نام پژوهشگر: محمد رسول محنت فر

مناسبات سیاسی ایران و عربستان سعودی در پرتو بهبود روابط اخیر ایران با غرب (2013-2014)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  محمد رسول محنت فر   مرتضی محمودی

انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و انتخاب دکتر حسن روحانی خوش بینی مضاعفی را مبنی بر بهبود روابط ایران با جامعه جهانی و همسایگان بخصوص عربستان سعودی ایجاد نمود. روابطی که در ادوار گذشته بین ایران و عربستان همواره مبتنی بر تنش و سوء تفاهمات سیاسی بوده و از تراز و سطح لازم که شایسته روابط دو بازیگر مطرح منطقه ای باشد برخوردار نبوده است اما این وضعیت در دو سال اخیر نه تنها بهبود نیافته بلکه تحت مسائل و شرایط منطقه ای زیر تشدید شده است : مذاکرات هسته ای – ایران با گروه پنج به علاوه یک و نزدیکی ایران به امریکا باعث شد عربستان از افزایش قدرت ایران و تنش زدایی نگران شود و با استفاده از روابطش با کشورهای حاشیه خلیج فارس یک بلوک ضد ایرانی ایجاد کند. سوریه – سوریه هم اکنون خط مقدم جنگ ایران و عربستان است کشوری که جزء حوزه های ژئوپلیتیکی ایران به حساب می آید و بشار اسد علوی مذهب در راس آن است اما عربستانی ها قصد دارند با دخالت خود سنی های مورد نظر خود را دراین کشور حاکم کنند . عراق – از نظر عربستانی ها امریکایی ها عراق را دو دستی به ایران هدیه دادند و با به قدرت رساندن شیعه ها در عراق ، عربستان خود را دراین بازی یک شکست خورده تلقی می کند . عراق هم اکنون در کنار ایران و سوریه ایستاده است . بحرین – کشوری که اقلیت سنی بر اکثریت شیعه حکمرانی می کند . اکثریت شیعی که خود را منتسب به ایران و رهبری آن می دانند . نفت – کاهش قیمت نفت در اوپک در واقع آخرین حربه و بازی عربستان علیه ایران در فضای کنونی است . تروریستها – حمایت عربستان از گروه های تروریستی در مقابل منافع ایران در مناطق مختلف منطقه ، به خصوص در شرق کشور. لذا با عنایت به نزدیکی روابط ایران با غرب ،پیش بینی آن است که عربستان سعودی نقش محوری خود را در ایجاد فضای بدبینی بیش از پیش بین ایران و امریکا را همچنان در دستور کار داشته باشد . لکن در صورت تفاهم غرب با ایران بر سر مسئله هسته ای و سایر مسائل مترتب بر آن تنش بین ایران و عربستان از حالت دشمنی و تقابلی به فضای رقابتی در منطقه مبدل خواهد شد .