نام پژوهشگر: مینو محمدی نیا

بررسی تداوم نقش مایه های ظروف دوران ساسانی در دوره اسلامی (تا پایان سلجوقیان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی 1393
  مینو محمدی نیا   کامران افشار مهاجر

این پایان¬نامه، حاصل پژوهشی است به شیوه¬ی کمی و توصیفی و جمع¬آوری اطلاعات کتابخانه¬ای و هدف آن تحلیل و بررسی عناصر بصری نقوش ظروف ساسانی است. همچنین شناخت و چگونگی استفاده از نمادگرایی و به کارگیری علائم و نماد¬های ملی در این نقوش از دیگر اهداف این تحقیق به شمار می-آید. اگر چه متخصصان تاریخ هنر، سد¬ه¬های آغازین اسلامی در ایران را دوران استحاله¬ی هنری می دانند، لیکن باید اذعان داشت که محدودیت اطلاعات مرتبط با هنرها و صنایع ایران دراین زمان به اندازه ای است که اظهار نظر قطعی در این خصوص را با مشکل مواجه می¬سازد. علی¬رغم تحقیقات متنوعی که به تاریخ تحولات هنر فلز کاری اختصاص یافته، ابهامات فراوانی نیز در این زمینه باقی است.نظر به ماندگاری این مواد فرهنگی و نقشی که در مطالعات باستانشناسی ایفا می¬نمایند،نمونه¬های شاخص از اشیاء فلزی باقی مانده از سد¬ه¬های اولیه اسلامی انتخاب تا ویژگی¬های آن¬ها در تحلیل تحولات هنری و نگرش فرهنگی صنعتگران این مرز و بوم در دوران انتقال ازساسانیان به سده های اولیه اسلامی مورد استفاده قرار گیرد. جامعه¬ی مورد مطالعه در این تحقیق تعداد 100 نمونه نقش می¬باشد که اکثرا از طریق منابع الکترونیک و هم¬چنین منابع مکتوب چاپی جمع¬آوری شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده-ها در این پژوهش ، بر اساس جداولی که توسط پژوهشگر طراحی شده، استخراج گشته¬اند. این جداول نمونه¬های مورد مطالعه را از دیدگاه بصری مورد مطالعه قرار داده و در نهایت به این نتیجه رسیده است که شیوه¬ی اجرای این نقوش واقع¬گرا و به صورت ساده و قابل فهم به منظور دریافت هر چه بهتر از سوی مخاطبان شکل گرفته اند. نقش شیر،گراز و بز هم¬چنین نوعی پرنده¬ی ترکیبی به گونه¬ای مکرر مورد استفاده قرار گرفته است. در این پژوهش ویژگی¬هایی از قبیل محل استقرار نقش، شیوه اجرا ،راستای غالب ،ترکیب بندی، نوع نقش وخط غالب مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل، نشان داد که در اکثریت نقوش شیوه اجرا واقع¬گرایانه و راستای غالب مایل می¬باشد، هم¬چنین اکثر ترکیب¬بندی¬ها نامتقارن و خط غالب نیز خط منحنی است.