شناسایی گونه ای و بررسی شاخص های صدف گزینی خرچنگ های منزوی خانواده coenobitidae در جزیره لارک، از مرداد تا اسفند 1385 صورت گرفت. بررسی نمونه های گرفته شده نشان داد که از این خانواده فقط گونه coenobita scaevola در بخش های ماسه ای ساحل پراکنده اند. پس از بیومتری 326 نمونه برداشته شده، مشخص شد که این خرچنگ ها از صدف 15 گونه شکم پا در محیط طبیعی استفاده می کنند و مهمترین عامل موثر در انتخاب شدن یک صدف فراوانی آن شکم پا در منطقه است . از سوی دیگر انجام بیش از 280 آزمون در محیط مصنوعی (آزمایشگاه) بیانگر این مطلب بود که در صورتی که این خرچنگ ها از نظر دسترسی به صدف محدودیتی نداشته باشند، گونه های صدفی که انتخاب می کنند با آن چه در محیط طبیعی مشاهده می شود متفاوت است. این امر خود نشان دهن.....

در تحقیق حاضر از روش cmecs به عنوان جدیدترین مدل طبقه بندی اکولوژیکی، به منظور تهیه فهرستی از بیوتاپ ها (زیستگاه) و در سواحل جنوبی جزیره قشم با طول ساحلی 122 کیلومتر (از شهر قشم در شرق تا روستای دوستکو در غرب) استفاده گردید. بر اساس این مدل، دو گروه از لایه های اطلاعاتی شامل اجزای ژئوموفولوژی سطح (sgc) و اجزای پوششی زیستی (bcc) بکار برده شد. با توجه به وسعت منطقه مورد مطالعه و بر اساس ویژگی های ژئومورفولوژی ساحلی، 5 زیرناحیه با 12 ایستگاه تعیین و مختصات جغرافیایی با استفاده ازgps ثبت شد. حاصل این تحقیق شناسایی 60 زیستگاه با 47 کد استاندارد می باشد که این تعداد زیستگاه بر اساس تنوع بستر (فرم و ساختار) طبقه بندی شده است. بیشترین کد ها و بیوتاپ ها در نیمه شرقی (شهر قشم تا روستای مسن) مشاهده شد که به علت ساختار غیر یکنواخت و ناهمگن بستر و وجود خرد زیستگاه های متعدد سواحل صخره ای است. در این منطقه می توان از سخت پوستان گونه های smithi eriphia، thalamita prymna، از نرم تنان clypeomorous bifisciatus، cerithium caeruleum و از خارپوستان echinometra ophiactis sp., mathaei را به عنوان گونه های انحصاری سواحل سنگی- صخره ای و صخره ای-شنی معرفی کرد. در سواحل شنی نیز از سخت پوستان ocypode rotundata، dotilla sp. و از نرم تنان،umbonium vestiarium را می-توان به عنوان گونه های انحصاری این نوع سواحل معرفی کرد. در میان ایستگاه های مطالعاتی نیز اگر چه ایستگاه پارک زیتون (همجوار با شهر قشم) بیشترین میزان کد را به خود اختصاص داد، ولی نسبت به ایستگاه مشابه آن از لحاظ نوع بستر، به علت تأثیرات ناشی از فعالیت های انسانی (گردشگری) بعضی از گونه های مورد انتظار (setosum diadema، linckia multiflora، ophiocoma scolopendrina) رویت نشدند.

این تحقیق طی یک دوره یک ساله (1389) و در دو فصل، با هدف شناسایی، طبقه بندی و کددهی زیستگاه های ساحلی- دریایی خورموسی (یکی از مهم ترین خورهای خلیج فارس) انجام شد. منطقه مورد مطالعه از ناحیه آب فشان تا حداقل جزر را شامل گردید. مطالعه بر اساس طبقه بندی استاندارد اکولوژیک ساحلی- دریایی cmecs iii (coastal and marine ecological classification standard) و بر مبنای دو گروه از لایه های اطلاعاتی پوشش زیستی بستر و زمین-ریخت شناسی صورت گرفت. اطلاعات زیستگاه ها و لایه ها به وسیله gis برای به نقشه درآوردن و طبقه بندی نواحی ساحلی مورد استفاده قرار گرفت. گونه های جانوری و گیاهی بر اساس غالبیت و پراکنش آن ها (بایوتاپ) انتخاب گردید که به عنوان گونه های شاخص زیستگاه در نظر گرفته شد. زیستگاه های پوشش زیستی بستر با توجه به بایوتاپ مشخص گردید. بستر اصلی منطقه گلی می باشد و نتایج حاصل از طبقه بندی زیستگاه نشان داد که 5 گروه زیستی که در برگیرنده 5 کد اختصاصی است برای منطقه مورد بررسی به دست آمد.

4- نونیل فنل و بیس فنل آ از جمله آلاینده های صنعتی هستند که با ورود به اکوسیستم های آبی، زیست آبزیان را از طریق بر هم زدن تعادل هورمونی، اسمزی، فیزیولوژیک و ... به خطر می اندازند. با مطالعات آسیب شناسی بافتی، بیوشیمیایی و ایمونوهیستوشیمی می توان اثرات این آلاینده ها را مورد بررسی قرارداد. رابطه این آلاینده ها با آسیب های بافتی و تنظیم یونی به روش ایمونوهیستوشیمی با استفاده از مکان یابی na?/k?-atpase در تیمارهای 3، 30 و60 میلی گرم 4- نونیل فنل و 1/0، 1 و 10 میلی گرم بیس فنل آ در آبشش ماهی کپور معمولی cyprinus carpio مورد بررسی قرار گرفت. آسیب های بافتی شامل اتصال لاملاها، هایپرتروفی، جداشدگی اپیتلیال لاملاها، تغییر شکل لاملاها و نکروز شدن سلول ها و لاملا در نمونه های تیمار شده در مقایسه با نمونه های شاهد مشاهده شد که نشان دهنده تجمع این آلاینده ها در بافت آبشش به منظور خروج ار بدن است. و این آسیب ها در غلظت های بالاتر شدت بیشتری داشت. نتایج مکان یابی پمپ سدیم- پتاسیم در آبشش تیمار شاهد در مقایسه با غلظت های مختلف این آلاینده ها نشان داد که 4- نونیل فنل و بیس فنل آ باعث کاهش یونوسیت های آبشش و اختلال در تنظیم اسمزی ماهی کپور می شوند.

این مطالعه با هدف تکمیل فهرست گونه های خرچنگ های منزوی خلیج فارس و نیز تعیین برخی ویژگی های زیستی آن ها در ناحیه جزرومدی جزیره لارک، به صورت نمونه برداری فصلی در پنج ایستگاه و از تابستان 1390 تا بهار 1391 انجام شد. خرچنگ منزوی در اتانول 70% تثبیت و به آزمایشگاه منتقل شدند. درمجموع، چهارده تاکسون شامل دو خانواده، پنج جنس و هفت گونه شناسایی شدند. آنالیز واریانس یک طرفه با استفاده از دانکن نشان داد که تراکم گونه غالب و نیز فوق خانواده paguroidea بین برخی از ایستگاه ها دارای اختلاف معنی دار است (05/0>p)، همچنین، تراکم در فصل زمستان و ناحیه میان دست جزرومدی دارای اختلاف معنی دار با سایر فصول و نواحی است (05/0>p). تنوع در صدف های شکم پایان اشغال شده و بررسی همبستگی میان ابعاد خرچگ منزوی غالب با ابعاد صدف های مختلف نشان داد که صدف ها براساس فراوانی و دسترسی محلی انتخاب شده بودند. میان ابعاد خرچنگ منزوی clibanarius signatus و ابعاد صدف های اشغال شده همبستگی معنی دار و مثبت بالایی وجود داشت. نتایج آنالیز خوشه ای نشان داد که ایستگاه های یک، دو و سه در یک خوشه و ایستگاه های چهار و پنج در خوشه دیگر قرار می گیرند و فصل بهار دارای بیشترین تفاوت با دیگر فصل ها است. بررسی ارتباط تراکم و پراکنش خرچنگ های منزوی با متغیرهای محیطی نشان داد که ph، شیب، ماده آلی کل، درصد لای و شوری همبستگی موثری بر تراکم و پراکنش خرچنگ های منزوی دارند. بررسی همبستگی میان شاخص های اکولوژیک و متغیرهای محیطی نشان داد که شاخص های غنای گونه ای مارگالف و غالبیت سیمپسون فقط با ساختار بستر همبستگی معنی داری دارند. همچنین همبستگی معنی داری میان شاخص شانون-وینر با دما و ساختار بستر مشاهده شد. همبستگی معنی داری نیز بین شاخص یکنواختی پیلو با دما، اکسیژن محلول، ماده آلی کل و ساختار بستر مشاهده شد (05/0>p).

در تحقیق حاضر اثر محیط¬های کشت trenkenshu، tamyia، guillard بر میزان رشد، بیومس، کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئید کل، پروتئین کل، لیپید کل و اسیدهای چرب جلبک scenedesmus obliquus kützing مورد بررسی قرار گرفت. جهت تهیه استوک خالص جلبک، از ساحل دریای مازندران حوالی شهر نور در تابستان سال 91 نمونه برداری شد. پس از شناسایی، جداسازی و خالص¬سازی انجام گردید و در شرایط آزمایشگاهی با دمای 5/0± 25 درجه سانتی گراد تحت نور شدت 3000 لوکس و دوره روشنایی وتاریکی 0:24 در ژرمیناتورکشت داده شد. محیط¬های کشت تأثیرات متفاوتی بر روند رشد و ترکیبات جلبک s. obliquus داشتند، به طوری که بیشترین نرخ رشد ویژه، بیومس، کلروفیلa، کلروفیلb، کاروتنوئید کل، پروتئین و لیپید کل در محیط کشت trenkenshu مشاهده شد (05/0> p) . بیشترین میزان اسیدهای چرب اشباع (sfa) و اسیدهای چرب تک غیر اشباع (mufa) به ترتیب در محیط کشت های trenkenshu و guillard مشاهده شد. همچنین بیش¬ترین میزان اسیدهای چرب چند غیر اشباع (pufa) در محیط کشت tamiya بدست آمد. لذا با توجه به مقرون به صرفه بودن محیط کشت trenkenshu نسبت به دو محیط کشت دیگر و قابلیت های بدست آمده از گونه s. obliquus ، جهت استفاده در آبزی پروری پیشنهاد می شود.

به منظور بررسی پایشگری زیستی ترکیبات pah در سواحل بندرعباس در منطقه پارک سورو، سه گونه دوکفه ای callista umbonella، solen brevis و saccostrea cucullata با 18 تکرار و رسوبات با 20 تکرار در آذرماه 1392 جمع آوری شدند. غلظت 28 ترکیب pah شامل 16 ترکیب مورد نظر epa و eu با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز جرمی مدل 597 c تعیین شد. غلظت کل 28 ترکیب pah در رسوبات و بافت نرم دوکفه ای و همبستگی آن ها، الگوی ترکیبی ترکیبات pah در رسوبات و بافت نرم دوکفه ای، منشأ ترکیبات pah و میزان لیپید کل هرگونه مورد بررسی قرار گرفت. غلظت pahs 28? در رسوبات، بافت نرم دوکفه ای c. umbonella، دوکفه ای s. cucullata و دوکفه ای s. brevis به ترتیب در محدوده 1960-383 نانوگرم بر گرم وزن خشک، 3695-2061 نانوگرم بر گرم وزن خشک، 8067-3872 نانوگرم بر گرم وزن خشک و 1836-785 نانوگرم بر گرم وزن خشک محاسبه شد. غلظت ترکیبات pah در رسوبات منطقه در حد متوسط آلودگی (1000-100 نانوگرم بر گرم) و برای دوکفه ای ها مورد مطالعه در حد بالا (5000-1000 نانوگرم بر گرم) تا بسیار بالا (بیشتر از 5000 نانوگرم بر گرم وزن خشک) تشخیص داده شد. غلظت تمام ترکیبات pah در دوکفه ای های مورد مطالعه بالاتر از رسوبات منطقه اندازه گیری شد. همبستگی بین غلظت کل ترکیبات pah در بافت نرم صدف و رسوبات در سطح معنی داری 95 درصد برای c. umbonella (75/0=r، 05/0p<) و s. cucullata (74/0=r، 05/0p<) مثبت و معنی دار، درحالی که برای دوکفه ای s. brevis همبستگی مثبت و معنی داری را نشان نداد. الگوی ترکیبی در c. umbonella و s. cucullata از نظر تعداد و پروفیل ترکیبات مشابه با رسوبات ولی در گونه s. brevis ناهماهنگی هایی را از نظر پروفیل ترکیبات نشان داد. نسبت های تشخیصی برای pah موجود در رسوبات و دو صدف c. umbonella و s. cucullata منشأ غالب پتروژنیک ولی در گونه s. brevis در برخی نسبت ها منشأ پایروژنیک را نشان داد. نتایج تحقیق نشان داد که در انتخاب پایشگر زیستی برای ترکیبات pah تنها نباید به غلظت ترکیبات توجه داشت بلکه مواردی همچون منشأ ترکیبات، الگوی ترکیبی و همبستگی میان غلظت ترکیبات در رسوب و بافت دوکفه ای اطلاعات تکمیلی باارزشی را در اختیار قرار می دهند. بر اساس موارد بررسی شده، دوکفه ای های c. umbonella و s. cucullata نسبت به دوکفه ای s. brevis گونه مناسب تری برای پایش زیستی ترکیبات pah در منطقه مورد مطالعه است.

در این مطالعه تأثیر عوامل محیطی بر پراکنش مکانی و زمانی پرتاران ساحل استان مازندران با نمونه-برداری توسط گرب van veen با سطح مقطع 225/0 سانتی¬متر¬مربع از 4 ایستگاه (بهشهر، بابلسر، نوشهر، رامسر) در چهار عمق 5، 10، 20 و 50 متر و در سه فصل (بهار، تابستان، پاییز) انجام شد. محتوای مواد آلی و دانه¬بندی رسوبات نیز اندازه¬گیری شد. تغییرات فصلی تراکم و شاخص¬های تنوع مطالعه شد. 3 گونه کرم پرتار (spionidae) streblospio gynobranchiata،hypaniola kowalewskii (ampharetidae) و (nereidae) nereis diversicolor مشاهده شدند که گونه s. gynobranchiata غالب بود و در تمام ایستگاه¬ها مشاهده شد. مقایسه تراکم پرتاران در سه فصل مطالعه شده نشان داد که بیشترین و کمترین تراکم به ترتیب در فصل تابستان و پاییز می¬باشد. در عمق 50 متر فصل پاییز هیچ گونه¬ای یافت نشد.

روابط بین مراحل زندگی (لاروی، گذر و بلوغ) شانه دار mnemiopsis leidyi و شاخصه های فیزیکوشیمیایی و زیستی با استفاده از مدل های مختلف بر اساس تغییرات زمانی (ماه) و مکانی (ترانسکت، ایستگاه و لایه) در امتداد سواحل مازندران طی سال 1391 ارزیابی شد. به منظور بالا بردن عملکرد مدل ها، از گونه های غالب پلانکتونی در هر فصل (90% تراکم کل) برای مدل سازی استفاده گردید. برای درک بهتر از وضعیت اکولوژیکی شانه دار m. leidyi در سواحل مازندران، 6 مدل با قابلیت های متفاوت، شامل مدل خطی،generalized linear model (glm)،generalized additive model (gam)، مدل های classification and regression tree (cart: rt برای متغیر کمی و ct برای متغیر دووجهی)، random forest (rf) وboosted regression tree (brt) برای 3 مرحله تکاملی شانه دار (به عنوان متغیرهای وابسته) برای هر فصل درنظر گرفته شد. معیارهای ارزیابی مدل ها (rmse و adjusted r2) بیانگر عملکرد بهتر مدل های cart (rt و ct) نسبت به سایر مدل ها برای شناسایی روابط مکانی و زمانی بین مراحل زندگی (لاروی، گذر و بلوغ) شانه دار و شاخصه های فیزیکوشیمیایی و زیستی بود. به طور کلی، این مطالعه نشان داد که هر کدام از مراحل تکاملی شانه دار دارای ویژگی های فیزیولوژیکی و نیازهای اکولوژیکی متفاوتی می باشند. دما، مزوزئوپلانکتون ها (اکثراً نوزاد و مراحل کوپه پودیت acartia tonsa)، میکروزئوپلانکتون ها و سیانوفیت ها به عنوان مهمترین عوامل بیان کننده تغییرات زمانی و مکانی شانه دار m. leidyi در سواحل مازندران می باشند. با توجه به ماهیت پراکنش شانه دار m. leidyi و وجود روابط و اثرات پیچیده آن بر شبکه غذایی سواحل مازندران، استفاده از مدل های tree-based که دارای توانایی بالایی برای درنظر گرفتن پیچیدگی ساختارها و روابط داده-های اکولوژیکی می باشند، پیشنهاد می گردد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

اثر سمیت فاز محلول در آب نفت خام (water soluble fraction of crude oil) بر بچه ماهی سفید دریای خزر (rutilus frisii kutum), در یک دوره آزمایشی حاد مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 800 عدد بچه ماهی سفید در تیرماه 1387 از کارگاه تکثیر و پرورش ماهی کلمه گرگان تهیه و به آزمایشگاه تحقیقات آبزیان دانشکده علوم زیستی دانشگاه شهید بهشتی منتقل شدند. بچه ماهیان با وزن 2-1 گرم برای سازگاری با شرایط آزمایشگاهی به مدت 8 روز در تانکهای 300 لیتری نگهداری شدند. سپس برای بدست آوردن lc5096h, 6 غلظت از wsf (27, 25/29, 5/31, 75/33, 36, 25/38 قسمت در میلیون) در آکواریوم های 20 لیتری آماده سازی شد و به هر آکواریوم 10 عدد بچه ماهی به مدت 96 ساعت معرفی گردید. با توجه به میزان مرگ و میر بچه ماهیان در 96 ساعت و با استفاده از آنالیز آماری probit value, lc5096h, 95/33 ppm محاسبه گردید. سپس در 3 آکواریوم lc5096h و در 3 آکواریوم lc5096h1/0 غلظت سازی شدند. 3 آکواریوم هم آب شهری هوادهی شده به عنوان گروه شاهد انتخاب شد. بعد از 24 و 96 ساعت از هر آکواریوم جهت انجام آزمایشات بافت شناسی 3 ماهی و برای sem بافت آبشش هم 3 عدد ماهی برداشت و فیکس شدند. از بافتهای آبشش, کبد و کلیه برشهای 3 میکرونی تهیه، با هماتوکسیلین-ائوزین رنگ آمیزی و بوسیله میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند. آسیب های عمومی مشاهده شده شامل جدا شدن اپیتلیال از غشاء پایه تیغه های آبششی, پرخونی در رشته و تیغه های آبششی, آنیوریسم, چماقی شدن انتهای تیغه ها, هایپرتروفی سلولهای اپیتلیالی تیغه ها, هایپرپلازی بین تیغه ها و همجوشی تیغه های آبششی در آبشش؛ تغییر شکل هپاتوسیت ها, دژنره شدن سلول ها, انبساط و پرخونی سینوزوئیدها, واکوئوله شدن سیتوپلاسم و پرخونی رگها در کبد؛ اتساع گلومرول ها, کاهش فضای بومن, انسداد لومن توبول های ادراری, تورم ابری و دژنره شدن قطرات هیالین در کلیه, بود. مشاهدات sem آبشش نتایج بافت شناسی را تأیید کرده و تورم و جدا شدن اپیتلیال از غشاء پایه و آنیوریسم را در تیغه های آبششی نشان داد. طبق نتایج این تحقیق هیستوپاتولوژی شاخص زیستی مناسبی در ارزیابی اثر آلاینده های نفتی بر بافت های حیاتی ماهی می باشد. همچنین فاز محلول در آب نفت خام سبب بروز آسیب های جدی در بافت های آبشش, کبد و کلیه بچه ماهیان سفید شده و با اختلال در عملکرد این اندامها سبب برهم خوردن هموستازی بدن ماهی می شود. آسیب های مشاهده شده در این تحقیق در آبشش نسبت به کبد و کلیه شدیدتر بود که این امر می تواند به دلیل قرار گرفتن در معرض مستقیم آلاینده باشد.

اثر ال - کارنیتین در مقادیر 0 ، 400 ، 800 و 1200 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم غذای خشک بر روی رشد و ترکیبات بدن بچه ماهی سفید با وزن اولیه 275 میلی گرم در مدت 56 روز بررسی شد. آزمایش در سه تکرار، و به تعداد 300 قطعه بچه ماهی در هر تانک انجام گردید. غذادهی بین 7 تا 12 درصد توده زنده در دوره پرورش متغیر بود. اگر چه در مقادیر مختلف ال - کارنیتین تفاوت معنی داری روی رشد یافت نشد، ولی بچه ماهیانی که از جیره غذایی حاوی 800 میلی گرم ال - کارنیتین به ازای هرکیلوگرم غذای خشک تغذیه نموده اند، عملکرد نسبتا" بهتری را نشان دادند. همچنین در مقادیر مختلف ال - کارنیتین تفاوت معنی داری در پروتئین و چربی بدن یافت نشد.

تاثیر مقادیر 0 ، 400 ، 800 ، 1200 ، میلی گرم ال - کارنیتین در هر کیلوگرم غذا بر روی رشد و ترکیبات بدن قزل آلای رنگین کمان بررسی شد. به این منظور چهار گروه از ماهیان با وزن متوسط 1 گرم و بیومس کل 100 گرم به مدت 48 روز مورد تغذیه قرار گرفتند. ماهیان بسته به دمای آب و وزن توده به میزان 7/3 تا 6 درصد وزن بدن در روز تغذیه شدند و وزن آنها در پایان دوره به حدود 7 گرم رسید. در مقادیر مختلف ال - کارنیتین هیچ تفاوت معنی داری در تیمارهای مختلف روی رشد، ‏‎fcr‎‏ و ‏‎sgr‎‏ یافت نشد و همچنین در مقادیر مختلف ال - کارنیتین تفاوت معنی داری در پروتئین و چربی بدن نیز در تیمارهای مختلف دیده نشد.

خرچنگ شناگر آبی، ‏‎portunus pelagicus‎‏، به مدت یکسال با استفاده از تور ترال و گوشگیر از آبهای ساحلی استان بوشهر جمع آوری شد که مجموع 262 قطعه خرچنگ (116 ماده و 146نر) صید شد. نسبت جنسی در این پروژه 26/1 به 1 بدست آمد.