نام پژوهشگر: مینا رفیعی بلداجی

بررسی شخصیّت و شخصیّت پردازی در رمان های مصطفی مستور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1393
  مینا رفیعی بلداجی   فاطمه کوپا

شخصیّت به عنوان یکی از عناصر برجسته داستان، از دیرباز مورد توجه ویژه ی نویسندگان قرار گرفته است. آن ها با پرورش هر چه بیشتر این عنصر در بطن داستان، قدرت هنری و سبک نویسندگی خویش را آشکار می سازند. این عنصر در کنار دیگر عناصر، خواننده را مجذوب خود می کند. از آن جاکه انسان موجودی اجتماعی است، لذا با جامعه ی مجازی داستان و شخصیّت های آن هم ذات پنداری می کند و هر لحظه بر آن است که خصوصیّات اخلاقی و روانی شخصیّت ها را بشناسد. پژوهش حاضر بر آن است که این عنصر کلیدی را با رویکرد شخصیّت ها و نقش آن ها در طرح داستان در کنار ابتکار های موجود در رمان نویسی مستور مورد بررسی و تحلیل قرار دهد، بدین ترتیب خواننده در این تحقیق با تکنیک های شخصیّت پردازی نویسنده و تحلیل شخصیّت های رمان-های وی آشنا می شود. روش تحقیق به کار رفته در این پایان نامه تحلیل محتواست که با اتکاء به تعاریف متعدد شخصیّت و البته شناخت تکنیک های شخصیّت پردازی، به مطالعه ی دقیق و جزیی-نگرانه در رمان های مصطفی مستور می پردازد. این بررسی نشان می دهد که نویسنده با آگاهی وسیعی که از داستان و عنصر شخصیّت دارد، با بهره گیری از عناصر گوناگون در شخصیّت پردازی هم چون، کنش، گفتار، نام، محیط و وضعیت ظاهری به ویژه توصیف، به پردازش شخصیّت ها پرداخته است. لازم به یادآوری است که شخصیّت-های او بیشتر به صورت غیرمستقیم مطرح شده اند و نویسنده برای شخصیّت پردازی از عامل کنش، گفت وگو، توصیف بیشترین بهره را برده است. وی با به تصویر کشیدن جامعه ی کنونی و بیان دغدغه های ذهنی شخصیّت هایش که افرادی تحصیل کرده و اهل مطالعه هستند، حقایق و مشکلات درونی آنان را یادآور می شود.