برای جریان داشتن تداوم و پایداری در شهر به عنوان بستر زیست آدمی می بایستی از عرصه های جمعی برای ایجاد تعاملات اجتماعی استفاده گردد، چرا که تداوم و زندگی انسان در گرو این تعاملات است. الگوی جدید زندگی و معیشت در توسعه جمعیت شهری ایجاب می کند که در برنامه ریزی ها و طراحی های آتی و جاری در تمامی موارد به ویژه در خصوص فضاهای عمومی شهری، مراکز خرید و.... چند مولفه ای و چند مقوله ای بیاندیشیم. واقعیت آن است که امروزه مردم تنها برای خرید به مراکز تجاری مراجعه نمی کنند، بلکه علاوه بر گذران اوقات فراغت و تفریح در این مراکز، زمینه های ایجاد ارتباطات اجتماعی و فرهنگی که باعث ارتقای همه جانبه در زندگی شهری می شود نیز اهمیت دارد. با نگاهی گذرا به وضعیت موجود فضاهای تجاری بزرگ در شهر تهران (به عنوان پایتخت کشور که در مقیاس ملی بر فرهنگ مردم تأثیر می گذارد) پی به عدم وجود جنبه های لازم برای اهداف فرهنگی و اجتماعی بیان شده می بریم. لذا پژوهش حاضر می کوشد تا با روش توصیفی- تحلیلی منتج از رویکرد غالب در مبانی نظری و تجربیات عملی به راهبردهای معمارانه برای ارتقای روابط اجتماعی در فضای تجاری بزرگ دست یابد. یافته های تحقیق ازطریق مشاهدات طراحی، مطالعات کتابخانه ای ، مصاحبه وتکمیل پرسشنامه در میان معماران و افراد صاحب نظرجمع آوری شده و با کمک مدل تحلیلی spss سنجش وضعیت موجود و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به عنوان یکی از روش های حل تصمیم گیری چند معیاره و اولویت بندی عوامل حاصل شده است.

بررسی اجمالی شیوه سکونت مردم اصفهان نشان می دهد که کالبد معماری این شهر برگرفته از مبانی قوی ایدئولوژیکی، اجتماعی و فرهنگ جمعی خاص است که هنوز هم ریشه ای پایدار در رفتارهای اجتماعی و خاطرات جمعی شهروندان اصفهان دارد. محرمیت و درونگرایی، سلسله مراتب، شفافیت، آسمان، گیاه وآب، رابطه با طبیعت، همه و همه الگوهایی روشن و قدیمی هستند که برگرفته از فرهنگی چندین ساله در شهر اصفهان می باشند که نقاط اشترک زیادی با فرهنگ اسلامی دارد، و در پژوهش به آن ها به عنوان کلیدهایی برای طراحی پرداخته شده است.