نام پژوهشگر: مرجان محمدزاده

بررسی عوامل تاثیرگذار بر چیدمان گیاهی فضای سبز شهری(مطالعه موردی شهرهای تهران و اصفهان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان 1389
  سمیه محمدی   حسین زارعی

گیاهان از عناصر اصلی بوجود آورنده فضای سبز می باشند و استفاده مطلوب از آن ها در قالب طرح های سبز مفهومی بسیار گسترده داشته است و نیاز به رعایت اصول و قواعد ویژه ای دارد. آگاهی از این قواعد و رعایت آن ها، علم طراحی کاشت گیاهان را در بر می گیرد. طراحی کاشت و چیدمان گیاهی مکمل سطوح سخت در معماری منظر می باشد. پژوهش حاضر بر اساس بررسی و ارزیابی توصیفی و مصاحبه با متخصصان و صاحب نظران ایران در ارتباط با عوامل تاثیرگذار بر چیدمان گیاهی پارک ها و باغ های مهم شهرهای تهران و اصفهان شکل گرفته است. علت عمده در انتخاب کلان شهرهای مذکور سطح توسعه یافتگی فضاهای باز و سبز و پارک ها در این شهرها بوده است. اطلاعات به دست آمده از مصاحبه با صاحب نظران و کارشناسان در شش زمینه اصلی شامل: علمی، زیبایی، فرهنگی، اجتماعی، اقلیمی و اقتصادی طبقه بندی شده که هریک از این زمینه ها نیز به زیر زمینه های دیگر تقسیم بندی گردیده اند. طبق پژوهش های انجام شده در این تحقیق مشخص شد که علی رغم اهمیت و رشد سریع تخصص معماری منظر در جهان، توجه به این تخصص در شهرهای مورد مطالعه بیشتر در سطح محافل علمی و دانشگاهی است. متاسفانه افراد غیر متخصص به جای کارشناسان مجاز طراحی کاشت در این حرفه فعالیت دارند. از این رو به دلیل عدم توجه به اصول و تکنیک های اساسی این تخصص در اکثر پارک های مورد مطالعه، تکرار و تشابه عناصر وجود دارد. این پارک ها اشکالاتی در زمینه معماری، منظرسازی و کاشت گیاه داشته و نیازمند به بازآرایی و باز پیرایی می باشند . ماهیت طراحی فضاهای سبز در دوره معاصر، کمابیش همانند ماهیت طراحی بسیاری از فضاهای معماری در تداوم طراحی باغ-های ایرانی نبوده و فاقد هویت و خصوصیات بومی است. هم چنین مسائل اقتصادی بیشتر از مسائل فرهنگی و اجتماعی بر وضعیت چیدمان گیاهی فضای سبز شهرهای مورد مطالعه تأثیرگذار است. با اشراف داشتن به ویژگی های گیاهی و نیازهای آن ها می توان در چیدمان صحیح گیاهان هزینه های نگهداری را کاهش داد. نتیجه دیگر این که استفاده مناسب از گونه های غیربومی همراه با گونه های بومی در فضای سبز شهری باعث افزایش تنوع در رنگ گل ها، فصل گل دهی و تنوع بصری می شود.

مقایسه عملکرد روش‏های رگرسیون لجستیک و geomod جهت مدل‏سازی تغییرات کاربری زمین و پوشش گیاهی و بررسی اثرات تغییرات بر آب‏های سطحی (مطالعه موردی: منطقه گرگان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده مرتع و آبخیزداری و شیلات و محیط زیست 1390
  سمیه گلدوی   مرجان محمدزاده

تغییرات کاربری زمین یکی از مهم‏ترین معضلات جهانی است. این فرآیند اثرات زیادی را بر محیط زیست بر جای می‏گذارد. از اثرات مهم‏ حاصل از تغییرات کاربری زمین می‏توان به تغییر شرایط هیدرولوژیکی اشاره نمود. مدل‏سازی مکانی تغییرات کاربری زمین، فنی برای درک فرآیندهای تغییر کاربری زمین از نظر محل و مقدار تغییر است. رهیافت‏های گوناگونی برای مدل‏سازی تغییرات کاربری زمین توسعه یافته اند و از میان آن‏ها رگرسیون لجستیک و geomod در مطالعات بسیاری استفاده شده‏اند. در این مطالعه از این دو رهیافت برای مدل‏سازی تغییرات کاربری زمین در منطقه گرگان در دوره زمانی 1988-2025 استفاده گردید. سپس، اثرات تغییر کاربری زمین بر آب‏های سطحی با استفاده از مدل l-thia ارزیابی شد. به این منظور، تصاویر ماهواره‏ای سال‏های 1988، 1998 و 2007 جهت تهیه نقشه‏های کاربری زمین مورد استفاده قرار گرفتند. صحت نقشه‏‏ها با روش ماتریس خطا ارزیابی شد و سپس این نقشه‏ها جهت آشکارسازی تغییرات کاربری زمین در دو دوره زمانی 1988-1998 و 1998-2007 استفاده گردیدند. نتایج، کاهش «اراضی جنگلی»، کاهش و افزایش «اراضی مرتعی و کشاورزی» و افزایش «کاربری شهری» را در کل دوره زمانی مورد نظر نشان داد. در مرحله بعد، برای مدل‏سازی تغییرات کاربری زمین، متغیرهای مستقل استخراج شدند. نتایج اجرای مدل‏ها، توانایی بالای هر دو مدل را در منطقه نشان داد. همچنین، برای پیش‏بینی شرایط آینده اراضی در سال‏های 2016 و 2025 از این دو روش مدل‏سازی استفاده گردید. نتایج آشکار ساخت که اراضی منطقه در آینده با رشد «کاربری شهری»، کاهش «اراضی جنگلی» و روندهای کاهشی و افزایشی «اراضی مرتعی و کشاورزی» همراه خواهند بود. مقایسه نتایج مدل‏ها با استفاده از معیار کاپا نشان از اجرای موفقیت‏آمیز هر دو مدل‏ برای مدل‏سازی تغییرات کاربری زمین را دارد، اما تواناییgeomod در این منطقه اندکی بیش‏تر از مدل رگرسیون لجستیک بوده است. جهت ارزیابی اثرات حاصل از تغییرات کاربری زمین بر منابع آب سطحی از مدلl-thia برای دوره زمانی 1988-2025 استفاده شد. نتایج حاصل از اجرای این مدل بیانگر افزایش عمق و حجم رواناب در این دوره است. نتایج این تحقیق، نیاز به اجرای برنامه‏های صحیح برای کنترل تغییرات کاربری زمین جهت حفظ تعادل اکولوژیک منطقه را نشان می‏دهد. بنابراین، برنامه‏ریزی دقیق کاربری اراضی در منطقه می‏تواند موجب کاهش اثرات حاصل از تغییر کاربری زمین در آینده گردد.

بررسی و طبقه بندی مسیرهای پیاده روی در مناطق تفرجگاهی طبیعی (مطالعه موردی: مسیرهای پیاده روی در حوضه آبخیز زیارت)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده مرتع و آبخیزداری و شیلات و محیط زیست 1390
  پریسا رفیعانی خاچک   مرجان محمدزاده

هدف از این مطالعه، بررسی شرایط و امکانات و طبقه بندی مسیرهای پیاده روی در منطقه ی تفرجگاهی طبیعی حوضه ی آبخیز زیارت است. بررسی میدانی از مسیرها از نظر شرایط محیطی و امکانات با استفاده از gps انجام شد. اطلاعات حاصل از بررسی میدانی به محیط arcgis9.3 انتقال یافت. با وجود استفاده ی زیاد بازدیدکنندگان از این مسیرها هیچ امکانات رفاهی از جمله سرویس های بهداشتی، زباله دان و علائم راهنما در طول هیچ یک از مسیرهای مورد بررسی وجود ندارد. با توجه به عدم وجود امکانات ذکرشده در محل، این بررسی ضرورت وجود این امکانات را در مسیرها نشان می دهد. مسیرهای مورد مطالعه بر اساس فاکتورهای موثر در طبقه بندی این مسیرها در سه دسته طبقه بندی شدند. این طبقه بندی درنهایت راهنمایی مناسب برای مدیریت و توسعه بهتر مسیرهای پیاده روی و همچنین کمک به بازدیدکنندگان در انتخاب مسیر دلخواه و متناسب با توانایی هایشان را ارائه می نماید که افزایش کیفیت تجربیات تفرجی آنها را به همراه خواهد داشت.

استفاده از ارزیابی چندمعیاره وtopsis جهت انتخاب مناطق مناسب دفن پسماند جامد شهری در استان گلستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان 1390
  سمیه پوزش   مرجان محمدزاده

از دهههای اخیر به علت رشد جمعیت و فرآیند صنعتی شدن و رشد اقتصادی مردم، میزان تولید زباله رو به افزایش نهاده است. از طرف دیگر بهدلیل توسعه شهری نیاز به زمین برای توسعه بیشتر شده است. بنابراین انتخاب مکان دفن پسماند جامد شهری بطوریکه پاسخگوی دفن بهداشتی پسماند جامد بوده و در مسیر توسعه شهری قرار نداشته باشد، اجتناب ناپذیر است. استان گلستان برای انجام مکانیابی انتخاب گردید. برای مکانیابی محل دفن پسماند جامد از روش به عنوان یکی از روشهای ارزیابی چند معیاره و فرایند تحلیل سلسله (wlc) ترکیب خطی وزن داده شده مراتبی استفاده شد. ابتدا معیارهای موثر در مکان یابی شناسایی و در ساختار سلسله مراتبی قرار گرفتند. 2، معیار f 1، معیار هیدرولوژیکی/ هیدروژئولوژیکی1 f چهار دسته معیار اصلی که عبارتند از معیار فنی/ اقتصادی0 4 مورد استفاده قرار گرفت. سپس این معیارها با استفاده از توابع فازی استاندارد و f 3، معیار اجتماعی3 f محیطی2 با استفاده از مقایسه زوجی وزن دهی شدند. در ادامه با استفاده از روش ترکیب خطی وزن داده شده، نقشه شایستگی تهیه شد. با اعمال حداقل شایستگی و مساحت، نقشه شایستگی زونی بدست آمد، سپس از میان زون های تعیی ن شد ه 10 زون به عنوان مناطق دارای توان بالا برای دفن معرفی شدند. سپس توسط topsis4f5 مناطق بدست آمده اولویت بندی گردید . ب ا توج ه ب ه نتای ج حاصل ه مشاهد ه گردی د که مکان مشخص شد که این روش ،topsis شماره 2 اولویت اول را به خود اختصاص داده است. با اجرای روش کارا و قابل کاربرد برای حل مسائل تصمیم گیری چند معیاره مکانی است. قابلیت استفاده ساده و در نظر گرفتن فاصله همزمان سناریوها (محل دفن) از راه حل ایدهآل و غیر ایدهآل، موجب بالا رفتن کارایی این روش شده است. کلمات کلیدی: مکانیابی، پسماند جامد شهری، ارزیابی چند معیاره، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، روش topsis ، ترکیب خطی وزین شده

کاربرد ارزیابی چند معیاره و دیاگرام روابط عملکردی در به گزینی لکه های فعالیت های تفرجی (مطالعه موردی: پناهگاه حیات وحش میانکاله)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده مرتع و آبخیزداری و شیلات و محیط زیست 1390
  ملیحه مسعودی   مرجان محمدزاده

اکوتوریسم به عنوان الگوی گردشگری در طبیعت، بر پایه توانمندی های محیطی و منابع طبیعی بنا نهاده شده است. این رویکرد در صورتی که با برنامه ریزی دقیق و امکان سنجی مناطق از لحاظ توان و توجه به تقاضای مردمی ترکیب شود، می تواند راهکاری جهت استفاده بهینه در حین حفاظت از مناطق تحت مدیریت فراهم کند. بررسی موجود مشتمل برتعیین ترجیحات تفرجی بازدیدکنندگان (با استفاده از پرسشنامه)، ارزیابی توان اکوتوریسم، مکانیابی هر کاربری تفرجی یا آمایش و بررسی روابط عملکردی بین آن ها در پناهگاه حیات وحش میانکاله است. این منطقه در جنوب دریای خزر و در استان مازندران و گلستان واقع شده است. پس از تعیین فعالیت تفرجی که به ترتیب اولویت شامل پرنده بینی، شنا، منظره بینی، اردوزنی، سوارکاری و قایقرانی است. به منظور توان سنجی آن ها از روش ارزیابی چند معیاره استفاده شد که شامل 5 مرحله تعیین هدف، تعیین معیارها، استانداردسازی معیارها، وزن دهی فاکتورها، ترکیب معیارها با روش ترکیب خطی- وزنی wlc است. در مرحله بعد جهت حل تعارضات و آمایش کاربری ها در منطقه از روشmola (تخصیص کاربری ها بر اساس اهداف چندگانه) با فاکتورهای ورودی نقشه های توان، وزن هر کاربری و مساحت دلخواه برای هر کاربری استفاده شد. این بخش بر اساس 3 سناریوی اولویت بندی کاربری ها بر اساس توان اکولوژیک، نظر کارشناسی و ترجیحات مردمی تدوین شد. در ادامه، تصحیح نقشه آمایش حاصل، با استفاده توابع پس پردازش شامل فیلترها، اندازه زون ها و فاصله هر زون تا زون دیگر و همچنین نمودار روابط عملکردی انجام شد. قابل ذکر است نمودار روابط عملکردی جهت تصحیح، دسترسی بهینه و روابط عملکردی بین لکه های تفرحی را در نظر می گیرد. بطور کلی نتایج نشان داد استفاده از mce و mola جهت توان یابی و زون بندی پناهگاه حیات وحش به علت استفاده از اطلاعات و فاکتورهای متعدد نتایج قابل قبولی را ارائه می دهد البته این روش ها شدیدا متاثر از نوع و میزان اطلاعات موجود است. از طرفی، استفاده از توابع پس پردازش و رعایت اصول روابط عملکردی کاربری ها می-تواند در انتخاب نهایی لکه های تفرجی بسیار موثر باشد. همچنین نتایج گویای توان منطقه برای فعالیت های اکوتوریسمی است. بنابراین، برنامه ریزی دقیق منطقه برای اکوتوریسم می تواند جزء اهداف مدیریتی قرار گیرد، که باعث ارتقاء سطح حفاظت منطقه نیز می شود.

مقایسه روش های مدیریت توریسم در تفرجگاه های طبیعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1391
  کفاح شیبانی نیا   مرجان محمدزاده

بدیهی است رشد سریع صنعت گردشگری در نیم قرن اخیر فشار روز افزون بر محیط زیست را در پی داشته است. بنابراین، قابل پیش بینی است که مناطق طبیعی تفرجی با وجود بازدیدکنندگان بیشتر از گذشته تحت تاثیر قرار گیرند. با توجه به اینکه فعالیت های تفرجی توریسم و / یا اکوتوریسم، ممکن است دارای اثرات مثبت و منفی باشند، استراتژی های مدیریت توریسم مسئول کاهش هر گونه اثرات منفی بر روی محیط زیست هستند. در واقع، یکی از استراتژی های اساسی مدیریت گردشگری کنترل، مدیریت و کاهش اثرات بازدیدکنندگان است. مدیران مناطق تفرجی با استفاده از روش های مدیریتی، سعی در کاهش هر گونه اثرات منفی فعالیت های تفرجی هستند. هدف از این مطالعه شناسایی و طبقه بندی بهترین روش های مدیریت گردشگری در تفرجگاه های طبیعی مختلف است. بنابراین تعدادی از روش های نوین مدیریت گردشگری در تفرجگاه های طبیعی از جمله ظرفیت برد (cp)، محدوده تغییرات قابل قبول (lac)، طیف فرصت تفرجی (ros)، تجربه بازدیدکنندگان و حفاظت از منابع (verp)، مدیریت اثرات بازدید کننده (vim)، مدیریت فعالیت بازدیدکنندگان (vamp)، مدیریت بازدیدکنندگان در مناطق حفاظت شده (pavim) شناسایی شدند. سپس با استفاده از روش مقایسه ای نقاط مثبت و منفی هر یک از این روش ها تعیین گردید. نتایج نشان داد که جهت مدیریت مسائل مربوط به طیف وسیع تری از مناطق تفرجگاهی (pavim) نسبت به سایر روش ها مناسب تر به نظر می رسد، همچنین این روش علاوه بر امکان در نظر گرفتن نیاز های مردم، روش کم هزینه ای است.

ارزیابی کیفیت جاذبه‏های گردشگری و بررسی عوامل محدود کننده در جذب گردشگر با استفاده از گپ آنالیز، مطالعه موردی: منطقه جنگلی سراوان شهرستان رشت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده منابع طبیعی گرگان 1392
  سیده مرجان هاشمی   سید حامد میرکریمی

صنعتی شدن جوامع، گسترش شهر‏نشینی و تغییر و تحولات سریع زندگی اقتصادی و اجتماعی منجر به گذراندن اوقات فراغت در تفرجگاه های طبیعی شده است. امروزه صنعت گردشگری یکی از فعالیت‏های در حال رشد دنیا است. اهمیت جاذبه هایگردشگری و توسعهآن به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمد هر کشور آشکار است. در توسعه صنعت گردشگری افزایش کیفیت جاذبه‏های گردشگری، فراهم کردن تسهیلات مطلوب گردشگری و نیاز‏مندی‏های گردشگران به منظور افزایش کیفیت تجربه های تفرجی و رضایت‏مندی بازدیدکنندگان ضروری است. هدف این مطالعه ارزیابی کیفیت جاذبه های گردشگری و برررسی عوامل محدود کننده در جذب گردشگر در منطقه جنگلی سراوان است. منطقه جنگلی سراوان یکی از منابع طبیعی گردشگری است که در جنوب غربی استان گیلان قرار دارد و به دلیل وجود جاذبه های گردشگری و سهولت دسترسی بازدیدکنندگان زیادی دارد. این منطقه شامل دو جاذبه اصلی پارک جنگلی سراوان و موزه میراث روستایی است. اطلاعات اولیه این پژوهش از طریق تکمیل 194 پرسش نامه در پارک جنگلی و 198 پرسش نامه در موزه میراث روستایی جمع آوری شده است. اطلاعات مزبور توسط روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از آزمون-های آماری مان-ویتنی، کروسکال والیس و فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.جهت ارزیابی کیفیت جاذبه های گردشگری معیار‏های تاثیر گذار بر کیفیت ارزش تفرجی آن ها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی وزن دهی و در مرحله بعد با استفاده از تکنیک گپ آنالیز میزان اهمیت هر معیار (وزن نسبی) و وضعیت فعلی هر جاذبه با توجه به معیار مورد نظر تعیین گردید. سپس نمودارهای اهمیت- عملکرد که نشان دهنده نقاط قوت و ضعف هر جاذبه است ترسیم گردید. نتایج به دست آمده نشان دهنده وجود شکاف در کیفیت ارزش تفرجی تماشای پرندگان، زیارتگاه امام زاده هاشم، رودخانه و موزه میراث روستایی و هم چنین تسهیلات و امکانات رفاهی جنگل سراوان است که ضرورت برنامه ریزی در زمینه تقویت و توسعه جاذبه-های گردشگری وامکانات و تسهیلات گردشگری در این منطقه را نشان می دهد. نتایج این پژوهش می تواند راهنمایی برای کمک به مدیران جهت برنامه ریزی و مدیریت بهتر باشد تا علاوه بر حفظ محیط زیست، زمینه‏ساز استفاده بهینه از طبیعت برای گردشگران و رضایت‏مندی آن‏ها را فراهم نماید.

ارزیابی کیفیت جاذبه های گردشگری پارک جنگلی باباامان شهرستان بجنورد با استفاده از گپ آنالیز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده منابع طبیعی گرگان 1392
  معصومه غفاریان صفدری   مرجان محمدزاده

چکیده گسترش شهرنشینی مهمترین علت شکل گیری گردشگری است. تکامل و تراکم شهرها، محدودیت های خاصی را برای ساکنانش به وجود آورده و ادامه ی چنین روندی انسان ها را به جستجوی گریزگاهی جهت رهایی از معضلات دست و پاگیر زندگی شهری واداشته تا زمانی را به تفریح و تفرج و ترمیم قوای تحلیل رفته، اختصاص دهند. ساکنان شهرها به دلایل متعدد از جمله یکنواختی فیزیکی و فضایی شهرها با بافت نامانوس طبیعی آن ها و فشارهای روحی و روانی به اتخاذ تصمیماتی در زمینه ی گذراندن اوقات فراغت وادار می-گردند. از طرفی، با رشد روزافزون گردشگری در طبیعت، بر مناطقی مانند پارک های جنگلی، فشار زیادی وارد می-شود. بنابراین، جهت کاهش این فشار و ایجاد رضایتمندی مردم، ضروری است مهم ترین جاذبه های این مناطق، شناسایی و ارزیابی شده و کیفیت هریک از جاذبه ها بررسی شود. قرار گرفتن پارک جنگلی باباامان شهرستان بجنورد در حاشیه جاده و شرایط طبیعی منطقه، ویژگی ممتازی به این پارک بخشیده است که نقش مهمی در برآوردن نیازهای تفرجی گردشگران دارد. اطلاعات این پژوهش از طریق تکمیل 300 پرسشنامه توسط گردشگران پارک که به صورت تصادفی توزیع شده بودند، جمع آوری شده است. داده های حاصل از پرسشنامه ها توسط نرم افزار sppsو با آزمون های یو مان-ویتنی، کروسکال والیس و فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از شناسایی جاذبه های گردشگری پارک جنگلی بابا امان با استفاده از پرسشنامه، مهم ترین جاذبه ها از دیدگاه بازدیدکنندگان شناخته شده، سپس با استفاده از روش آنالیز سلسله مراتبی، معیارهای مربوط به جاذبه های ارجح، وزن دهی شده و با استفاده از روش گپ آنالیز، کیفیت هریک از جاذبه های منطقه شناسایی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که از میان جاذبه های گردشگری این پارک، جاذبه گردشگری پوشش درختی و جنگلی پارک کم ترین میزان شکاف کیفیت ارزش تفرجی و جاذبه زیارتگاه امامزاده اسماعیل (ع)، بیشترین شکاف در کیفیت را دارا می باشند. نتایج این پژوهش می تواند به مدیران در مدیریت مناسب و صحیح این مناطق به منظور افزایش رضایت گردشگران از طریق حفظ کیفیت جاذبه های موجود و یا توسعه مناسب آن ها در صورتی که از کیفیت کمتری برخوردار باشند، کمک نماید. واژه های کلیدی: کیفیت، جاذبه های گردشگری، پارک جنگلی باباامان، شهرستان بجنورد، گپ آنالیز

شناسایی و ارزیابی نقاط داغ پرنده نگری در مناطق دارای پتانسیل برای جذب اکوتوریسم (مطالعه موردی: تالاب میانکاله).
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده مرتع و آبخیزداری و شیلات و محیط زیست 1392
  مرضیه ریحانی   حمیدرضا رضایی

تالاب های ساحلی به دلیل برخورداری از مناظر شگفت انگیز و دارا بودن پرندگان مهاجر و کنار آبزی می توانند جاذبه ای مهم برای گردشگرانی باشند که به فعالیت پرنده نگری در طبیعت علاقه مند هستند. تالاب میانکاله نیز از جمله تالاب هایی است که هر ساله میزبان صدها هزار قطعه پرنده مهاجر از انواع مرغابی، فلامینگو، چنگر، پلیکان و پرندگان کنارآبزی است. از این رو مطالعه کنونی در جهت حمایت از فعالیت پرنده نگری به ارزیابی نقاط داغ پرنده نگری در اطراف تالاب میانکاله پرداخته است که نتایج حاصل از آن معرف ایستگاه های ویژه پرنده نگری و شناسایی جایگاه و مختصات آن هاست. برای انجام این مهم ابتدا به شناسایی مناطق دارای موقعیت پرنده نگری در اطراف تالاب پرداخته که با توجه به شرایط موجود تعداد 18 ایستگاه در نظر گرفته شد. پس از آن با بررسی موقعیت هر ایستگاه و شناسایی و سرشماری پرندگان آن در هر دو نیمه سال به ارزیابی هر سایت بر حسب سه ویژگی فراوانی خانواده، گونه و کل پرندگان مشاهده شده در آن پرداخته شد که نتایج نشان دهنده نقاط داغ متفاوتی بر اساس هر ویژگی بود. در آخر با یک بازبینی کلی سایت های 6، 10، 15 و 18 در نیمه دوم سال یعنی فصل زمستان گذرانی و سایت های 5، 8، 11، 15 و 18 در نیمه اول سال و فصل جوجه آوری به عنوان نقاط داغ نهایی مطرح شدند. در کل هدف از این مطالعه صرفا ارزیابی و تعیین نقاط داغ پرنده نگری با صرفه نظر از برنامه ریزی و شناسایی و برآورد نیازها و تسهیلات مورد نیاز گردشگران در منطقه است.

طراحی و توسعه سامانه تصمیم یار برای مقاصد گردشگری (مطالعه موردی: شهر گرگان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده محیط زیست 1393
  بهاره اسدی   حسین مومنی

فن آوری اطلاعات و ارتباطات، امروزه به عنوان عمده ترین محور تحول و توسعه در جهان مطرح شده و در این راستا یکی از حوزه هایی که تأثیر شگرفی از این واقعیت پذیرفته، امور گردشگری و گذران اوقات فراغت است. با افزایش ابعاد و پیچیدگی تقاضای گردشگری، ابزارهایی برای ارتباط یا انتقال اطلاعات و کمک به گردشگران در شناسایی مقاصد و کم و کیف خدمات ارایه شده، جهت اخذ تصمیمات بهینه و کسب تجربه ای لذت بخش از سفر ضروری است. پژوهش حاضر در راستای طراحی سامانه تصمیم یار برای کمک به تصمیم گیری گردشگران در انتخاب مقصد گردشگری و کسب اطلاعات از منطقه ی گردشگری مورد نظر قبل از سفر است. ابتدا مناطق گردشگری طبیعی، تاریخی- فرهنگی و مذهبی مورد نظر در شهر گرگان شناسایی و انتخاب شدند و سپس برای شناخت نیازها و امکانات گردشگران در این مناطق پرسشنامه ای طراحی گردید. پس از بررسی نتایج پرسشنامه، عملیات میدانی که شامل جمع آوری اطلاعات و تهیه فهرستی از امکانات و تسهیلات موجود، فعالیت های قابل انجام در مناطق و عکس برداری بود، صورت گرفت. سپس نقشه های موقعیت مکانی و مسیر و زمان دسترسی به مناطق از طریق سایت گوگل مپ تهیه گردید. در نهایت پس از دسته بندی اطلاعات برای قرار گرفتن در سایت، طراحی و برنامه نویسی سامانه انجام شد. در ادامه به منظور ارزیابی عملکرد سامانه برای پیشنهاد مقصد گردشگری و رفع نقایص سامانه، پرسشنامه ای طرح و توسط کاربران تکمیل گردید. به طور کلی نتایج حاصل نشان داد اکثر پاسخ-دهندگان (60 درصد) با مفید و کمک کننده بودن این سامانه در دسترسی به اطلاعات منطقه برای گردشگران و پیشنهاد مقصد گردشگری بر اساس علائق، امکانات و توانایی هایشان کاملاً موافق هستند. از مزایای این سامانه در بهبود کارائی گردشگری می توان به هدفمند و کوتاه تر شدن زمان سفر، داشتن تعطیلات برنامه ریزی شده، مطلع شدن از امکانات رفاهی و تسهیلات و ویژگی های موجود در منطقه ی مورد علاقه اشاره کرد. استفاده از سامانه های تصمیم یار در زمینه گردشگری و پیشنهاد مقصد متناسب با امکانات، علائق و توانایی های گردشگران علاوه بر افزایش رضایت مندی می تواند موجب افزایش تعداد مشارکت کنندگان در فعالیت گردشگری و تحول و توسعه گردشگری و رونق اقتصادی و فرهنگی شود.

ارزیابی فضای سبز شهر گرگان با تاکید بر گونه های درختی و درختچه ای جذب کننده پرندگان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده محیط زیست 1393
  روفیده الوند   مرجان محمدزاده

بررسی تنوع زیستی با در اختیار قرار دادن اطلاعات پایه در مورد توزیع و فراوانی گونه¬ها و شناخت و بررسی ویژگی¬های جامعه، به مدیریت مؤثر، استفاده پایدار و حفاظت از سطوح تنوع کمک می¬کند. شناخت عناصر گیاهی و جانوری و نیز حفظ اکوسیستم¬های طبیعی و نزدیک به طبیعی در شهرها یکی از اهداف مهم بوم¬شناسی شهری است. نماد توسعه شهری پایدار احداث پارک¬های شهری منطبق با شاخص¬های بوم¬شناختی است. این تحقیق سعی دارد با بررسی نقش گونه¬های درختی و درختچه¬ای کمک به حفظ و افزایش تنوع زیستی به خصوص پرندگان به عنوان یکی از کارکردهای بوم¬شناختی در فضای سبز شهرها بپردازد. پرندگان گونه¬های غالب جانوری را در فضای¬سبز شهری تشکیل می¬دهند و از آن متاثر شده و روی آن اثر می¬گذارند. در این تحقیق با حضور میدانی در مناطق مورد مطالعه به جمع آوری نمونه پرندگان و بررسی پوشش گیاهی پرداخته شد و سپس تجزیه و تحلیل تنوع پرندگان با استفاده از نرم افزار اشلون و تراکم پوشش گیاهی با شاخص ndviانجام شد. نتایج نشان داد پرندگان نسبت به شرایط محیطی حساس بوده و حضور گونه¬های درختی و درختچه¬ای عامل مهمی در جلب و جذب پرندگان در این فضاها هستند. از جمله وجود درختان همیشه سبز و بلند و درختان گلدار و میوه دار مانند کاج، سرو، نارنج، نخل واشنگتن، زیتون، یاس زرد در فضاهای سبز می¬تواند بسیار تاثیر گذار باشد. نتایج این پژوهش می¬تواند برای برنامه¬ریزان و طراحان فضای سبز شهری در راستای افزایش کارکرد بوم¬شناختی به خصوص کمک به حفظ و احیای تنوع زیستی کمک نموده و مورد استفاده قرار گیرد.