با نمونه برداری براکیوپودها به طور سیستماتیک از سازند مبارک در منطقه تویه دروار، سن کربونیفر زیرین پیشنهاد می شود، مقطع مورد مطالعه با لیتولوژی شیل، ماسه سنگ و آهک به طور هم شیب بر روی سازند جیرود به سن دونین قرار گرفته است. سازند مبارک با تناوب شیل و ماسه سنگ و آهک حاوی مقادیر فراوانی از بازوپایان، مرجانها، کرینوئیدها و مقدار کمی تریلوبیت می باشد. مرز بالای مقطع مورد مطالعه توسط یک سطح گسله به سنگ آهک های ورمیکوله سازند الیکا (تریاس) ختم می شود و مرز زیرین آن با شناسایی براکیوپودهای منطقه، سازند جیرود به سن دونین پیشنهاد می شود. از نظر موقعیت جغرافیایی و زمین شناسی عمومی منطقه، شهرستان دامغان از توابع استان سمنان تقریباً در 340 کیلومتری شرق تهران قرار دارد. منطقه مورد مطالعه در 30 کیلومتری جنوب غرب دامغان واقع شده است. امتداد لایه های شرقی- غربی است و شیب توپوگرافی آن 55-45 درجه به سمت جنوب می باشد. از نظر زمین شناسی اقتصادی، امکانات و پتانسیل معدنی فراوانی در ورقه کیاسر وجود دارد که این امکانات معدنی به دو بخش فلزی و غیرفلزی قابل تقسیم است. ورقه کیاسر با مختصات ً54 َ3 ْ53 طول خاوری و َ30 و ْ36-ْ36 عرض شمالی، ورقه جنوب خاوری چهارگوش ساری است که بخشی از دو استان مازندران و سمنان را در برمی گیرد. در این برش، سازند مبارک دارای ضخامتی بالغ بر 330 متر است که به صورت هم شیب روی سازند جیرود با سن دونین قرار دارد. برش دروار در فاصله 30 کیلومتری جنوب غرب دامغان قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا 1850 متر می باشد. برش دروار در قسمت جنوبی نقشه زمین شناسی 1:100000 کیاسر قرار دارد. راه دسترسی به برش دروار از مسیر جاده دامغان- تویه دروار می باشد که در برش مذکور در یک کیلومتری شرق روستای دروار قرار دارد. شناسایی براکیوپودهای مورد نظر در برش دروار از روی خصوصیات ظاهری و تزئینات صدفشان انجام گرفته است . جنس غشا ممکن است کتین یا آهکی باشد . این جانوران کف زی یک غشا خارجی دارند که از دوکفه نامساوی ولی متقارن تشکیل شده اند. براکیوپودها موجودات حساس به شوری هستند ، بنابراین دررخساره فلات دریای باز یافت می شوند. در این رخساره ماتریکس میکریتی اغلب به پلت تبدیل می شود. موجودات صدف ساز دراین رخساره بسیار فراوانند. سازند مبارک با تناوب شیل و ماسه سنگ (روی سازند جیرود) آغاز می شود و در ادامه به آهکهای نازک لایه و در بعضی مواقع به آهکهای ضخیم لایه می رسیم. در برش دروار با توجه به حضور آهکهای مارنی در حد فاصل دو سازند جیرود (مبارک) به نظر می رسد که مرز دونین – کربونیفر در این برش پیوسته می باشد. ناپیوستگی رسوبی وابسته به پسروی ویزئن میانی به ویژه در کوههای البرز اثرات آشکار دارد و به همین رو می توان به آن البرزین گفت. یک رویداد فرسایشی به سن ویزئن میانی (فاز البرزین)، سبب شده است تا توالیهای کربونیفر البرز ناپیوسته باشد. به ردیفهای کربناتی زیر سطح ناپیوستگی ویزئن میانی «سازند مبارک» نام داده شده است . در دامنه جنوبی البرز، سن سنگهای کربونیفر (سازند مبارک) محدود به تورنزین- ویزئن میانی است و به نظر می رسد که خروج ویزئن میانی دامنه جنوبی تا زمان پرمین به درازا کشیده است. سه عامل زمین ساخت، فرسایش و جنس سنگهای تشکیل دهنده با برجستگی های منطقه، ریخت کنونی این بخش از البرز را پدید آورده اند. از نگاه منطقه ای می توان پذیرفت که نوسانات سطح آب دریا در بیرون آمدن سکو و پذیرا شدن فرسایش نقش اساسی داشته است. در نتیجه از نظر فسیل شناسی، هیچ رسوبگذاری در مدت زمان کربونیفر پسین انجام نشده است.

بررسی زیست چینه ای نهشته های کربنیفر در برش ولی آباد (جنوب مرزن آباد- البرز مرکزی) بر اساس مرجان ها چکیده: در این پژوهش مرجان های سازند مبارک در برش ولی آباد واقع در البرز مرکزی در شمال ایران (جنوب مرزن آباد) مورد بررسی قرار گرفتند. چینه شناسی سازند مبارک در این برش شامل سنگ آهک با میان لایه های شیل مارنی، غنی از فسیل های همراه مرجان ها، شامل: شکم پایان؛ بازوپایان؛ لاله وشان؛ خزه شکلان؛ جلبک های آهکی و روزنبران مختلف است. به رغم سرد شدن جهانی آب و هوا در اواخر کربنیفر پیشین، حضور این بیوتا، نماینده وجود جریان های آب گرم در اطراف منطقه و نیز بیانگر حاکمیت یک رمپ کربناته کم عمق در منطقه، در طی این دوره می باشند. مرجان های گردآوری شده از دو زیر رده مهم روگوزا و تابولاتا و شامل 35 گونه متعلق به 18 جنس از مرجان های روگوزا و 2 گونه متعلق به 2 جنس از زیررده تابولاتا هستند، که به دو بیوزون تجمعی محلی تعلق دارند. اولین بیوزون تجمعی متعلق به واحد سنگی b و در منطقه کم عمق شیب رمپ کربناته (جلوی ریف االیتیک) تشکیل شده است. برپایه فونای مرجانی موجود سن این بخش از سازند تورنزین پسین تا ویزین میانی تخمین زده می شود. این بیوزون، شامل گونه های مرجانی منفرد، بزرگ و عموما دارای دیس اپیمنت، شامل مرجانهای ذیل می باشد: kueichophyllum alborsense minor khaksar, 1994, kueichophyllum alborsense major khaksar, 1994., kueichophyllum crassiseptum khaksar, 1994., kueichophyllum sp.1, kueichophyllum sp. 2, kueichophyllum sp. 3, siphonophyllia aff. cylindrica latitabulata gorsky, 1932, siphonophyllia aff. hettonensis wilmore, 1910., siphonophyllia cylindrica cylindrica scouler in mccoy, 1844., siphonophyllia sp. 1, siphonophyllia sp. 2, caninia ? lonsdaleiforme salee, 1913., caninia aff. irinae gorsky,1935., caninia sp.1, caninia ? sp. 2, caninia ? sp. 3, caninophyllum sp., pesudozaphrentoides ? sp., bothrophyllum dobrolyubovae multiseptata khaksar, 1974., bothrophyllum sp., zapheriphyllum sp., zaphrentoides sp., allotropiophyllum ? sp., aulophyllidae indet.1, aulophyllidae indet2.. دومین بیوزون تجمعی در ناحیه پشت ریف سدی و در واحد سنگی c رخ داده است. این بیوزون شامل دو گونه از مرجان های تابولاتا و نیز گونه های مرجانی متعلق به فونای سیاتاکسونیا، متشکل از مرجان های کوچک منفرد و فاقد دیس اپیمنت از زیررده روگوزا شامل مرجانهای ذیل هستند: kailingophyllum sp., alborzophyllum crassiseptum nov. sp., marzanophyllum chalusense nov. sp., hapsiphyllum sp.1, hapsiphyllum sp.2, zaphrentoides sp.1, zaphrentoides sp. 2, ufimia sp., zaphrentoidae indet., zaphrentites parallela carrurhers, 1910., syringopora sp. and favositida indet. درمیان این گروه یک جنس و دو گونه جدید، برای اولین بار گزارش می شوند که عبارتند از: alborzophyllum crassiseptum nov.sp. marzanophyllum chalusense nov.sp. سن این بخش از سازند ویزین پسین تا نامورین؟ تخمین زده می شود. مرجان های مورد بررسی قرابت نزدیکی با مرجان های اروپای غربی و چین دارند که، نشان دهنده شباهت شرایط حاکم بر منطقه، واقع در جنوب غرب گندوانا با این مناطق می باشد.

چکیده: سازند مبارک از شمال غرب ایران تا شمال شرق ایران گسترش یافته است و در بخش های مختلف البرز مرکزی شامل توالی های سنگی ضخیم کربنیفر زیرین (تورنزین – نامورین) می باشد. در مقالات ارائه شده در مورد مرجان های کربنیفر زیرین، مرجان های این سازند تا سال 1963 شناخته نشده بودند و مطالعه گسترده ای در این باره نیز صورت نگرفته بود. در برخی پژوهش ها حضور گونه هائی از آنها گزارش شده بود. مطالعه مرجان-های کربنیفر زیرین در ایران توسط داگلاس (1951)، فلوگل (1963 و 1993) و خاکسار (1994 و 2004) صورت گرفته است. تا قبل از آن هرگز مطالعه ای بر روی آنها انجام نشده بود. هویت مرجان های کربنیفر زیرین ایران هنوز هم بطور کامل مشخص نگردیده است. در این پژوهش مرجان های سازند مبارک در برش گردکوه واقع در البرز شرقی (جنوب غربی شهرستان دامغان) مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. سازند مبارک در این برش، بصورت پیوسته بر روی سازند جیرود قرار گرفته است و همچنین این سازند با ظهور یک ناپیوستگی فرسایشی (مرز سازند مبارک و سازند نسن) در زیر سازند نسن قرار دارد. مرجان های بدست آمده شامل 20 گونه متعلق به 10 جنس از مرجان های روگوزا و 5 گونه متعلق به 3 جنس از زیررده تابولاتا هستند که به سه بیو زون تجمعی تعلق دارند. اولین بیوزون تجمعی مرجانی متعلق به واحد سنگی a می باشد که موقعیت آن در مناطق عمیق دریای باز با رسوبگذاری آرام و کم انرژی می باشد.گونه های مرجانی یافت شده در این بیوزون به شرح ذیل است caninia cornucopiae sp., bothrophyllum sp., bothrophyllum dobrolyubovae multiseptata khaksar,1994, kueichophyllum alborsense minor khaksar 1994, tehranophylum sp., haplolasma keyvani khaksar,1994, faberolasma sp., arachnolasma sp., heintzella sp., quinghaiphyllum pygmaeun khaksar, syringopora sp., syringopora honanesis lin, 1958, syringopora quadriserialis sokolov sp., michelinia megastoma philips, 1836, protomichelina sp. دومین بایوزون تجمعی متعلق به واحدهای سنگی b در برش گردکوه است که محیط رسوبی این دو واحد سنگی به ترتیب شامل محیط های دریایی پلت فرمی کم عمق (جلوی سد کربناته) است. این بیو زون منحصراً شامل مرجان های منفرد از زیر رده روگوزا است که اندازه مرجان های آن بزرگ و دیس اپیمنت آنها نیز جهت مواجهه با جریان های آشفته با سطح نسبتاً بالا و فشارهای جانبی حاصل از برخورد آب متلاطم (در منطقه سد)، با پیکره ی مرجان، ضخیم می باشد. گونه های یافت شده در این بخش به شرح ذیل می باشند: zaphrentites parallela sp., caninia cf. irinae. sp., caninia? lonsdaleiforme sp., caninia. sp., pseudozaphrentoides? sp., siphonophyllia cyllindrica cylindrica sp., siphonophyllia aff. hettonensis sp., kueichophyllum sp., kueichophyllum alborsense minor sp., - kueichophyllum lalunense sp., clisiophyllum sp. سومین بایوزون در برش بایوزون c می باشد که شاخص محیط های پشت سد کربناته و پهنه های جذر و مدی و دارای سن ویزین زیرین است. این واحد دارای فونای سیاتاکسونیا به همراه برخی از نمونه های تجمعی به شرح ذیل است: zaphrentites parallela, caninia sp., syringopora sp. سن سازند مبارک در این برش بر اساس گونه های مرجانی ذکر شده، کربنیفر پیشین (تورنزین – ویزین) تخمین زده می شود که این مرجان ها، قرابت نزدیکی با مرجان های اروپای غربی دارند. این امر نشان دهنده شباهت شرایط حاکم بر منطقه (واقع در جنوب غرب گندوانا)، با مناطق مذکور است.