نام پژوهشگر: فاطمه خلیلیان

ارزیابی کرمهای مرطوب کننده ایرانی
پایان نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران 0
  فاطمه خلیلیان   عفت السادات فربود

پوست دارای ساختمان نسبتا پیچیده ای می باشد و در صورتیکه تحت مراقبت قرار نگیرد و بهداشت آن رعایت نشود دچار مشکلات متعدد و متنوع از جمله خشکی پوست میگردد. اگر پوست و طبقه شاخی به عنوان یک سد مکانیکی شمرده شده و هیچ نقشی جهت حفظ و نگهداری آب برای آن در نظر گرفته نشود تبخیر آب از سطح پوست به علل مختلف و به مرور زمان به خشکی پوست منجر گشته و پوست قابلیت انعطاف خود را از دست می دهد. عوامل ایجادکننده پوست خشک شامل فقدان آب در طبقه شاخی، عوامل محرک خارجی و صدمه دیدن طبقه شاخی می باشد، همچنین خشکی پوست با افزایش سن گسترده تر شده و بیشتر بروز می کند. عوامل موثر بر هیدراسیون پوست شامل میزان سرعت عبور آب از طبقات عمقی به طبقات شاخی، قدرت نگهداری آب متوسط طبقه شاخی و سرعت تبخیر آب از سطح پوست می باشد. سرعت تبخیر آب از سطح پوست به عوامل مختلف مانند رطوبت نسبی محیط، استفاده از روشها و امکانات مختلف جهت جلوگیری از تبخیر آب پوست بستگی دارد. که در این راستا استعمال کرمهای مرطوب کننده یکی از مناسب ترین روشها جهت افزایش هیدراسیون پوست می باشد. بنابراین با توجه به اهمیت کرمهای مرطوب کننده در رفع خشکی پوست و افزایش روبه رشد این فراورده در صنایع آرایشی و بهداشتی ارزیابی این کرمها در اولویت خاصی قرار دارد. در این مطالعه با توجه به عدم دسترسی به دستگاههای اندازه گیری مستقیم هیدراسیون پوست ، جهت ارزیابی کرمهای مرطوب کننده روشی که در عین سهولت ، قابل مقایسه با روشهای مرسوم اندازه گیری رطوبت بوده و امکان تولید ساخت در کشور را داشته باشد انتخاب گردید و پس از انتخاب روش مناسب یعنی روش برچسب d. squame کرمهای مرطوب کننده ایرانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در ارزیابی کرمهای مرطوب کننده داوطلبان در 2 سال متوالی و در محدوده سنی 24-40 سال انتخاب شدند مدت استفاده از کرمها در 3 سال متوالی انجام گرفت و پوست افراد داوزلب قبل و بعد از مصرف کرم مرطوب کننده (دو مرتبه به فاصله یک ماه و نیم) مورد ارزیابی قرار گرفت .بااستفاده از روش d. squame پوست افراد قبل و بعد از استفاده از کرم به دو طریق مورد ارزیابی قرار گرفت . - اندازه گیری کیفی: بر مبنای کاتال.گ کارخانه سازنده به روش بصری (1)(vis) نمونه حاصل از پوستها درجه بندی شدند که در اکثر قریب به اتفاق کرمها افزایش میزان تفلس قابل مشاهده بود. - اندازه گیری کمی: با توجه به عبور نور از برچسب d. squame حاصل از نمونه ها، میزان تفلس یا پوسته ریزی ((1) d. i.) در هر نمونه اندازه گیری شد که افزایش میزان تفلس در اکثر قریب به اتفاق کرمها قابل مشاهده بود و بر اساس آنالیز واریانس فریدمن اختلاف معنی داری بین میزان تفلس قبل و بعد از استفاده از کرمها وجود داشت . (p-value<0.05) جهت مقایسه نتایج دریافت شده به دو روش d. i. و vis از ضرائب همبستگی پیرسون و اسپیرمن استفاده گردید که میزان همبستگی به دو روش پیرسون و اسپیرمن قبل و بعد از استفاده از کذرمها r0.98 با p-value0.0001 بوده است ، همبستگی بالای دو روش نشانگر آن است که دو روش نتایج یکسانی را ارائه می نمایند و هر کدام از روشها می تواند جلایگزین روش دیگر باشد.