کتاب البدء و التاریخ نوشته مطهر بن طاهر مقدسی مورخ سده چهارم هجری است. او در این کتاب به تاریخ بشر از آغاز خلقت تا زمان خود اشاره کرده است. ادیان و مذاهب پیش از اسلام و پس از آن در میان ملل مختلف از جمله یهودی، مسیحی، زردشتی، اسلام، صابئه، مانویه، ادیان هند و حتی یونانی، از موضوعاتی است که مقدسی به آن پرداخته است. در این پژوهش نخست مختصری از زندگی مقدسی گفته شده و کتاب البدء و التاریخ معرفی شده است. سپس فرقه¬ها و مذاهب نام برده شده در کتاب استخراج و علاوه بر توضیحات مقدسی در کتاب البدء و التاریخ از کتاب¬های فرق و مذاهب، تاریخی و کلامی نیز استفاده شده است. در بحث از هر کدام از فرقه¬ها و نحله¬ها تا جایی که امکان داشته مؤسس آنها، تاریخ به وجود آمدن، مکان¬هایی که به وجود آمده و گسترش یافته¬اند و اعتقادات آنها مورد بررسی قرار گرفته است.