نام پژوهشگر: ثمین افتخاری

اصلاح خواص سطحی pet برای بهبود خون سازگاری آن به وسیله پلاسمای rf و پیوندزنی با آکریلیک اسید و هپارین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران) - دانشکده مهندسی 1386
  ثمین افتخاری   حمید میرزاده

به منظور افزایش آبدوستی و خون سازگاری ، سطح پلی اتیلن ترفتالات (pet) در معرض پلاسمای rf اکسیژن قرار گرفت. تغییرات حاصل در سطح آن مورد بررسی قرار گرفت.سطح مواد را م با روش های شیمیایی، فیزیکی و یا بیولوژیکی بدون اینکه تغییر در خواص بالک بیومتریال ایجاد شود، اصلاح نمود. در روشهای فیزیکی تنها خصوصیات فیزیکی سطح تغییر می- کند. تغییرات خواص فیزیکی و شیمیایی سطح pet پلاسما دیده با روش طیف سنجی زیر قرمز تبدیل فوریه بصورت بازتابندگی کلّی تضعیف شده (atr-ftir) و اندازه گیری زاویه تماس مورد مطالعه قرار گرفت. پلاسما زنی سطح petموجب تشکیل گروههای پراکساید شد . پلیمریزاسیون پیوندی آکریلیک اسید جهت افزایش آبدوستی و زیست سازگاری سطح petو ایجاد گروههای فعّال اگر زمان تماس سطح مواد با خون چند روز یا چند هفته باشد ، با وارد کردن آهسته هپارین و یا تلقیح آنزیم های فیبرولیتیک روی سطح مواد جلوی انعقاد خون را می گیرند. ولی هنوز هیچ روش موثری برای سطوحی که به طور دائم در تماس با خون هستند و دارای کاربردهای طویل المدت می باشند مانند قلب مصنوعی ، دریچه قلب و عروق خونی شناخته نشده است ؛هدف این تحقیق رسیدن به این مهم می باشد. وقتی که زیست مواد بعنوان پروتز در بدن کاشته می شوند ابتدا سطح آنها در تماس با خون و بافت زنده قرار می گیرد . بنابراین عکس العمل بافت زنده نسبت به زیست مواد در رابطه مستقیم با سطح آنهاست . اگر بر هم کنش های بیولوژیکی بافت نسبت به جسم خارجی خیلی شدید باشد در عمل کردهای پروتز مشکل ایجاد می کند . بعنوان مثال اگر یک رگ مصنوعی خون را لخته کند و در برابر جریان خون مانع ایجاد کند ، به عمل کرد قلب آسیب می رساند و یا اگر در سطح دستگاه دیالیز خون لخته ایجاد شود ، دستگاه قادر نیست به خوبی به کار خود ادامه دهد. به این ترتیب موادی که در پزشکی به کار می روند باید از سطح مناسبی برخوردار باشند. موادی که سطح آنها به قدر کافی زیست سازگار نیست در هنگام تماس با بافت زنده موجب اعمال واکنشهای جسم بیگانه می شوند . بنابراین در صورت نیاز به استفاده از مواد مصنوعی در بدن لازم است که خواص سطحی آنها اصلاح گردد و شرایط مناسب برای کاشته شدن آنها در بدن فراهم شود. تمام مواد پلیمری که بطور بالینی به کار برده می شوند باید دارای خواص مناسب در سطح توده و پلیمر باشند. ولی کمتر دیده می شود که مواد دارای خواص گروهی مناسب ، از ویژگی های سطحی خوبی برخوردار باشند. بنابراین اصلاح خواص سطحی مواد برای کاربرد های پزشکی ضروری است[ ]. . هدف از تحقیقات مذکور در بیشتر موارد ، ایجاد سطوح ضد انعقاد و افزایش قابلیت های سطحی این پلیمر توسط توسط پوشش دادن سطح pet ، افزایش آبدوستی سطح با پیوند زنی مونومر هیدروژل آکریلیک اسید و ایجاد گروههای عاملی خاص روی سطح آن به منظور ایجاد اتصال با ترکیبات ضد انعقاد مثل هپارین می باشد.