چکیده مقدمه: اختلالات مفصل گیجگاهی-فکی(tmd) به طور کلاسیک توسط گروهی از علایم کلینیکی شامل درد و صداهای مفصلی و محدودیت یا انحراف هنگام باز کردن دهان مشخص می شوند. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط یافته های کلینیکی با تغییرات استخوانی در تصاویر cbct بیماران مبتلا به اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (tmd)می باشد. مواد و روش کار: از میان مراجعه کنندگان به بخش پروتز دانشکده دندان پزشکی مشهد ، تعداد 41 بیمار که بر اساس معیارهای rdc/tmd دارای tmd نوع ii (42 مفصل tmj از 21 بیمار) و نوع iii (40 مفصل tmj از 20 بیمار) توسط یک متخصص پروتز های دندانی انتخاب شدند.تغییرات استخوانی مفصل شامل flattening sclerosis osteophyte resorptionو erosion توسط تصویربرداری cbct بررسی شد و ارتباط آن با یافته های کلینیکی شامل:درد عضلات جونده،درد مفصل و میزان باز شدن دهان و صداهای مفصلی توسط نرم افزار spss 16و آنالیز آماری توسط آزمون کای دو مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: در مطالعه ی حاضر اگرچه درد عضلات جونده بیشتر در جابجایی دیسک و درد مفصلی در استئوآرتریت دیده شد، بین حضور درد مفصلی یا درد عضلات جونده با نوع tmd رابطه ی معنی داری مشاهده نشد (به ترتیب p=0.185 و p=0.604). سایر علایم بالینی مورد مطالعه، از جمله شیب برجستگی مفصلی، نوع موقعیت کندیل در بعد عمودی و افقی، صداهای مفصلی و محدودیت در باز کردن دهان، با نوع tmd و یا حضور دردهای عضلانی یا مفصلی ارتباط معنی داری نداشت (p>0.05). در یافته های رادیولوژیک مشخص شد که flattening کندیل به طور معنی داری با گروه ii ارتباط دارد (p=0.026). از سوی دیگر مشخص شد که erosion کندیل به طور معنی داری بیشتر در بیماران گروه iii دیده می شود (p<0.001). در مطالعه ی ما حضور erosion، resorption، sclerosis و flattening در کندیل در ارتباط با درد عضلات جونده و یا درد مفصلی نبود (p>0.05). با این حال در بیماران مبتلا به استئوآرتریت tmj، وجود استئوفیت سر کندیل در یافته های رادیوگرافی با حضور درد عضلات جونده ارتباط معنی داری داشت (p=0.039).همچنین در این مطالعه حضور erosion، resorption، sclerosis و flattening در کندیل در ارتباط با صدای مفصلی کریپیتوس نبود(p>0.05). با این حال وجود استئوفیت سر کندیل در یافته های رادیوگرافی با حضور صدای مفصلی کریپیتوس در گروه iii ارتباط معنی داری داشت(p=0.01). نتیجه گیری: یافته های مطالعهء ما با مطالعات قبلی در مورد عدم حضور ارتباط بین یافته های کلینیکی و رادیوگرافیک مشابهت داشت، اما میان استئوفیت سر کندیل و درد عضلات جونده و صدای مفصلی کریپیتوس در گروه iii ارتباط معنی داری مشاهده شد. واژگان کلیدی: مفصل گیجگاهی فکی ،اختلالات مفصل گیجگاهی فکی، تصویر برداری به روش توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی