نام پژوهشگر: سایه عبدالصمدی

میانکنش کمپلکس پروتئین های هیستونی با آنتی بیوتیک های آنتراسیکلین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1380
  سایه عبدالصمدی   عذرا ربانی چادگانی

در سلولهای یوکاریوت، ‏‎dna‎‏ در اتصال با پروتئینهای قلیایی به نام هیستون می باشد که مجموعا نوکلئوزوم را تشکیل می دهند. یکی از اهداف داروهای ضد تومور مانند آنتی بیوتیک های آنتراسیکلین در سلول، ‏‎dna‎‏ است که در اتصال به آن فرآیندهای مهم سلولی از جمله همانند سازی ‏‎dna‎‏ و رونویسی ‏‎rna‎‏ مهار می شود. با وجود اینکه اطلاعات زیادی در مورد نحوه میانکنس داروها با ‏‎dna‎‏ وجود دارد ولی نقش پروتئینهای هیستونی در این تاثیرگذاری هنوز شناخته نشده است. در این مطالعه ابتدا توسط ترکیب شیمیایی ‏‎dms‎‏ (دی متیل سوبریمیدات) کمپلکسی از هیستونهای هسته مرکزی تهیه و با استفاده از روش الکتروفورز و الکتروالوشن خالص گردید. سپس میانکنش این کمپلکس هیستونی با داروهای ضد تومور آدریامایسین و دانومایسین با استفاده از روشهای اسپکتروسکوپی ‏‎uv/vis‎‏ و دیالیز تعادلی مورد برسی قارر گرفت. انتخاب زمان مناسب جهت انکوباسیون کمپلکس هیستونی با هر دو داروی آدریامایسین و دانومایسین نشان داد که محدوده 45-30 دقیقه مناسبترین زمان جهت بررسی اثرات داروها بر کمپلکس پروتئینی می باشد. میانکنش این داروها با کمپلکس هیستونی به روش اسپکتروسکوپی ‏‎uv/vis‎‏ مشخص کرد که با افزایش غلظت هر یک از داروها طیف تفاضلی کمپلکس پروتئینی دچار هیپوکرومیسیتی می گرد. همچنین مطالعات دیالیز تعادلی کمپلکس هیستونی با داروهای آدریامایسین و دانومایسین نیز نشان دهنده تعاونی مثبت این اتصال است. زیرا منحنی های اسکاچارد حاصل برای هر کدام از داروها گنبد مانند بودند. مقادیر بدست آمده برای ضرایب هیل نیز این مطلب را تایید کردند. مثادیر ثابت اتصال برای آدریامایسین و دانومایسین به ترتیب برابر ‏‎3/63*10 mol‎‏ و ‏‎1/85*10 mol‎‏ محاسبه شدند. مقدار انرژی آزاد برای آدریامایسین و دانومایسین به ترتیب برابر ‏‎ g=-7/58 kcal/mol‎‏ و برای دانومایسین ‏‎ g=-8/55 kcal/mol‎‏ تعیین شدند، که با توجه به مقادیر منفی انرژی ازاد می توان نتیجه گرفت فرآیند اتصال آدریامایسین و دانوممایسین به کمپلکس هیستونی خودبخودی است. بررسی میانکنش این داروها با کمپلکس هیستونی به همراه ‏‎dna‎‏ نیز در دو مسیر انجام گرفت. مقدار جذب کمپلکس داروها-پروتئین با ‏‎dna‎‏ و کمپلکس ‏‎dna‎‏-داروها با پروتئئینهای هیستونی نیز با افزایش غلظت داروها کاهش می یابد و میزان کاهش جذب نسبت به میانکنش ‏‎dna‎‏ و کمپلکس هیستونی با داروها بطور جداگانه بیشتر است. ولی اثر قابل ملاحظه ای بین دو روش تهیه کمپلکسهای فوق مشاهده نشد. به این ترتیب ثابت می شود احتمالا داروها باعث فشرده کردن ساختار هیستونها و ایجاد میانکنشهای ‏‏‎core-core‎‏ می گردند و ازاین طریق موجب استحکام بیشتر ساختمان کروماتین گشته و اثرات ضدتوموری داروها در میانکنشهای متقابل هیستون-‏‎dna‎‏ تقویت می شوند.