نام پژوهشگر: پرستو پوریکتا

بررسی موجودی آلاینده های فلزی در آب رودخانه زرجوب به روش pixe
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1393
  پرستو پوریکتا   مسعود وهابی مقدم

آب یکی از مهم¬ترین اجزای اصلی در محیط زیست انسان است و بررسی آلوده کننده¬های آلی و غیر آلی در آب¬های طبیعی از اهمیت زیادی برخوردار است. مطالعه¬ی حاضر با هدف دستیابی به سطح غلظت آلاینده¬های فلزی و گستره¬ی آلودگی در آب رودخانه¬ی زرجوب واقع در شهر رشت انجام گرفت. نمونه¬های آب از 46 مکان مختلف در طول مسیر رودخانه جمع¬آوری شدند. در این مطالعه، روش آنالیز پیکسی ) آنالیز اشعه¬ی ایکس گسیل شده در اثر برانگیختگی با پروتون) برای اندازه¬گیری غلظت عناصر در نمونه¬های آب رودخانه به¬کار گرفته شد. 12 آلاینده¬ی فلزی سدیم، منیزیم، آلومینیوم، سیلیسیوم، پتاسیم، کلسیم، تیتانیوم، منگنز، آهن، مس، روی و استرانسیوم با غلظت¬های مختلف در رودخانه شناسایی گردید. بازه¬ی تغییرات غلظت این فلزات در آب بر حسب میلی¬گرم بر لیتر عبارتند از: سدیم: 63/784-0 ، منیزیم: 61/53-0 ، آلومینیوم: 86/0-0 ، سیلیسیوم: 35/17-0 ، پتاسیم: 75/1326-24/0 ، کلسیم: 6/335-44/1 ، تیتانیوم: 1/0-0 ، منگنز: 45/0-0 ، آهن: 49/7-04/0 ، مس: 31/2-0 ، روی: 05/5-0 ، استرانسیوم: 10/5-0 . مقایسه¬ی غلظت¬های فلزات در نمونه¬های آب رودخانه با استاندارد بین المللی توصیه شده توسط 1994 fao نشان می¬دهد که غلظت¬های فلزات اندازه¬گیری شده (به¬جز در چند مورد) پایین¬تر از حد بحرانی می¬باشد و رودخانه¬ به¬¬صورت قابل توجه آلوده نیست و بنابراین برای مقاصد کشاورزی مناسب است. به¬علاوه، مقایسه¬ی غلظت¬های فلزات در نمونه¬های آب رودخانه با استاندارد بین المللی توصیه شده توسط who 1993 نشان داد که مقادیر دو فلز آهن و منگنز در نمونه¬های آب بالاتر از حدود مجاز می¬باشد. کلید واژه: پیکسی، آلاینده¬های فلزی، آلودگی آب، رودخانه¬ی زرجوب.