نام پژوهشگر: داریوش رضایی

بررسی تشخیص نارسایی ریه با استفاده از تابش گاما
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم 1389
  مریم مرادی   داریوش رضایی

کد mcnp4c برای شبیه سازی ریه استفاده شد. در این مطالعه، نارسائی ریه به صورت تئوری بررسی شد. بافت های ریه و نای با استفاده از کد mcnp4c شبیه سازی شد و فرض شد که شامل tc-99m به عنوان چشمه رادیواکتیو با انرژی kev 140 بودند. ما فانتوم ها را تعریف کردیم که یک ریه و یک تومور کروی داشت(ریه چگالی g/cm3 0.296 کد mcnp4c برای شبیه سازی ریه استفاده شد. در این مطالعه، نارسائی ریه به صورت تئوری بررسی شد. بافت های ریه و نای با استفاده از کد mcnp4c شبیه سازی شد و فرض شد که شامل tc-99m به عنوان چشمه رادیواکتیو با انرژی kev 140 بودند. ما کد mcnp4c برای شبیه سازی ریه استفاده شد. در این مطالعه، نارسائی ریه به صورت تئوری بررسی شد. بافت های ریه و نای با استفاده از کد mcnp4c شبیه سازی شد و فرض شد که شامل tc-99m به عنوان چشمه رادیواکتیو با انرژی kev 140 بودند. فانتوم ها را تعریف کردیم که یک ریه و یک تومور کروی داشت(ریه چگالی g/cm3 0.296 ما کد mcnp4c برای شبیه سازی ریه استفاده شد. در این مطالعه، نارسائی ریه به صورت تئوری بررسی شد. بافت های ریه و نای با استفاده از کد mcnp4c شبیه سازی شد و فرض شد که شامل tc-99m به عنوان چشمه رادیواکتیو با انرژی kev 140 بودندتوانستیم تومور ریه را وقتی که g/cm31= و cm1/0=r است تشخیص دهیم. چون در محل تومور شمارش فوتون ها کاهش یافت از 000739101/0به 000732214/0. به این معنی است که این تومور قابل تشخیص توسط کد است. فرایند آشکارسازی برای چگالی های مختلف از 1=? تا 5=? و اعماق مختاف نیز تکرار شد. این نتایج بدست آمد که چگالی تومور، انرژی گاما، عمق تومور و اندازه تومور پارامترهای مهمی هستند که روی آشکارسازی تومور تأثیر می گذارند. .

بررسی شناسایی گامای آنی کربن با استفاده از آشکارساز یدور سدیم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم 1390
  محمد ویل محمدی چاقری   داریوش رضایی

شرح آزمایش این گونه است که نمونه توسط نوترون هایی که از چشمه خارج میشوند بمباران می شود. پس از برخورد نوترون به هسته پایدار هدف (نمونه) این هسته ناپایدار شده ودر زمانی کم یک پرتو گاما با انرژی مشخص از خود گسیل می کند. به همین علت این روش را تجزیه وتحلیل گامای آنی با استفاده از فعال سازی با نوترون((prompt gamma ray neutron activation analysis می نامند. اگر این پرتو در مسیر آشکارساز قرار بگیرد توسط آشکار ساز به نمایش گذاشته می شود.کربن در برخورد با نوترون دو گاما با انرژی متفاوت گسیل می کند.اگر نوترون فرودی نوترون سریع (انرژی بیشتر از mev5) باشد هسته کربن گامای با انرژیmev 4.439 و اگر نوترون حرارتی )انرژی ev 4/0–ev003/0( باشد، گامای با انرژی mev4.945 گسیل می کند. علاوه بر گامای کربن گاماهای ناخواسته ی دیگری در محیط وجود دارد که اثر نا مطلوبی بر اندازه گیری گامای کربن دارد و سبب می شود در شناسایی کربن مرتکب خطا شویم. در این تحقیق بطور تجربی طریقه ی قرار گرفتن آشکار ساز یدور سدیم گاما ، چشمه ی نوترون و ماده کربن دار بعنوان نمونه ی مورد آزمایش مورد بررسی قرار می گیرد.

بررسی روشهای کاهش گازهای نامطلوب در چشمه های آب معدنی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم 1390
  امیر جلیلی مجارشین   داریوش رضایی

چکیده: در هر متر مکعب از کره زمین بیش از یک میلیون اتم اورانیوم موجوداست که در هرثانیه واپاشیده می شود در نتیجه واپاشی اورانیوم و رسیدن به عنصر پایدار سرب، یک زنجیره واپاشی بوجود می آید. در میان این زنجیره واپاشی عنصررادون تنها گازی است که گسیل می شود. لذا این گازرا اصطلاحاً گاز نادر رادیواکتیو می نامند. این گاز می تواند بدون هیچ پیوند شیمیائی و یا گیرافتادن در میان شبکه های بلوری از زمین فرار کند. گاز رادون در هوا، آب و صخره ها و خاک موجود می باشد. یکی از منابع اصلی گاز رادون، آب های زیر زمینی است. طی واکنش زیر رادون وارد آب زیر زمینی شده و از آنجا می تواند وارد هوای محیط شود. اورانیوم 238 (نیمه عمر 4/4 بیلیون سال)? رادیوم 226 ( نیمه عمر1620سال) ? رادون 222(نیمه عمر 82/3 روز). هدف ما در این پروژه بررسی روشهای کاهش این گازهای رادیواکتیو در آب معدنی می باشد. برای این منظور از سیستم رادون متر rad7 استفاده شده است. از آنجا که یکی از عوامل بسیار موثر در کاهش رادون افزایش دما می باشد، لذا تغییرات غلظت گاز رادون را با افزایش دما بررسی شد. بعبارتی دمای آب را بالا برده و میزان غلظت گاز رادون را با دستگاه rad7 اندازه گرفتیم. علاوه بر آن در مرحله دیگر تاثیر نیمه عمر گاز رادون،هوادهی، بهم زدن، سانتریفوژ(centrifuge)،هدایت الکتریکی (electrical conductivity)،را بر نمونه آبی با استفاده از دستگاه rad7 خواهیم سنجید. البته تلاش کردیم روشهای شیمیائی حذف این گاز را بررسی کنیم. چون این گاز میل ترکیب شیمیائی بسیار کمی با مواد شیمیائی دارد لذا حذف این گاز با روشهای شیمیائی کمی سخت به نظر می رسید.

محاسبه سهم ابر مزونی داخل هسته های سبک 3he و 3h در سطح مقطع دیفرانسیلی پراکندگی الکترون از آنها
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم پایه 1391
  نازلی حمداللهی   فرهاد ذوالفقارپور

نتایج حاصل از پراکندگی الکترون از پروتون و نوترون در سال 1969 نشان می داد که پروتونها و نوترونها ذرات بنیادی نبوده بلکه دارای ساختار داخلی می باشند و تحقیقات انجام گرفته در این زمینه نشان می داد که پروتونها و نوترونها از سه نوع ذره به نام کوارک تشکیل شده اند و دارای ساختار داخلی هستند. آزمایشهای بعدی که در سال 1983 صورت گرفت نشان داد که ساختار داخلی پروتونها و نوترونهای مقید که در داخل هسته اتم ها قرار دارند متفاوت از ساختار داخلی این ذرات در حالت آزاد هستند. دلایل متفاوتی برای این تغییر توزیع کوارکی داخل نوکلئونهای مقید و آزاد بیان شد که از جمله می توان به اثر فرمی ، اثر انرژی بستگی، اثر تبادل کوارکی ، اثر ابر پایونی داخل هسته و اثر ذره ? اشاره کرد. با توجه به اینکه نوکلئون های داخل هسته را یک ابر مزونی (پایون) در برگرفته لذا این مزونهای تبادلی می توانند سطح مقطع پراکندگی الکترون از هسته ها را تحت تأثیرقرار دهند. بنابراین در این پروژه ابتدا تابع ساختار مزون پایون را حساب کرده سپس تابع توزیع پایون در داخل هسته های سبک3heو 3h را حساب می کنیم و سپس تابع ساختار و اثرemc این هسته ها را با در نظر گرفتن این اثر حساب می کنیم و به بررسی نتایج حاصل و مقایسه آنها با نتایج تجربی می پردازیم و برای این کار ابتدا برنامه فرترن مربوط به محاسبه تابع ساختار و تابع توزیع پایون را نوشته سپس با ترکیب آنها در برنامه فرترن تابع ساختار و اثرemc و سطح مقطع دیفرانسیلی پراکندگی الکترون از این هسته ها را محاسبه می کنیم و به این نتیجه می رسیم که تابع ساختار هسته ها با در نظر گرفتن سهم ابر پایونی افزایش می یابد.

بهبود عملکرد رادیوگرافی گاما روی جوش فولاد توسط چشمه ایردیم-192
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم 1391
  کریم سلیمی ننه کرانی   داریوش رضایی

بررسی های غیر مخرب در جوشکاری برای اطمینان از کیفیت سازه های اجرا شده از اهمیت ویژه ای در پروژه های عمرانی برخوردار هستند. یکی از بهترین و دقیقترین روش های تست غیر مخرب جوش استفاده از رادیوگرافی است. تست رادیوگرافی به علت نمایش اکثر عیوب فیزیکی داخلی و خارجی جوشکاری شامل ترک ها، حباب ها، سرباره ها و .... در سازه های حساس و مهم بسیار مورد توجه هستند. در این پروژه ما با استفاده از چشمه گامای ir-192 سعی خواهیم کرد تصاویر مربوط به جوش های فولادی را با کیفیت بالاتری به دست آوریم. برای بالا بردن کیفیت، به دست آوردن زمان پرتو دهی مناسب و فاصله ایده آل بسیار مهم هستند. در آزمایش های تجربی با استفاده از دو چشمه 4 و 8 کوری و همچنین استفاده از نمونه های جوش ورق های فولادی با ضخامت های مختلف سعی کردیم بازه مناسبی از زمان پرتو دهی برای ضخامت مشخصی از فولاد را به دست بیاوریم. همچنین با آزمایش تاثیر لایه های سربی با ضخامت های مختلف در دو طرف فیلم رادیوگرافی هنگام پرتودهی سعی کردیم کیفیت تصاویر به دست آمده از رادیوگرافی را افزایش دهیم که بهترین نتایج با لایه های µm54 در جلو فیلم و µm108 در پشت فیلم به دست آمد.

روش پتروف گالرکین برای حل عددی معادله موج بلند منظم تعمیم یافته (grlw)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم ریاضی 1392
  خالد مفاخری لاله   عبداله برهانی فر

در این پایان نامه، معادله موج بلند منظّم تعمیم یافته‎ (grlw) ‎که به صورت است، با استفاده از روش پتروف -گالرکین و با استفاده از یک تابع خطی کلاه خودی به عنوان تابع آزمایش و تابع ‎b-اسپلاین به عنوان تابع آزمون به صورت عددی حل می شود. تحلیل پایداری این طرح نشان می دهد که روش به صورت مشروط پایدار است. و همچنین این روش برای حل و بررسی مسایل سالیتون منفرد و تعامل آنها استفاده می شود که بسیار دقیق و کارآمد است.

مطالعه اشیای مکشوفه از بافت تاریخی اردبیل و محوطه تاریخی مجموعه شیخ صفی الدین اردبیلی با روش گسیل پرتو x ایکس با تابش پروتون (pixe)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم 1392
  سینا اسمعیل زاده کیوی   محمد لامعی رشتی

استفاده از روش های آنالیز هسته ای برای تعیین نوع و مقدار عنصر های تشکیل دهنده ی اشیا قدمت طولانی دارد، به طوریکه از سال 1956 میلادی، استفاده از این روش ها در باستان سنجی و باستان شناسی مورد توجه دانشمندان قرار گرفت. پیکسی (گسیل پرتوی ایکس با تابش پروتون) یکی از روش های آنالیز عنصری است که در سال 1970کشف شد. این روش که غیر مخرب، سریع، همگانی و بس عنصری است برای اولین بار در باستان شناسی کاربرد یافت، و در طی سالیان متمادی در زمینه های زیست شناسی، پزشکی، حفاظت از هنر، تجزیه و تحلیل مواد و آلودگی محیط زیست مورد استفاده قرار گرفته است. اصولاً هدف از آنالیز اشیا ی باستانی پاسخ به یک یا چند سوال زیر است: یافتن منشأ به منظور قرار دادن شی باستانی در مجموعه ی تاریخی، جغرافیایی خود - دستیابی به تکنولوژی ساخت- تعیین اینکه کدام قسمت از شی اصلی و کدام قسمت ترمیم شده است و همچنین اصالت اشیا- تعیین روش های مرمت این اشیا- برای تحلیل اوضاع اقتصادی، سیاسی، فرهنگی دوره ی اشیای مکشوفه. پیکسی برای شناسایی عناصر در محدوده ی عدد اتمی سدیم با عدد اتمی 11 تا اورانیوم با عدد اتمی 92 حساس است. در این روش براثر برخورد باریکه ی پروتون با اتم های عناصرتشکیل دهنده ی نمونه ها، اتم ها می-توانند یکی از الکترون های لایه های داخلی خود را از دست بدهند. پر شدن لایه ی داخلی اتم ها توسط الکترون-های لایه های بالایی، به علت وجود اختلاف انرژی لایه ها با گسیل پرتوی ایکس صورت می گیرد. برای اندازه گیری انرژی و شدت پرتوهای ایکس مشخصه از آشکارساز si(li) یا نظیر آن استفاده می شود. انرژی پرتوهای ایکس نوع عنصر و تعداد آن ها، فراوانی نسبی آن عنصر را در نمونه ها مشخص می کند. این اندازه گیری به طور همزمان برای شناسایی 25 الی30 عنصر حساس است. در این پایان نامه که مشتمل بر 5 فصل است، سکه ها و سفال های مکشوفه از بافت اردبیل مخصوصاً مجموعه ی شیخ صفی به روش پیکسی مورد آنالیز قرار گرفت. این آنالیز ها در آزمایشگاه واندوگراف انرژی و اتمی ایران (پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای ) انجام شد. نتایج تجربی این آنالیز ها در فصل پنجم آورده شده است. بقیه ی فصل ها نیز شامل: آشنایی با فرآیند تولید پرتوی ایکس در فصل اول، آشنایی با آنالیز پیکسی در فصل دوم و حساسیت در پیکسی و عوامل موثر بر آن، شرح آزمایش و ابزار آرایی آن به ترتیب در فصول سوم وچهارم گنجانده شده است.

تعیین میزان گاز رادون در خاک و بررسی منابع آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم پایه 1392
  حسن ولی نژاد   داریوش رضایی

رادون یک عنصر گازی شکل با نماد شیمیای rn است که بی رنگ و بی بو است ودرزنجیره های واپاشی اورانیوم و توریوم آزاد می شود. رادون 222rn از واپاشی اورانیوم238u حاصل می شود و در بین ایزوتوپهای دیگر بیشترین نیمه عمر را داراست (82/3روز). رادون 220rn که به اصطلاح تورون خوانده می شود یکی از ایزوتوپهای طبیعی رادون است که دارای نیمه عمر پایین 53.54 ثانیه می باشد و به همین دلیل اندازه گیری آن بسیار سخت شده است. با توجه به گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست epa که رادون را بعد از سیگار دومین عامل ایجاد سرطان ریه می داند و همچنین باتوجه به اهمیت این گاز در کشف معادن اورانیوم، پیش نشانگری زلزله، ساخت و ساز و تولید مصالح ساختمانی در مناطق رادونی، بررسی این گاز به عنوان یکی از هدفهای مهم برای محققان می باشد. ما در طی این پروژه سعی کرده ایم تا غلظت گاز رادون را در در خاک بررسی کرده و میزان نامتعارف آن را در نمونه های مختلف تعیین کنیم. برای این کار از سیستم رادونمتر rad7 استفاده شده است. بر این اساس حساسیت rad7 نسبت به رطوبت بررسی گردید که نشان داد دستگاه در رطوبتهای بالای 10% دارای خطای بالای می باشد. با اندازه گیری رادون در حاشیه دریاچه ای به وسعت 640 هزار متر مربع طی 24 مورد نمونه گیری، غلظت متوسط31955 bq/m3برای رادون منطقه بدست آمد که با بررسی های دقیق مشخص شد در 4 نقطه از منطقه غلظت رادون نامتعارف می باشد. در مورد تورون غلظت متوسط 34894.14 bq/m3 با 4 نقطه نامتعارف بدست آمد. با بررسی تغییرات رادون و تورون در عمق های مختلف یک رابطه مستقیم با همبستگی 994145/0 بین تغییرات رادون و عمق و یک رابطه عکس با همبستگی منفی 98558/0- بین تغییرات تورون و عمق مشاهده شد. همچنین با بررسی میزان غلظت رادون و تورون در نقاط مختلف، منطقه به لحاظ سطوح مختلف رادون و تورون تقسیم بندی گردیده است.

توزیع زاویه ای پراکندگی کامپتون فوتون vek 662 ازمیله های آهن، آلومینیوم و مس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم پایه 1392
  عاطفه واسع مصلی   داریوش رضایی

در این پایان نامه، برای بررسی توزیع زاویه ای پراکندگی فوتون میله های آلومینیوم، آهن و مس در قطر های متفاوت به عنوان پراکننده ی فوتون استفاده شده است. برای این منظور میله های ذکر شده در وسط صفحه ی مخصوص پراکندگی کامپتون قرار گرفته و آشکارساز nai(tl) 2 اینچی در فاصله ی 11 سانتی متر از میله ها قرار داده شده است. پرتو ی گاما یevk 662 گسیل شده از چشمه ی cs137، با شدت 100 میکروکوری در زوایایی به گستره ی 120-0 به میله های مورد نظر برخورد نموده، بعد از پراکنده شدن طبق پدیده ی کامپتون به آشکار ساز می رسند. با شمارش فوتون های پراکنده در زوایای مختلف ابتدا انرژی و سپس شدت پراکندگی مرتبه ی اول کامپتون ازمیله ها بررسی شده است. با استفاده از داده های تجربی عدد اتمی موثر برای موادی مثل پلی اتیلن برآورد شده است.

فعالسازی نوترونی سیمان پرتلند و طیف سنجی گامای تاخیری آن با استفاده از آشکارساز یدور سدیم (تالیم)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم 1392
  اصغر صفری   داریوش رضایی

تحلیل فعال سازی نوترونی(naa)، روش تحلیلی قدرتمندی برای تشخیص بسیاری از عناصر موجود در نمونه های ناشناخته می باشد. در این روش نمونه در مقابل تابش نوترونهای کند قرار می گیرد و رادیواکتیو می شود. با اندازه گیری گاماهای واپاشی شده و نیمه عمر نمونه ی رادیو اکتیو، ترکیبات عناصر موجود در نمونه و میزان آنها مشخص می شود. در این تحقیق برای پرتودهی نمونه، از چشمه ی نوترونی am-be استفاده شده است. نمونه ی ما یک نوع سیمان رایج در منطقه، تحت عنوان سیمان پرتلند پوزولانی می باشد که پس از تابش دهی نوترونی به کمک آشکارساز یدور سدیم به طیف سنجی گاماهای تاخیری آن پرداخته شده است و با تحلیل پیک های انرژی دریافتی گامای مربوط به عناصر سازنده ی آن، تعدادی از عناصر شناسایی شده اند و معلوم گردید که سیمان به عنوان مهمترین ترکیب بتن در صورتی که به عنوان حفاظ در برابر تابش های نوترونی قرار بگیرد می تواند گاماهایی با کدام انرژی ها تابش کند و این تابش ها بیشتر ناشی از کدام عناصر سازنده ی سیمان می تواند باشد.

مطالعه شبیه سازی و تجربی پاسخ آشکارساز یدورسدیوم به پرتو گاما با استفاده از کد مونت کارلو چندمنظوره fluka و کد ترابرد نور photrack
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم پایه 1392
  مهدی فتحی   نیما قلعه

در این پایان¬نامه، تولید تابع¬پاسخ آشکارسازهای غیرآلی به پرتو گاما با در نظر گرفتن اثر ترابرد نور در پاسخ این نوع سوسوزن¬ها، هدف اصلی می¬باشد. شبیه¬سازی هندسه، چشمه، مواد، تهیه ورودی و محاسبات مربوط به انرژی ذخیره شده در حجمک¬های سلول آشکارساز با استفاده از کد چندمنظوره فلوکا انجام شد. سپس با توجه به ناکارآمدی¬های بخش ترابرد نور کد فلوکا، شبیه¬سازی ترابرد نور با استفاده از کد photrack انجام گرفت. مشارکت نوفه¬ی الکترونیک و حضور لامپ pmt، به¬صورت یک پهن¬شدگی اضافی، به طیف¬اولیه پیچش شده و طیف قابل مقایسه¬ای با داده¬های تجربی بدست می¬آید. نتایج حاصل از شبیه¬سازی، با نتایج تجربی این پایان¬نامه همخوانی خوبی را نشان می¬دهد

حل معادله دیفرانسیل غیرخطی فیشر به روش dsc و مقایسه آن با روش های عددی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه محقق اردبیلی - دانشکده علوم 1387
  داود نوروزی بنه   عبداله برهانی فر

چکیده ندارد.