نام پژوهشگر: محمدمجید مجتهدی

بررسی واکنش بایلیس-هیلمن سیستم تیوپیران -4-اُن در محیط آبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده موادآلی و طبیعی 1390
  قاسم فیروززاده پاشا   محمدسعید عبایی

در این پایان نامه ما تحقیقات خود را بر راستای دوستداری محیط زیست و ارائه مسیری ملایم و جدید برای سنتز محصولات بایلیس-هیلمن در شرایط شیمی سبز پایه گذاری نمودیم. به عنوان یک نتیجه از مطالعات-مان توانایی یک سیستم ارگانوکاتالیزوری آبی که می تواند مسیر واکنش 1a را با آلدهیدها که به طور گزینشی متحمل واکنش های بایلیس- هیلمن، آلدول و تراکم آلدولی می شوند را آشکار کرده ایم. محصولات واکنشbh در بازده های خوب ودر حضور dbu تولید می شوند. همچنین محصولات تراکم آلدولی در دمای اتاق و در حضور dmap یا tea تولید می شوند.

سنتز مشتقات نوین مونوآریل/آلکیل متیلیدن تتراهیدروپیران-4-اُن و کتون?
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده شیمی سیلیکون و مواد دارویی 1390
  مایده سادات سمیعانی فرد   محمدمجید مجتهدی

مونو آریلیدن دی?هیدرو-h2-پیران-4(h3)-اُن و مونو آریلیدن سیکلوکنون?ها اجزاء کلیدی در سنتز بسیاری از ترکیبات طبیعی و بیولوژیکی فعال می?باشند، به همین دلیل در سنتزهای شیمی آلی از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردارند. این تحقیق در حقیقت گامی موثر در سنتز این ترکیبات با استفاده از امواج ماورای صوت و اورگانوکاتالیست پیرولیدین در دمای اتاق و در مدت زمان کوتاه 4تا 6 دقیقه می?باشد، که منجر به تولید محصولات با راندمان بالایی در حدود %68-80 شده است.

سنتز بیس آریل متیلیدن های جدید سیستم 2,2- دی متیل- 3,1- دی تیان- -5- اُن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده موادآلی و طبیعی 1391
  فرشته محمودی   محمدسعید عبایی

تراکم آلدول یکی از روش های مهم برای تشکیل پیوند دوگانه ی کربن-کربن مزدوج با گروه کربونیل می باشد. محصولات این دسته از واکنش ها نقش عمده ای در ارگانیسم های زیستی دارند و در داروسازی و صنعت استفاده می شوند. ترکیبات ?,´?- بیس(آریل متیلیدن) سیکلو آلکانون ها، از کاربردهای زیادی برخوردارند از جمله در سنتز مواد دارویی، تهیه ی موادی همانند سموم و آفت کش ها در کشاورزی، حدواسط مواد معطر، واحد پلیمری کریستال مایع و سنتز مشتقات پیریمیدین و موثرترین روش برای سنتز این دسته ترکیبات، تراکم آلدول می باشد. در این طرح، سنتز بیس آریل متیلیدن سیکلوآلکانون ها، با استفاده از تراکم آلدولی کتون هتروسیکل 2,2- دی متیل- 1,3-دی تیان- 5- اُن صورت گرفته است ونتیجه به واکنش های مشابهی در کتون های سیکلوهگزانون، تترا هیدروتیوپیران- 4- اُن، تترا- هیدروپیران- 4- اُن و 2,2- دی متیل- 1,3- دی اکسان- 5- اُن گسترش یافته است. واکنش ها بااستفاده از مشتقات آلدهید-های آروماتیک در شرایط آبی، باز دی اتیل آمین ، مقادیر کاتالیکی از سورفکتانت سدیم دودسیل سولفات و اسید لوئیس zrocl2.8h2o، در مدت زمان های کوتاهی صورت پذیرفته است. کلمات کلیدی: ?,´?- بیس (آریل متیلیدن) سیکلو آلکانون ها، تراکم آلدولی، کتون هتروسیکل 2,2- دی متیل- 1,3- دی تیان? 5- اُن، سیکلوهگزانون، تترا هیدروتیوپیران- 4- اُن، تترا هیدروپیران- 4- اُن،2,2- دی متیل-1,3? دی اکسان- 5- اُن، مشتقات آلدهید آروماتیک، دی اتیل آمین، سدیم دودسیل سولفات و zrocl2.8h2o.

سنتز داروی فنوباربیتال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده شیمی سیلیکون و مواد دارویی 1392
  مصطفی داودزاده   محمدسعید عبایی

حمله صرعی یکی از بیماری های شایع است که حدود 5/0 تا 1% از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند. فنوباربیتال یا 5-اتیل-5-فنیل¬پیریمیدین-2،4،6 (1h,3h,5h)-تری¬اُ¬ن، یک داروی ضد صرع است و برای کنترل حمله ناگهانی صرع همراه با تشنج و غش به کار می رود. در این پایان نامه دو روش برای سنتز فنوباربیتال انجام شده است که در هر دو روش ماده اولیه برای سنتز دارو بنزیل¬سیانید می¬باشد. روش دوم با توجه به کمتر بودن تعداد مراحل سنتز نسبت به روش اول، حذف شرایط دمایی سخت و همچنین بیشتر بودن بازده کل روشی بهینه می¬باشد. در این روش سنتز ترکیب اتیل-2-سیانو-2-فنیل¬استات (1b) با استفاده از بنزیل¬سیانید و اتیل¬دار شدن این ترکیب که منجر به تشکیل اتیل-2-سیانو-2-فنیل-بوتانوات می¬شود (2b)، به صورت تک¬ظرف و با بازده 75% انجام شده است. در ادامه، با هیدرولیز این ترکیب با استفاده از اسید¬سولفوریک و اتانول، دی¬اتیل-2-اتیل-2- فنیل¬مالونات با بازده80% سنتز شده است. در مرحله آخر فنوباربیتال از واکنش بین دی¬اتیل-2-اتیل-2- فنیل¬مالونات (3b) و اوره با استفاده از باز سدیم¬اتوکسید با بازده 85% سنتز شد. خلوص دارویی مورد نیاز دارو با نوبلور سازی حاصل میگردد. خلوص دارویی این ماده با استفاده از استاندارهای معتبر داروئی کنترل میگردد.

واکنش پی در پی تراکم آلدول-دیلز-آلدر در مشتقات 2-استریل-سیکلوهگزیل-2-انون ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده شیمی سیلیکون و مواد دارویی 1392
  فاطمه مبیّن جاریحانی   محمدسعید عبایی

یکی از رایج¬ترین روش¬های تشکیل پیوند کربن-کربن واکنش دیلز-آلدر است که در طی آن یک حلقه شش عضوی تشکیل می-شود، و از آن گذشته واکنش می¬تواند تا چهار مرکز کایرال ایجاد کند که این مراکز کایرال در ترکیبات طبیعی و دارویی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. سنتز جدید دیلز-آلدر گزارش شده در این پروژه روش محیط دوستی را ارائه می¬دهد تا محصولات افزایشی از طریق حلقه¬افزایی بین دی¬ان¬های استیریل سیکلو هگز-2-انون (2a-2g) با دی¬ان¬دوست¬ متیل اکریلات بدست آیند. در مرحله اول این تحقیق دی¬ان¬های گوناگونی تولید شدند که برای واکنش با متیل¬اکریلات به عنوان دی¬ان-دوست تحت شرایط حرارتی و اسید لوییس و بدون استفاده از حلال مورد مطالعه قرار گرفتند. هر واکنش تنها یک محصول با بازده بالا به دست می¬دهد که به وسیله روش های طیف¬سنجی شناسایی شدند. واکنش¬ها فضاگزین بوده و منجر به تشکیل محصولات اندو شدند. در مرحله دوم تلاش گردید تا همین محصولات را (4a-4g) از طریق واکنش¬های تک ظرف و در حلال آبی بدست آورد

سنتز تک ظرف مشتقات تیوآمید در شرایط شیمی سبز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده شیمی سیلیکون و مواد دارویی 1392
  مائده حاجی علی گل   محمدمجید مجتهدی

تیوآمیدها حدواسط های مهمی هستند و یکی از مهمترین روش های سنتز تیوآمیدها، واکنش سه جزئی ویلگروت-کیندلر می-باشد. واکنش کلاسیک ویلگروت-کیندلر، به دمای بالا و حلال های مختلف نیاز دارد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی واکنش ویلگروت-کیندلر در شرایط شیمی سبز می باشد. در این تحقیق، سنتز مشتقات بنزوتیوآمید با استفاده از واکنش ویلگروت-کیندلر غیرحرارتی و به کمک امواج فراصوتی و به صورت تک ظرف انجام شده است. مشتقات بنزوتیوآمید در زمان کوتاه، بدون حلال و با بازده بالا سنتز شدند.

واکنش های چندجزئی بر مبنای آلدهید کتون و مالونونیتریل تحت امواج فراصوت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده مهندسی فرایند 1393
  حامد جامی   محمدمجید مجتهدی

آمینوتری سیانو بی سیکلو دی ان ها دسته ای از ترکیبات آلی می باشند که به راحتی از مواد اولیه در دسترس در فرایندی تک-ظرف و چندجزئی سنتز می شوند. این ترکیبات به عنوان یک حدواسط مفید برای تهیه بسیاری از ترکیبات هتروسیکل که اکثرا فعالیت های ضد میکروبی، ضدویروسی، ضدقارچ و ضدتومور به نمایش می گذارند، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. علاوه بر این، ترکیبات بی سیکلو دی ان به عنوان یک حدواسط برای سنتز ترکیبات دی سیانوآنیلین نیز به کار می روند. ترکیبات دی سیانوآنیلین به خاطر فعالیت فلوئورسانس شدیدی که دارند کاربردهای فراوانی در صنایع نوری و شیمیایی و پزشکی پیدا کرده اند. در این پژوهش سنتز مشتقات2-آمینو-4-آریل-a4،7،6،5-تتراهیدرونفتالن-3،3،1(h4)-تری کربونیتریل ها از طریق یک واکنش تک ظرف سه جزئی بین کتون های حلقوی و آلدهیدهای آروماتیک (با گروه های مختلف کشنده و دهنده الکترونی) و مالونونیتریل با استفاده از مقدار 10% مولی از ارگانوکاتالیست پیرولیدین تحت امواج فراصوت با بازده %(90-70) انجام شد. در ادامه می توان با افزودن مقدار مشخصی از باز معدنی به این ترکیب واکنش را به سمت تولید آلکیل بی سیکلو دی ان-کربوکسیلات ها یا دی سیانوآنیلین ها پیش برد. از مزایای این روش سنتزی می توان به زمان کوتاه (4-1) دقیقه، جداسازی آسان، سبز بودن روش و عدم استفاده از حرارت و کاتالیزورهای گران قیمت اشاره کرد.

سنتز مشتقات نامتقارن3،5-بیس (بنزیلیدن)-1-متیل پی پریدین ها تحت امواج فراصوت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده فناوری های نو 1393
  لیلا افشین پور   محمدمجید مجتهدی

چکیده: مونوآریلیدین و بیس آریلیدین هاومشتقات حاصل از کتون های حلقوی اهمیت زیادی در سنتز های شیمی آلی دارند زیرا به عنوان حدواسط کلیدی برای بسیاری از واکنش های فعال طبیعی و بیولوژیکی هستند. این تحقیق روش موثری در سنتز ترکیبات مونوآریلیدین 1-متیل پی پریدین-4-ان با استفاده ازحمام فراصوت و ارگانوکاتالیزگر در دمای اتاق، بدون حلال و در طی زمان های40-7 دقیقه و بازده94%- 60 است.هم چنین در این پژوهش تعدادی از مشتقات نامتقارن 3،5-بیس(بنزیلیدن) -1-متیل پی پریدین-4-ان از دو روش (دو مرحله ی متوالی و تک ظرف) به وسیله ی حمام و سونوترود فراصوت در دمای اتاق سنتز شدند. در روش اول، ابتدا محصول تک استخلافی آریلیدین 1-متیل پی پریدین-4-اندر حضور باز پیرولیدین در شرایط بدون حلال تهیه شده و سپس آریل آلدئیدی متفاوت که دارای استخلاف های کشنده یا دهنده ی الکترونی می باشد با استفاده از محلول سدیم هیدروکسید تحت پرتو امواج صوتی با شدت بالا به مدت زمان 5 ثانیه تا 10 دقیقه قرار گرفت که با راندمان 98%- 70 منجر به مشتقات نامتقارن 3،5-بیس (بنزیلیدن)-1-متیل پی پریدین ها گردید. در روش دوم، واکنش به صورت تک ظرف، مخلوط1-متیل پی پریدین-4-ان و یک آلدئید در حضور 75%مولی پیرولیدین و سپس مخلوط آلدئید دوم وسدیم هیدروکسید وحلال اضافه شده تحت حمام امواج صوتی به سمت تشکیل محصول بیس نامتقارن نسبت به سایر محصولات ممکن هدایت شد.

سنتز فازهای ساکن جدید از نوع پلی آروماتیک برای کروماتوگرافی مایع به منظور جداسازی گزینش پذیر هیدروکربن های پلی آروماتیک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده شیمی تجزیه و معدنی 1386
  فرهاد گلچکی نوروزی زنجانرود   کوروش تبارحیدر

چکیده ندارد.

سنتز آمینواسید استرکر با استفاده ازکاتالیزور اکسیدآهن مغناطیسی تحت شرایط بدون حلال و سنتز مونوآریل/آلکیل متیلیدن کتون های حلقوی به کمک امواج ماورای صوت تحت شرایط بدون حلال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران - پژوهشکده شیمی سیلیکون و مواد دارویی 1388
  طوبی علیشیری   محمدمجید مجتهدی

از اکسیدآهن سوپر مغناطیس fe3o4 می توان به عنوان کاتالیزور مؤثر برای سنتز سه جزئی و تک ظرف آلفا-آمینونیتریل ها از آلدئیدها، آمین ها و تری متیل سیلیل سیانید استفاده کرد. این کاتالیزور به آسانی توسط آهنربای خارجی بازیابی شده و بدون افت محسوس فعالیت در چندین واکنش مورداستفاده قرار می گیرد. محصولات را با خلوص بالا و در مدت زمان کم به وسیله ی جداسازی کاتالیزور و تبخیر اجزای فرار مخلوط واکنش در دمای اتاق به دست آورد. روش ارائه شده، روشی فضاویژه برای تهیه کتون های (e)-آلفا،بتا-غیراشباع می باشد که تحت تابش امواج ماورای صوت به پیش می رود. این فرایند با توجه به باز ملایم و انتخاب پذیری محصول نسبت به تراکم آلدول کلاسیک ارجحیت دارد. با این روش کتون های (e)-آلفا،بتا-غیراشباع متنوعی با بازده های بالا (تا 98%) در مدت زمان کم به دست آمد.