نام پژوهشگر: زهرا محجوب

فرهنگ نام های جغرافیایی در بندهش ایرانی: بررسی ریشه شناختی و اسطوره شناختی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم انسانی 1392
  زهرا محجوب   حسین نجاری

چکیده فرهنگ نام‏های جغرافیایی در بندهش ایرانی: بررسی ریشه‏شناختی و اسطوره‏شناختی به کوشش: زهرا محجوب جغرافیا، یکی از پدیده‏های بزرگ اسطوره‏ساز است که اغلب، جایگاه آن در باورهای اساطیری، با واقعیت قابل انطباق می باشد؛ درباره‏ی جغرافیای اساطیری در ادبیات پهلوی و خصوصا بندهش اشاراتی شده که به ندرت مورد توجه و بررسی دقیق قرار گرفته است. با توجه به حد و حدود احتمالی جغرافیای اساطیری در بندهش ایرانی، گاه می‏توان، آن را در عالم واقع جایابی کرد. بندهش ایرانی، به عنوان یکی از بزرگ‏ترین آثار به زبان فارسی میانه، در بردارنده ی شمار فراوانی از نام‏های جغرافیای اسطوره‏ای است و از آنجایی‏ که گردآوری همه‏ی اسامی مناطق جغرافیای اسطوره‏ای در یک رساله امکان پذیر نمی باشد، لذا در این پژوهش، از اسامی دریاها، دریاچه‏ها، رودها و دژهای اسطوره‏ای بندهش ایرانی استفاده و به شناخت آن‏ها در اساطیر و تعیین جایگاه آن‏ها در جغرافیای طبیعی پرداخته شده است. با در نظر گرفتن ویژگی های فعلی مکان های جغرافیایی، گاه می توان مکان های جغرافیای اسطوره‏ای را بر جغرافیای طبیعی منطبق ساخت. در پژوهش حاضر علاوه بر اینکه سعی شده است، مکان های جغرافیای اساطیری بندهش ایرانی با جغرافیای طبیعی مورد انطباق قرار گرفته و جایابی شوند، اسامی این مکان ها نیز، با توجه به اصول علمی هم از دیدگاه ریشه‏شناختی و هم اسطوره‏شناختی مورد بررسی قرار گرفته است. شایان ذکر است که، مکان های جغرافیای اساطیری در بندهش ایرانی در "هفت کشور" و اغلب در "خونیرس" و در کنار "دریای فراخکرد" و "کوه البرز" واقع شده است که گاه با توجه به نکات اسطوره‏ای موجود و ویژگی های کنونی مکان های جغرافیایی، قابل انطباق با جغرافیای عالم واقع می باشند. کلید واژه ها: جغرافیای اساطیری، بندهش، دریای فراخکرد، دریاچه چیچست، رود دائیتی، ور جمکرد. ?