگی صوتی و زیست محیطی در محدوده مطالعاتی مناسب است و ارائه الگوی مطلوب می تواند در قدرت پاسخگویی به نیاز شهروندان در مراکز درمانی شهر ایلام تاثیرگذار باشد.

افراد بشر همواره از طبیعت لذت برده اند وسفر به نواحی بکر ودست نخورده و دیدار از جذابیت های طبیعی برای ارضای نیاز های روحی و روانی وارائه پاسخی به کنجکاوی های بشر موضوع جدیدی نبوده ونیست.انسان وطبیعت رابطه ای دیرینه دارند.اما در دهه ها ی اخیر به علت افزایش میزان خسارت ها و آسیب ها ی وارد آمده بر طبیعت، حساسیت به ابعاد اکولوژیکی سفر و ارتباط توریسم با محیط زیست، بیشتر مد نظر حامیان طبیعت وصاحب نظران توسعه پایدار قرار گرفته است.از جمله مناطقی که دارای مناظر طبیعی زیبایی است و بسیار مورد بازدیدافراد به ویژه مردم بومی منطقه قرار می گیرد، طبیعت حومه شهر ایلام می باشد.بنا براین تحقیق حاضر به دنبال بررسی انگیزه های گردش در طبیعت در بین مردم شهر ایلام می باشد.روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق مردم شهر ایلام می باشند و حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری کوکراین 266 نفر در نظر گرفته شد. اطلاعات به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده و سپس با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون مورد آزمون قرار گرفته اند. نتایج حاصل از آزمون نشان داد که به ترتیب عوامل اقتصادی،وجود جاذبه ها-ی طبیعی، عوامل اجتماعی فرهنگی ، و در آخر عوامل زیرساختی و روساختی بیشترین تأثیر را در طبیعت گردی در بین مردم شهر ایلام داشته که متناسب با آنها پیشنهادهایی چون: در نظر گرفتن نیاز ها ی تفریحی مردم، ایجاد تسهیلات تفریحی ارزان قیمت در سطح شهر، حفظ نواحی بکر به عنوان نواحی حفاظت شده، ایجاد فضا ی سبز بیشتر در سطح شهر و نیز تشویق مردم به اکوتوریسم و آموزش ها ی لازم در این زمینه مطرح گردید.

مسکن کوچکترین عنصر سکونتگاه ها، مهمترین کاربری شهری و یکی از شاخص های عمده ارزیابی توسعه یک کشور است .در کشورهای توسعه یافته حق تامین مسکن به رسمیت شناخته شده است در حالی که در کشورهای در حال توسعه – شامل ایران- به دلیل رشد شهرنشینی، افزایش جمعیت شهرها، نداشتن برنامه ریزی جامع و فقدان منابع کافی فقر مسکن یکی از جلوهای بارز این کشورها می باشد. در شهر ایلام نیز افزایش جمعیت از یک سو و فقدان ابزار و سیاستهای لازم در مورد تامین مسکن گروههای کم درآمد از سوی دیگر باعث ایجاد مشکل مسکن در این شهر شده است و مهاجرت روستائیان به سمت شهر ایلام و میل به سکونت در آنها در شدت بخشیدن به میزان آسیب رسانی به گروههای کم درآمد تاثیر گذار بوده است. این پژوهش با هدف تحلیل روش های تأمین مسکن گروه های کم درآمد در شهر ایلام انجام شده است.روش بررسی توصیفی- تحلیلی بوده، جامعه آماری پژوهش محله های شهر ایلام (بانبور، بان برز و سبزی آباد)، مساکن مهر و کارکنان سازمان مسکن و شهرسازی شهر ایلام هستند که به صورت تصادفی انتخاب شده اند. روش گردآوری داده ها و اطلاعات در این پژوهش روش کتابخانه های و میدانی (پرسشنامه) است برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات پژوهش از نرم افزار spss و شاخص رضایتمندی هال ین وتن استفاده شده است . نتایج این پژوهش نشان می دهد که روش های انجام شده برای تأمین مسکن گروه های کم درآمد شهر ایلام نتوانسته است در تأمین مسکن این افراد موثر باشد و این افراد از روش های تامین مسکن انجام شده رضایت ندارند.

چکیده: تجارب ایران و جهان نشان داده اند که با برنامه هایی آمرانه، یکجانبه، از بالا به پایین و بدون مداخله و نظر خواهی از مردم (به عنوان بهره برداران اصلی برنامه ها) نمی توان راه به جایی برد. چنین برنامه هایی به جای بهبود شرایط زیست و رضایت مردم، اسباب بی اعتمادی و ناامیدی آنان را نسبت به اداره ی مطلوب امور شهر توسط مدیران شهری را سبب شده است. لذا با توجه به چنین واقعیاتی، جای آن دارد که از راهکارهای مشارکت و در سطحی بالاتر، شراکت و توانمندسازی اجتماع محلی و نیروهای غیر دولتی دخیل(شهروندان، بخش خصوصی، مالکین و غیره) مدد جست. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی بوده و داده ها و اطلاعات مورد نیاز، از طریق بررسی های اسنادی- کتابخانه ای و مطالعات میدانی جمع آوری شده سپس جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزار spss20 و آزمون های کای اسکور ، ویلکاکسون و من ویتنی یو جهت محاسبه فراوانی ها، درصد فراوانی ها، فراوانی تجمعی، میانگین ها و غیره استفاده شد. در قسمت آمار استنباطی برای بررسی فرضیه های مربوط به عوامل موثر در مشارکت شهروندان ایلامی از آزمون کای اسکور و ضرایب آزمون من ویتنی یو و ویلکاکسون برای مقایسه نظر مدیران و شهروندان در خصوص شاخص های حکمروایی مطلوب شهر ی استفاده شد .در نهایت و با توجه به موضوع پایان نامه پیشنهاداتی جهت ارتقاء وضعیت مشارکت مردم شهرایلام در دستیابی به حکمروایی مطلوب شهری ارائه شده است. جامعه آماری این پژوهش کل جمعیت شهر ایلام بوده و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 383 نفر برآورد شده است سپس با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه که روایی آن از طریق پیش آزمون تایید شده بود،و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید گردید و اطلاعات مورد نیاز از طریق تهیه دو پرسشنامه ازمدیران وکارشناسان ارشد شهری وشهروندان ایلام به صورت مجزا جمع آوری شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بیشتر شهروندان با تاثیر عوامل اجتماعی، فرهنگی ، اقتصادی وسیاسی بر افزایش میزان مشارکت شهروندان موافق می باشند .ومدیران بیشتر از شهر وندان با تاثیر گذاری شاخص های حکمروایی مطلوب شهری در افزایش مشارکت شهروندان موافق هستند .در نهایت پیشنهاداتی دستیابی به حکمروایی مطلوب ارائه گردید. کلید واژه: مشارکت، شهروندان، حکمروایی.

گردشگری مذهبی یکی از اشکال عمده ی گردشگری است که شامل دیدار از اماکن مذهبی و انجام فرایض دینی و مذهبی است در مواردی که معتقدات مذهبی، به عنوان عامل بسیار تأثیر گذار در ایجاد مراکز شهری ایفای نقش می کنند، شهرهایی با کارکرد مذهبی شکل می گیرند. این نوع شهرها، معمولاً در اطراف معابد و بقاع متبرکه به وجود می آیند. امروز سفر نه اسباب تفریح و سرگرمی که به تدریج به ابزار شناخت و آگاهی زندگی مردمان ، تفاهم با دیگران و فراتر از آن به شناخت جهان پیرامون ، حقایق آن و غنای بینش و نگرش آدمیان به مفاهیم زندگی شان تبدیل شده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی آثار گردشگری بر موقعیت کنونی شهر مشهد می باشد. که به لحاظ زمانی در زمره ی تحقیقات مقطعی و به لحاظ هدف در دسته تحقیقات بنیادی قرار می گیرد. جامعه آماری تمام مردم ساکن در شهر مقدس مشهد می باشند. حجم نمونه این تحقیق با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده است که شامل 384 نفر می باشد. نتایج نشان می دهد که بین ورود گردشگران به شهر مشهد و فرهنگ پذیری، رونق اقتصادی، آلودگی محیط زیست و انحراف اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد.

امروزه اهمیت و نقش مبلمان شهری در خدمات رسانی و زیباسازی شهری بر هیچکس پوشیده نیست و مبلمان شهری از اجزای ضروری و جدایی ناپذیر شهرها محسوب می شودکه مبلمان شهری را از زوایای مختلفی می توان مورد کنکاش قرار داد و هدف از این مطالعه بررسی نقش مبلمان شهری بر ارتقاء کیفیت محیط شهری و رضایتمندی شهروندان می باشد تا با تبین علمی تر عوامل تاثیرگذار بر کیفیت مبلمان شهری برکیفیت محیط شهری و رضایتمندی شهروندان ،الگوهای مناسبی جهت برنامه ریزی های آینده ارایه گردد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است که تجزیه و تحلیل از روش تحلیل عاملی تاییدی و با استفاده نرم افزار هایamos و spss و برای سنجش رضایتمندی از شاخص هال ین تن استفاده شده است.

چکیده پژوهش حاضر با عنوان «چگونگی خوانش مردم از رابطه با طبیعت، شهر کوهدشت » به قصد راه بردن به تفسیر و درک انگیزه های آنان از اقدام به طبیعت گردی است. بر این اساس، روش بکار رفته در این پژوهش روش کیفی با تأکید بر گراندد تئوری است. روش نمونه گیری استفاده شده در این پژوهش نمونه گیری هدفمند از نوع نمونه گیری نظری است. برای نیل به کفایت نمونه ها از اشباع نظری بهره گیری شده است. برای تحلیل یافته های این پژوهش، روش کد گذاری به کار گرفته شده است، این روش کد گذاری در سه مرحله انجام می شود. در کدگذاری اولیه 89 مفهوم اساسی به دست آمده است. این مفاهیم به 10 مقوله محوری ( لذت بردن از طبیعت، ایجاد تعاملات اجتماعی، تجدید روحیه و رفع خستگی، توجه به توسعه پایدار، طبیعت گردی، رسیدن به آرامش روحی و روانی، دور شدن از استرس ها و تنش های روزمره ،تکرار الگوی گذشتگان، انجام بازی های بومی و محلی وکمبود امکانات تفریحی در شهر ) خلاصه می شود. و از این 10 مقوله در کدگذاری باز، تعداد دو مقوله ی محوری شامل شهوانیت فردی وجبر اجتماعی بدست آمده است و در نهایت در مرحله ی سوم یعنی کد گذاری انتخابی یا گزینشی، مقوله ی هسته یا مفهوم مرکزی «بازتولید تجربه فرهنگی و اجتماعی»استخراج شده است و این هسته ی مرکزی یا نظریه ی مبنایی، همه ی مقولات محوری را در بر گرفته و اشاره دارد به اینکه برای برخورداری از لذتهای فردی، چاره ای نیست جز اینکه باید در مفاهیم مورد اعتقاد دیگران سهیم شد و با آنان در تعامل قرار گرفت. واژگان کلیدی: طبیعت گردی، گراندد تئوری، شهوانیت فردی، جبر اجتماعی، بازتولید تجربه فرهنگی و اجتماعی

چکیده فضاهای عمومی شهری یکی از مهمترین گونه های فضاهای شهری محسوب مـی شـود. فضـاهای عمـومی فضـاهایی هستند که عموم شهروندان از هر قشر، سن، نژاد و صنفی بدون هیچ گونه محـدودیتی حـق اسـتفاده از آن را دارا هسـتند. امروزه فضاهای عمومی شهری ، ضرورتی اساسی در برنامه های توسعه شهری یافته اند که این امر حکایت از نقش این فضاها در تقویت وجهه فرهنگی – اجتماعی شهر دارد . بدیهی است که در صورت فقدان و یا ضعف فضاهای عمومی ، بسیاری از فعالیت ها ، رفتار ها و کوشش های عرصه عمومی ، در محل مناسبی بروز و ظهور نخواهند یافت ،از این رو میزان تحقق این فضاها در شهرهای رو به گسترش ایران نظیر شهر نور آباد واقع در استان لرستان امری ضروری محسوب می شود .در راستای موارد مذکور، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان تحقق شاخص های فضاهای عمومی شهری، با روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است. نتایج مطالعات نشان می دهد که فضاهای عمومی محقَق شد ه مصوب در طرح جامع نورآباد، فضاهای حمل و نقل، آموزشی، بهداشتی، دسترسی، ورزشی، فضای سبز می باشند. در پژوهش حاضر، جامعه آماری را 60234 شهروند بالای 18 سال که تا سال 1394 در شهر نورآباد لرستان زندگی می کردند ، تشکیل داده اند. لیکن از آنجا که جمع آوری اطلاعات از کلیه افراد جامعه آماری عملاً غیرممکن بود (حتی اگر امکان پذیر هم باشد هم به لحاظ زمان، هزینه و سایر امکانات مورد نیاز مقدور نبود)، نمونه ای به حجم 400 نفر براساس فرمول کوکران از جامعه آماری بصورت تصادفی انتخاب شده و مورد سنجش قرار گرفته است. در آمار توصیفی با استفاده ازشاخص های فراوانی و درصد و میانگین و نمودار به بررسی پژوهش پرداخته شد و در آمار استنباطی با استفاده از آزمون های t به بررسی فرضیه های پژوهش پرداخته شد که نتایج نشان داد که در شهر نورآباد میزان سرانه فضاهای حمل و نقل، بهداشتی، ورزشی، آموزشی، فضای سبز و دسترسی در وضع موجود در مقایسه با سرانه مصوب طرح جامع افق 1388 شهرستان نورآباد تحقق پیدا ننموده است. بنابراین از نتایج بدست آمده چنین بر می آید که برای توسعه و گسترش شهر نورآباد در دهه های بعد نیاز مبرم در درست تصمیم گیری و اجرای خوب و بهینه پروژه ها ی شهری در نحوه استقرار کاربری های عمومی شهر و همچنین توزیع عادلانه آن ها در مناطق مختلف شهر نورآباد ضروری به نظر می رسد. کلید واژه: شهر نشینی ، برنامه و برنامه ریزی ، طرح های جامع شهری ، شهر نورآباد، کاربری اراضی