وحید شربتی مرتضی نورمحمدی
منطقه قفقازجنوبی پس از فروپاشی شوروی تبدیل به یکی از مناطق با اهمیت در سیاست بین الملل شد این منطقه با توجه به همسایگی و اشتراکات فرهنگی که با ایران دارد ، برای این کشور بسیار حائز اهمیت می باشد در این پژوهش سعی شده است به تاثیرات حضور اتحادها در منطقه بر امنیت ایران پرداخته شود
هادی تاجیک غلامعلی چنگی زاده
آگاه شدن مسلمانان از عقب ماندگی ها، توسعه نیافتگی ها و کاستی های موجود در جهان اسلام، آنان را به جنبش ها و تلاش هایی در یک صدساله اخیر، واداشت که بیداری اسلامی اش می نامند. با پیدایش این تحول تاریخی در منطقه خاورمیانه، نقطه عطفی در پویشهای امنیتی این مجموعه منطقه ای پدیدار گشت که نظم سنّتی گذشته را در هم نوردید و روند گذار به سوی نظم نوینی را کلید زد. تحول تاریخی مذکور ضمن توجه دولت ها به مطالبات مردمی، سطح قابل توجهی از تنش ها، درگیری و مناقشه ها را درون کشورها و همچنین بین بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای ذی نفع در خاورمیانه، به وجود آورد و در حال دگرگون ساختن بسیاری از ویژگی ها و ساختارهای سیاسی امنیتی منطقه می باشد. این تحول در حال تغییر دادن صورت بندی مجموعه امنیتی خاورمیانه بوده و تجلی های جدیدی از امنیت منطقه را به نمایش گذاشته است. بنابراین ضرورت دارد آثار امنیتی این تحول تاریخی مورد واکاوی بیشتر قرار گیرد تا مشخص گردد این تحول تاریخی چه تغییری در صورت بندی مجموعه امنیتی خاورمیانه داشته است. با این اهداف و پیامدها، تجلی های امنیتی منطقه پس از تحولات بیداری اسلامی توجهات بیشتری را به خود جلب خواهد کرد؛ و سوال های اساسی همچون بیداری اسلامی چه تاثیری بر ترتیبات امنیتی و الگوهای رفتاری امنیتی در سطح منطقه داشته است؟ را پیشرو خواهد گذاشت که این پژوهش بدنبال پاسخگویی به آنهاست. از این رو به منظور پاسخ به پرسش مزبور در این پژوهش ضمن بهره گیری از نظریه «مجموعه امنیتی منطقه ای» بوزان، درصدد هستیم تا با مبنا قرار دادن مولفه ها و ساختارهای اساسی مجموعه امنیت منطقه ای، شاخص هایی برای ارزیابی تغییرات امنیتی در سطح منطقه و تعیین صورتبندی امنیتی خاورمیانه ارائه گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد مردمی بودن تحولات بیداری اسلامی به عنوان مشخصه کانونی این تحول تاریخی، منجر به تغییراتی در صورتبندی و ترتیبات امنیتی منطقه خاورمیانه شده است.برای پردازش فرضیه پژوهش، ضمن بهره گیری از روش تحلیل ثانویه در تبیین مطالعات محیطی، از مطالعات امکان سنجی نیز در تصویر سازی از وضعیت امنیت منطقه بهره خواهیم جست و ترتیبات امنیتی خاورمیانه را امکان سنجی خواهیم نمود.