نام پژوهشگر: طناز مهدوی

بررسی نقش چشم در آثار ده تصویرگر معاصر جهان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده هنر و معماری 1392
  طناز مهدوی   محمد هادی دانش

در پژوهش حاضر به بررسی نقش چشم در آثار ده تصویرگر معاصر جهان پرداخته شده است. از آنحایی که چشم از دیرباز در فرهنگ و هنر های مختلف دارای اهمیت بوده ، تداعی های بیشماری داشته است. در نتیجه از لحاظ ساختار و عملکرد، جغرافیای چشم ( فرم و شکل ظاهری چشم در سرزمین ها و نژادهای مختلف ) ، کاربرد آن در زبان بدن و ارتباطات غیر کلامی در فرهنگ های گوناگون و روان شناسی چشم ها ( ارتباط آن با خصوصیات روحی و روانی ) مورد بررسی قرار گرفت . سپس احساسات پایه از جمله خشم، ترس، غم، تحقیر، تنفر، تعجب و شادی به طور جداگانه توضیح داده شده و نقش چشم در هنگام مواجه شدن انسان با این احساسات گوناگون بررسی شده است. به طور اجمالی به بیان احساس و چهره نگاری در نقاشی ایرانی پرداخته شده و ایموتیکان های رایج در دنیای امروزی نیز با توجه به انواع مختلفشان ( غربی، ژاپنی، کره ای، یونیکد و تصویری ) توضیح داده شده است. سپس به نماد چشم می پردازیم. چشم برای هزاران سال به عنوان یک نماد به کار رفته است و امروزه نیز همچنان استفاده شده و به طور رایج به کار می رود زیرا در تمامی جوامع با وجود زبان های مختلف، قابل تشخیص است. بنابر این چشم جهان بین، چشم هوروس، چشم سوم و ... ( که معنای نمادین مثل بصیرت ، علم لا یتناهی ، روشنایی ، آگاهی ، بیداری ، هوشیاری ، باطن معنوی ، و صداقت دارند ) مورد بررسی قرار گرفت. به چشم در دنیای دیجیتال و پیشرفته امروز نیز پرداختیم : (علم عنبیه شناسی و تشخیص بیماری با مشاهده آن ، نگاه فناورانه به حالات مختلف چهره و متحول شدن صنایعی چون ساخت ربات های انسان نما و انیمیشن و ... ). و در نهایت چشم از لحاظ ظاهری و معنایی در آثار ده تصویرگر معاصر جهان : رمدیوس وارو، اندرو بنکر، شولتو واکر، ترنس لیندال، استاسیس ادیگوسیوس، ویسلاو روسوچا، آکی آکانه، تیم برتون، جان جود پالنکارو الخاندرو ماگایانس مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه اینکه سیر تحول و پویایی شکل چشم در آثار هنری و در آثار این ده هنرمند، منعکس کننده حالت های مختلفی است. به همین سبب هیچ گاه قالب و صورتی واحد در بستر هنر های تصویری پیدا نکرده است. شکل چشم انسان به لحاظ استعداد و قابلیت های زیادی که در بیان احساسات و ذهنیات هنرمند دارد، متناسب با جهان بینی و طرز تلقی هنرمندان تغییر شکل داده و متناسب با این دگرگونی ها ، پیام های مختلف و بیان های متنوع را ابراز داشته است.