نام پژوهشگر: یاسر قلیزاده

نقش ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی لبنان در خاورمیانه از منظر ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1392
  یاسر قلیزاده   محمد سهرابی

با پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام جمهوری اسلامی، ایران بیش از هر زمان دیگر در سیاست خارجی خود به کشورهای اسلامی و روابط خود با کشورهای منطقه ای توجه نمود. با نگاهی به تاریخ سیاست خارجی ایران بعد از انقلاب به این نتیجه می-رسیم که هرچند روابط ایران و کشورهای منطقه با فراز و فرودهایی همراه بوده است اما در نهایت ایران تلاش داشته تا روبط خارجی خود را بر اساس سیاست منطقه ای و مبتنی بر هم گرایی منطقه ای تنظیم نماید. در این میان لبنان به عنوان یکی از کشورهایی که دارای جمعیت بالایی از شیعیان می باشد از اهمیت و جایگاه خاصی برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار بوده است. علقه های مشترک مذهبی شاید یکی از مهم ترین دلایل این اهمیت بوده باشد اما بدون شک جایگاه ژئوپلیتیک لبنان برای ایران در خصوص جایگاه این کشور در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. وجود حزب الله لبنان به عنوان یک گروه سیاسی- نظامی که به لحاظ اعتقادی و تفکرات سیاسی نزدیکی بسیاری با جمهوری اسلامی ایران دارد و هم مرزی لبنان با سوریه از متحدین راهبردی جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه و البته هم مرز بودن این کشور با رژیم اشغالگر قدس به مثابه دشمن اصلی منطقه ای ایران،لبنان را در موقعیتی منحصر به فرد قرار داده و ازاین منظر این کشور دارای جایگاهی ژئوپلیتیکی برای ایران در منطقه می باشد. پرسش اصلی این نوشتار این است که اهمیت ژئوپلتیک لبنان و بازیگری حزب الله چه تأثیری بر تحولات منطقه خاورمیانه دارد؟ در پاسخ به این پرسش این فرضیه مطرح می گردد که موقعیت خاص ژئوپلیتیک لبنان علاوه بر آن که این کشور را پراهمیت ساخته، موجب گردیده تا حزب الله با پیروزی در جنگ 33 روزه بتواند لبنان را به کانون ثبات و موثربودن در تحولات بعدی خاورمیانه قرار دهد.