نام پژوهشگر: مهسا حضرتی فرد

شناسایی مشخصه های مناسب موجود در متن جهت رفع ابهام معنایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده برق و کامپیوتر 1392
  مهسا حضرتی فرد   سید مصطفی فخراحمد

به جرأت می توان ادعا کرد که عصر حاضر، عصر انفجار اطلاعات است و شاید بتوان زبان را بعنوان مهمترین سد و مانع در انتقال اطلاعات دانست. بنابراین ضرورت بکارگیری ماشین در پردازش و ترجمه ی متون تبدیل به نیازی غیر قابل انکار شده است. اما مشکلاتی که برسر راه مترجم های ماشینی وجود دارد مانع شده تا این مهم از کیفیت و دقت کافی برخوردار باشد. لذا تحقیق در مورد این مشکلات و بیان راهکارهای احتمالی جهت حل آن ها در خور اهمیت خواهد بود. یکی از تأثیرگذارترین مسائل در دقت و کیفیت ترجمه ی ماشینی، رفع ابهام معنایی است که دقت در آن باعث بالا رفتن دقت کل عمل ترجمه می گردد. منظور از رفع ابهام معنایی انتخاب معنای مناسب کلمه با توجه به متن، برای کلماتی است که دارای چندین معنای متفاوت هستند. لذا در این پژوهش سعی شده است تا به بررسی روش های مختلف و ایده های متفاوت ارائه شده توسط سایرین در زمینه ی ابهام زدایی پرداخته و با ارائه ی شیوه ای متفاوت در این راستا قدمی برداریم. روش ارائه شده در این پایان نامه، روشی مبتنی بر دیدگاه دانش محور است که با بهره گیری از اطلاعات تکمیلی پیرامون کلمه ی مبهم در متن و ارائه ی یک روش امتیازدهی، به رفع ابهام می پردازد. به این منظور از یک طرف با بکارگیری وردنت و منابع دیگری که به نوعی مکمل وردنت هستند، فهرستی از کلمات مرتبط با کلمه ی مبهم تهیه کرده و از طرف دیگر کلمات همراه با کلمه ی مبهم در متن را از پیکره ی مورد نظر استخراج می کنیم. سپس با استفاده از یک رابطه ی امتیازدهی، معنایی که دارای بیشترین امتیاز است و مرتبط تر به نظر می رسد را انتخاب می کنیم. در نهایت، دقت روش ارائه شده را بررسی کرده و نتایج را با دقت سایر روش ها مقایسه می کنیم.