نام پژوهشگر: نیما باغشاهی

روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی پس از روی کار آمدن اسلام گرایان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1392
  نیما باغشاهی   مجید عباسی

بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی و تجزیه آن به چندین کشور، سرزمین فلسطین طی یک پروس? چندین ساله به اشغال یهودیان صهیونیست درآمد و رژیم اشغالگر صهیونیستی در تاریخ 14مِی 1948 اعلام موجودیت کرده از بدو تشکیل دولت صهیونیستی جهت دستیابی به اهداف خود که آنرا بارها به اشکال گوناگون اعلام کرده بود همواره در محیط پیرامونی خود و منطق? خاورمیانه ایجاد آشوب، جنگ و فتنه کرده است. حفظ بقاء اسرائیل از مهمترین منافع ملی این رژیم است که جهت بدست آوردن آن بضرورت زمان و موقعیت خود سیاستهای متفاوتی را در برابر کشورهای منطقه اتخاذ کرده است. در این بین تعامل با کشور ترکیه کنونی که زمانی رهبران آن با نام اسلام بر نیمی از اروپا حکمرانی می کردند جای بررسی ویژه ای دارد. محور اطلاعاتی و امنیتی ترکیه و اسرائیل به صورت ویژه در ماه می سال 1996 و با انعقاد موافقت نامه امنیتی – اطلاعاتی تشکیل شد. اگرچه دو طرف از سال 1949 که رژیم اسرائیل توسط ترکیه لائیک مورد شناسایی قرار گرفت با هم ارتباط داشتند، لیکن این ارتباطات در حوزه های امنیتی و اطلاعاتی به گستردگی امروز نبوده است. امروزه اسرائیل از سرزمین ترکیه به عنوان یکی از مهمترین ایستگاههای جاسوسی خود در جهان استفاده می کند. ترکیه به عنوان یکی از مراکز اصلی فعالیت های اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل در منطقه بر علیه جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده و بر اساس برآوردهای صورت گرفته فعالیت های اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل بر ضدّ جمهوری اسلامی ایران از کشور ترکیه صورت می گیرد. حضور رژیم اسرائیل در نزدیکی مرزهای امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران با پیامدهای منفی در حوزه های امنیتی همراه خواهد بود. این پیامدهای منفی می تواند امنیت ملی کشور را با آسیب مواجه کند، زیرا اسرائیل جمهوری اسلامی ایران را بزرگترین دشمن خود می داند و طبیعتاً برای ضربه وارد ساختن بر دشمن خود از هیچ اقدامی دریغ نخواهد کرد. روابط اطلاعاتی و امنیتی دو طرف به صورت کاملاً سرّی منعقد شده و از مفاد آن اطلاعات دقیقی موجود نیست. اگر چه از کلیات این موافقت نامه ها اطلاعاتی وجود دارد. پرسش اصلی این پژوهش عبارت از این است که روابط ترکیه و اسرائیل پس از روی کار آمدن اسلام گرایان حزب عدالت و توسعه چه تحولی داشته است؟ در پاسخ به این پرسش پژوهش ها حاکی از آن است که از زمان روی کار آمدن اسلام گرایان حزب عدالت و توسعه در ترکیه، روابط این کشور با رژیم اسرائیل در ظاهر به سردی گراییده است ولی در حقیقت این پیوندها با توجه به منافع مشترک دو طرف کاهش نیافته است. با روی کار آمدن دولت اسلامگرای عدالت و توسعه از سال 2003 به این سوی و با حاکمیت مطلق اسلامگرایان از سال 2007 تا کنون به نخست وزیری اردوغان و ریاست جمهوری عبدا... گل این روابط دچار فراز و نشیب هایی در حوزه های سیاسی شده ولی هنوز در حوزه های امنیتی و نظامی در حال تداوم است و مدرکی دالّ بر قطع یا کاهش آن در آینده نزدیک وجود ندارد. زیرا هر دو طرف منافع متقابلی را برای خود در تداوم این روابط جستجو می کنند که در نهایت و با محاسبه هزینه-فایده به سود منافع ملی آنهاست. تداوم این روابط مشکلاتی را در زمینه امنیت مرزها، ورود نیروهای تروریست، شنودهای اطلاعاتی، جذب اتباع ایرانی یا ربایش آنها در خاک ترکیه پدید آورده و آسیب پذیری اطلاعاتی و امنیتی را برای جمهوری اسلامی ایران به همراه داشته است.