امروزه توجهات به استفاده از کودهای آلی و میکروبی معطوف شده است. این تحقیق برای جداسازی قارچ های حل کننده فسفر از خاک و ارزیابی توانایی آن ها در محیط کشت جامد، مایع و بستر کاه گندم انجام شد. جداسازی قارچ از پنج نمونه خاک جنگلی معدن خاک فسفات کوه سپیدلار یاسوج انجام شد. در مرحله اول توانایی قارچ های حل کننده فسفر در محیط کشت پیکواسکای بررسی شد. آزمون کمی با 4 نمونه که در محیط کشت جامد نتیجه مثبت داده بودند، انجام شد. ارزیابی توانایی قارچ ها در بستر کاه گندم با دو نمونه از قارچ های جداسازی شده به انضمام قارچ آسپرژیلوس نیجر با سه سطح خاک فسفات، چهار سطح تلقیح قارچ در بستر کاه گندم و دو سطح ملاس در سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. در زمان های 5، 10، 20، 30، 40، 50 و 60 روز فسفر محلول (قابل عصاره گیری با cacl2) و در زمان های 10، 30 و 60 روز شکل های معدنی فسفر توسط عصاره گیری متوالی با کلرید کلسیم 01/0 مولار، بی کربنات سدیم نیم مولار، سیترات سدیم سه دهم مولار و استات آمونیوم نیم مولار و فسفر غیر قابل جذب با عصاره گیری توسط اسید سولفوریک 5/0 درصد وزنی اندازه گیری شدند. در کل چهار قارچ حل کننده فسفر جداسازی شد. از بین جدایه ها دو گونه cladosporium cladosporioides و eupenicillium rubidurum بهترین حل کنندگی را در محیط کشت مایع داشتند. مقدار فسفر محلول در تمام زمان های مورد مطالعه به صورت معنی داری تحت تاثیر تیمارهای خاک فسفات و قارچ قرار گرفت. اثر حضور ملاس در محیط کشت در تمام زمان های مورد مطالعه غیر معنی دار بود. قارچ آسپرژیلوس نیجر در اکثر زمان های مورد مطالعه فسفر محلول را بیشتر از سایر جدایه ها آزاد کرد. در کل این دو گونه قارچ و آسپرژیلوس نیجر توانایی آزادسازی فسفر به شکل های به آسانی قابل جذب گیاه، قابل جذب گیاه، فسفات های کلسیم پدوژنیک و فسفر غیر قابل جذب گیاه را از خود نشان دادند.