چکیده استفاده روزافزون از اینترنت و شتاب گرفتن رشد آن، باعث کاهش پهنای باند شبکه و پر شدن سریع ظرفیت سرورها می¬شود. بنابراین کیفیت سرویس¬های اینترنتی برای کاربران غیرقابل قبول می¬گردد، در حالیکه تحویل کارا و موثر محتویات در وب، یک اصل مهم در بهبود کارایی آن می¬باشد. شبکه¬های تحویل محتوا و نظیر به نظیر برای بهبود این مشکل عرضه شدند. این تکنیک¬ها امروزه به شکل گسترده در اینترنت مورد استفاده قرار می گیرند. در این پژوهش یک مدل تکثیر محتوا در شبکه¬ ترکیبی تحویل محتوای نظیر به نظیر که به خوشه بندی مشتریان بر اساس پیش بینی نیازمندی¬های آنها با در نظر گرفتن گذر زمان و طول عمر آنها در شبکه می¬پردازد، مطرح شده است. توسط توزیع نسخه¬های متعدد از محتوا در شبکه و انتقال هر درخواست به نزدیک ترین نسخه اش، و همچنین جلوگیری از هدر رفتن محتویات به هنگام خروج جفت¬ها از شبکه، به طور موثر می¬توان باعث کاهش تاخیر جستجوی درخواست کاربر و افزایش قابلیت اطمینان سیستم شد. روش پیشنهادی با استفاده از شبیه ساز ns2 شبیه سازی شده است و نتایج آن مورد بررسی قرار گرفت. با در نظر گرفتن پارامترهای گوناگون در تکثیر محتوا در شبکه¬های ترکیبی، منجر به بهبود توان عملیاتی، استفاده مفید از منابع موجود در شبکه و مهمتر از آن، کاهش زمان پاسخ مشتری شده است. کلمات کلیدی: شبکه تحویل محتوا، شبکه نظیر به نظیر، شبکه ترکیبی تحویل محتوای نظیر به نظیر، تکثیر محتوا