اکسید منگنز مدت ها است که دارای کاربرد صنعتی است و امروزه مصرف فرم نانو آن رو به افزایش است. استفاده از میکرو و نانوذرات دی اکسید منگنز(mno2) ، در صنعت، پزشکی و فارماکولوژی و به تبع آن در معرض قرار گیری انسان با آن افزایش یافته است. میزان آلودگی با ذرات mno2 در محیط بالاتر از دیگر اشکال منگنز می باشد که از قدرت اکسیداسیون بالاتری برخوردار است. این نانوذرات توانایی عبور از سد خون- بیضه موش را دارند و می توانند باعث بروز عوارض جانبی در بیضه شوند. بنابراین بررسی اثرات احتمالی ناشی از تجمع نانوذرات mno2، از جمله ایجاد اختلال در مسیر اسپرماتوژنز و بروز مشکل در سیستم تولید مثلی موش حائز اهمیت می باشد. نانو و میکروذرات mno2 بصورت زیر جلدی (??? میکروگرم/ کیلوگرم) هر هفته یکبار به موش نر بمدت ? هفته تزریق شد. اثر تجویز این ذرات بر تغییرات وزن بدن و بافت های بیضه، اپیدیدم، پروستات و سطح تستوسترون، استروژن و fsh سرم خون و تعداد اسپرم ها و اسپرماتوگونی و اسپرماتوسیت در هر لوله اسپرم ساز و قطر لوله های اسپرم ساز و نیز درصد تحرک اسپرم ها بعنوان ملاک های اسپرماتوژنز اندازه گیری و با گروه کنترل و حامل مقایسه گردید. تجویز مزمن هر دو ذره سبب تغییر در عملکرد طبیعی بافت بیضه و بروز اختلال در مسیر اسپرماتوژنز می شود. این اختلال شامل کاهش معنی دار تعداد اسپرم، تعداد اسپرماتوگونی و اسپرماتوسیت ، قطر لوله های اسپرم ساز و تحرک اسپرم ها می باشد. اما سطوح هورمون های جنسی سرمی بین گروه های آزمایشی و کنترل معنی دار نبود. بنظر می رسد که اثرات اکسید کننده شدید هر دو ذره عامل اصلی بروز این اختلالات در عملکرد بیضه است.