نام پژوهشگر: سکینه ایزدی سفیددشتی

تفال و تطیر از دیدگاه قران و حدیث
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشکده اصول الدین 1392
  سکینه ایزدی سفیددشتی   مریم حاچی عبدالباقی

این پژوهش ابتدا به معناشناسی واژگان تفأل و تطیر و کلمات مترادف و متضاد آن سعد و برکت و شوم و نحس پرداخته و سپس از پیشینه ی تفأل و تطیر در کشورها و تمدن های مختلف از جمله ایران، یونان و روم باستان و عرب قبل و بعد از اسلام سخن به میان آورده است. تطیر که به معنای فال بد زدن می باشد از خرافاتی است که در بین مردم و خصوصاً میان اعراب شایع بوده و با وجود پیشرفت علم و تکنولوژی باز هم مورد قبول برخی مردم است و هر منطقه و قومی به چیزی فال بد می زنند و آن را نشانه ی بدیُمنی می دانند. در قرآن در چهار آیه به تطیر به عنوان یک رفتار خرافی و جاهلی اشاره شده و تطیر زنندگان را مذمت نموده است. در روایات نیز به تفأل و تطیر اشاره شده و تفأل را که مایه امیدواری و حرکت و نشاط است پذیرفته و از تطیر نهی کرده و برای رهایی از آن راه هایی را ارائه کرده که توکل به خدا، بی اعتنایی به آن و خواندن دعا و قرآن و پرداختن صدقه می باشد. عواملی که موجب این تفکر و پذیرفتن آن می شود انگیزه های فردی و اجتماعی است که این خود می تواند اثرات سوئی برای فرد و جامعه داشته باشد؛ اینکه تطیر باعث سوءظن، کفر و شرک به خدا می شود و در این حال استان عوامل دیگر را غیر از خدا در سرنوشت خود موثر می داند. از دیگر مسائلی که با این موضوع ارتباط دارد سعد و نحس ایام و تفأل زدن به روزها و ماه ها و نیز سعد و نحس کواکب است که هرچند از نظر استدلال عقل راهی برای اثبات یا نفی آن در اختیار نداریم ولی می توان گفت که این امر ممکن است ولی از نظر عقلی ثابت نیست و از حیطه ی علم و اطلاع ما بیرون است.