رعایت حقوق محکوم علیه نقش بسزایی در نیل به عدالت کیفری، رسیدن به اهداف مجازات ها بویژه اصلاح کردن محکوم و حفظ حقوق بشر دارد. به همین منظور، باید حقوق و امتیازاتی را که محکوم از آن برخوردار است شناسایی و معرفی گردند و راهکار هایی اندیشیده شود که حقوق محکوم بهتر مراعات گردد. با توجه به اهمیت حفظ و رعایت حقوق محکوم، در حقوق کیفری اسلام، هر گونه توهین، تحقیر و شکنجه محکوم ممنوع و بر لزوم حفظ حیات و سلامتی وی در کیفر های بدنی غیر سالب حیات تأکید شده است. و برای حفظ سلامتی محکوم، شرایط و ضوابطی را تعیین نموده است. هم چنین در اغلب اسناد بین المللی حقوق بشر بر رعایت حقوق محکوم بویژه حفظ کرامت انسانی و حفظ حیات محکوم تأکید گردیده است. و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز بر اصل قانونی بودن نحوه ی اجرای احکام و حفظ حرمت و حیثیت محکوم تأکید نموده است. منبسط از قوانین و مقررات کیفری و نحوه اجرای مجازات ها در کشورمان، اصل قانونی بودن نحوه ی اجرای احکام در کیفر های بدنی بطور کامل مراعات نمی گردد. وضعیت موجود در اجرای مجازات سالب آزادی با توجه به تراکم جمعیت زندانها و شیوع بیماریها و اعتیاد، با حقوق محکوم سازگاری ندارد و هم چنین قانون نحوه ی اجرای محکومیت های مالی نیز دارای کاستی هایی می باشد. لذا با توجه به نکات فوق الذکر، تدوین آیین نامه دقیق در رابطه با اجرای مجازات های بدنی و ایجاد زندان های جدید مطابق با استانداردهای جهانی و استفاده از افراد متخصص در اجرای مجازات ها ضروری به نظر می رسد. واژگان کلیدی: حقوق ـ محکوم ـ اجرای حکم ـ کیفر