نام پژوهشگر: زینب حسن پور کرانی

بررسی بیان برخی ژن های مسیر بیوسنتزی آلکالوئیدهای تروپانی در کشت های ریشه موئین پلی پلوئید بذرالبنج مصری (hyoscyamus muticus) در پاسخ به محرک متیل جاسمونات
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  زینب حسن پور کرانی   فرج اله شهریاری احمدی

گیاهان عالی حاوی گستره¬ی وسیعی از مواد شیمیایی مفید برای مصارف دارویی بوده که می¬توان آنها را پایانه های متابولیسم در سلول های گیاهی دانست. بذرالبنج مصری گیاه دارویی مهمی به شمار می¬رود و دو ماده هیوسیامین و اسکوپولامین که دو ترکیب دارویی ارزشمند بوده از محصولات نهایی مسیر بیوسنتزی آلکالوئیدهای تروپانی در این گونه است. اسکوپولامین ارزش تجاری بالاتری نسبت به پیش ساز آن یعنی هیوسیامین و سایر ترکیبات تروپانی دارد. تراریخت نمودن گیاه با استفاده از سیستم وکتور طبیعی آگروباکتریوم رایزوژنز که باعث تولید ریشه مویین می¬گردد، راه حل جدیدی برای افزایش تولید متابولیت های ثانویه می¬باشد. مطالعه حاضر با هدف مطالعه الگوی بیان ژن¬های مهم مسیر بیوسنتزی آلکالوئیدهای تروپانی شامل، h6h، pmt، tri و trii در ریشه های مویین تراریخت بذرالبنج مصری (دیپلوئید و تتراپلوئید) حامل سازه h6h و pmt تحت تاثیر محرک متیل جاسمونات برای اولین بار به منظور بررسی اثر سطح پلوئیدی، تراریختی و محرک متیل جاسمونات در تغییر بیان این ژن¬ها انجام شد.نتایج نشان داد که تلفیق دو راهبرد مهندسی متابولیک و الیسیتیشن در بذرالبنج مصری باعث افزایش قابل توجه بیان ژن کلیدی h6h در کلون¬های ترانسژن pmt و h6h شده است. همچنین در گیاه بذرالبنج مصری کلون¬های ترانسژن حامل pmt نسبت به کلون¬های حامل h6h که با محرک تیمار گشته¬اند، افزایش بیان h6h بسیار چشمگیر¬تر بود، با توجه به اینکه h6h ژن انتهایی مسیر آلکالوئیدهای تروپانی بوده احتمالا افزایش بیان آن به معنای افزایش اسکوپولامین می¬باشد.