نام پژوهشگر: ناهید آل علی

بررسی تاثیر لایروبی بر میزان فلزات کم مقدار در آب، رسوب، بافت ماهیچه ای ماهی بیاح (liza abu) و سطح تروفیک آب (شاخص تریکس) اروندرود (منطقه خرمشهر)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده علوم و مهندسی دریایی 1393
  ناهید آل علی   احمد سواری

در این تحقیق اثرات لایروبی بر کیفیت آب رودخانه اروند (حوزه خرمشهر) از لحاظ فاکتورهای فیزیکی شیمیایی و زیستی شامل ph، کلروفیل a، مواد مغذی (فسفر کل و نیتروژن کل) و اکسیژن محلول آب و فلزات کم مقدار (کبالت، کروم، منگنز، نیکل و وانادیم) در آب، رسوب و بافت ماهیچه ماهی بیاح مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه برداری از آب، رسوب و ماهی در 4 ایستگاه و در 4 مرحله انجام گرفت. مرحله اول نمونه برداری قبل از لایروبی، مرحله دوم در حین عملیات لایروبی، مرحله سوم یک ماه پس از لایروبی و مرحله چهارم 2 ماه پس از لایروبی انجام شد. نمونه های آب، رسوب و ماهی پس از آماده سازی و هضم به آزمایشگاه پتروشیمی ماهشهر انتقال داده شد و سنجش نمونه ها با استفاده از دستگاه icp انجام گردید. نتایج نشان داد اکسیژن محلول آب در ایستگاه های مورد لایروبی در مرحله خلال و بعد از لایروبی به طور معنی داری کاهش پیدا نمود (05/.p<). کدورت در ایستگاه های مورد لایروبی در مرحله لایروبی و مرحله 1 بعد از لایروبی افزایش معنی دار و چشمگیری داشت (05/.p<). ph برخلاف کدورت، در منطقه لایروبی شده در مرحله خلال و بعد از لایروبی کاهش معنی دار داشت. مواد مغذی (فسفر کل و نیتروژن کل) نیز در مراحل مختلف لایروبی اندازه گیری شد. فسفر هم در منطقه لایروبی شده و هم در منقطه شاهد، در مرحله بعد از لایروبی دارای افزایش معنی دار بوده است (05/.p<). نیتروژن نیز در مرحله خلال و بعد از لایروبی به طور معنی داری افزایش یافت. کلروفیل a در مناطق لایروبی شده در مرحله حین لایروبی به طور معنی داری کاهش یافت و در مرحله بعد از لایروبی 1 و 2 افزایش معنی دار در مقادیر کلروفیل a مشاهده شد (05/.p<). تمام فلزات سنجیده شده آب در این تحقیق در منطقه لایروبی شده در مرحله حین لایروبی به طور معنی داری افزایش می یابد (05/.p<) و پس از آن رو به کاهش می رود. مقادیر فلزات سنگین در رسوبات در مناطق لایروبی شده در مرحله حین لایروبی و بعد از لایروبی به طور معنی داری کاهش یافت. مقدار غلظت فلزات سنگین بافت ماهیچه ماهی بیاح در مرحله 1 و 2 بعد از لایروبی به طور معنی داری کاهش پیدا کرد (05/.p<). به طور کلی غلظت فلزات سنگین تحت تأثیر لایروبی تغییر می یاید. به این ترتیب که در حین عملیات در ستون آب افزایش می یابد ولی در رسوبات، بعد از لایروبی و برداشت رسوبات سطحی کاهش می یابد. در بافت ماهیچه ماهی بیاح نیز با توجه به تغذیه وابسته به کف این ماهی، تغییرات معنی داری مشاهده گردید که شامل کاهش غلظت فلزات مطالعه شده در زمان بعد از لایروبی می باشد.