نام پژوهشگر: الهه رئیس الساداتی

تحلیل نشانه شناسی نقاشی های سهراب سپهری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و فرهنگ - دانشکده هنر و معماری 1393
  الهه رئیس الساداتی   محمد مهدی اخویان

سهراب سپهری از جمله هنرمندان برجسته¬ی ایرانی است که در ساحت¬های مختلف شعر، نقاشی، اندیشه¬ی شرق و عرفانی کار نموده و حضوری عمیق و اثر بخش در هنر این سرزمین داشته است. آن چه نام سپهری را در حیطه¬ی هنر، از دیگر هنرمندان معاصرش متمایز می¬کند، به کارگیری تفکرات عرفانی و اندیشه¬های متأثر از ذن – بودیسم و کاربرد زبانی نمادین با نگرش و تفسیر خاص او در خلق آثارش می¬باشد. از سویی دیگر، شعرها و نقاشی¬های سهراب سپهری، آکنده از نشانه¬هایی است که با رمزگشایی آن¬ها ملموس-تر و قابل فهم تر می¬شود. در همین راستا، محور اصلی این پژوهش بررسی اندیشه¬های سهراب سپهری و همچنین نشانه¬شناسی عناصر غالب در نقاشی¬های او مبتنی بر هر دو مکتب سوسوری و پیرسی می¬باشد و سعی شده است تا ضمن بیان گوشه هایی از نحوه¬ی زندگی وی و ابعاد گوناگون هنر او و مطالعه¬ی بیان نمادینی که در انتخاب رنگ¬ها، عناصر و ترکیب¬بندی نقاشی¬هایش و همچنین رابطه بین شعر و نقاشی¬های او بیان شده به نوعی نشانه¬شناسی در جهت پاسخ به سوال تحقیق نمائیم. این تحقیق از نظر هدف بنیادی و از نظر روش توصیقی تحلیلی می¬ باشد که اطلاعات تحقیق به شیوه¬ی کتابخانه¬ای جمع¬آوری شده است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد که بخش قابل توجهی از نشانه¬ها در آثار سهراب سپهری ، نماد نور ازلی و تجلی ذات جهان هستی را نشان می¬دهد به گونه¬ای که نقاش را به سمت حقیقت هستی رهنمون می¬سازد.از طرفی آثار این هنرمند باز خوانی فرهنگ وعرفان اسلامی و ازسو ی دیگر تاثیرات فرهنگ شرق دور می باشد.