نام پژوهشگر: مریم منادی

آنتی بیوتیک، جنس استرپتومایسس، خلیج فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده علوم 1393
  مریم منادی   محمد رعایایی اردکانی

میکروارگانیسم های مقاوم به چند دارو نقش مهمی را در ایجاد بسیاری از مشکلات بالینی در سطح جهانی ایفا می کنند، بنابراین توسعه ی داروهای جدیدی که بر علیه پاتوژن های مقاوم به آنتی بیوتیک های رایج موثر باشند، یک نیاز ضروری به شمار می آید. در حدود 23000 متابولیت ثانویه بیواکتیو توسط میکروارگانیسم ها تولید و گزارش شده است که از این تعداد، بیش از 10000 مورد آن ها توسط اکتینومیست ها تولید شده است. به عبارتی این آمار معرف 45 درصد متابولیت های ثانویه کشف شده است. در میان این ترکیبات تولید شده توسط اکتینومیست ها، 7600 مورد توسط جنس استرپتومایسس تولید شده است. به دلیل کاهش میزان ترکیبات بیواکتیو جدیدی که از استرپتومایسس های خاک به دست می آیند، جداسازی جنس استرپتومایسس از زیستگاه های دریایی به منظور دستیابی به سویه های جدیدی که به طور بالقوه توانایی تولید طیف گسترده ای از متابولیت های ثانویه مانند آنتی بیوتیک ها را دارند، ارزشمند و بااهمیت می-باشند. هدف از این مطالعه، جداسازی و شناسایی استرپتومایسس های دریایی از خلیج فارس به منظور دستیابی به ترکیبات آنتی بیوتیکی جدید علیه باکتری های بیماری زا بود. به همین منظور نمونه های آب و رسوب از برخی نواحی شمال غربی خلیج فارس جمع آوری شدند. تعداد 35 سویه جدا و از لحاظ تولید آنتی بیوتیک علیه طیف وسیعی از باکتری های بیماری زا شامل سویه های استاندارد و کلینیکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. اثر مهاری این سویه ها بر 6 باکتری گرم مثبت و 6 باکتری گرم منفی به روش کشت دولایه سنجیده شد. به طور کلی 17 مورد از آن ها توانایی تولید ترکیب ضدباکتریایی داشتند. از بین آن ها سه جدایه mw-4، mw-5 و bw-5 که تواناترین سویه های تولیدکننده آنتی بیوتیک بودند برای بررسی های بعدی انتخاب شدند. هر سه جدایه علیه هر دو گروه باکتری های گرم مثبت و گرم منفی تأثیرگذار بودند. قطر هاله عدم رشد عصاره ی اتیل استاتی آن ها در غلظت mg/ml 50، بین 28-10 میلی متر بود. در نهایت، شناسایی سویه های برتر تولیدکننده با استفاده از روش های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، شیمیوتاکسونومی و بیوشیمیایی انجام شد. نتایج نشان داد که هر سه سویه متعلق به جنس استرپتومایسس بودند. هم چنین شناسایی گونه ی ایزوله mw-4 بر اساس تعیین توالی 16s rrna تعیین شد و تحت عنوان streptomyces enissocaesilis شناسایی گردید. مطالعه ی حاضر نشان داد که استرپتومایسس های دریایی متعلق به خلیج فارس می توانند منبع مناسبی برای آنتی بیوتیک های جدید باشند و در درمان بیماری های ناشی از باکتری های مقاوم به چند دارو امیدبخش باشند.