رشد فکری بشر و بلوغ و عقل او مستلزم آزادی وی در اندیشیدن، بیان و رفتار است، انسان باید آزاد باشد تا فکر کند و خود، با چراغ عقل خویش راه را بیاید و عقیده درست را برگزیند. بی شک این آزادی در ذات خویش محدود است، چرا که آزادی بدون قید و شرط چیزی جز هرج و مرج و سلب آزادی دیگران نیست.اکنون پرسش پیش رو این است که آیا در اسلام آزادی عقیده، آزادی بیان و اطلاع رسانی وجود دارد و در صورت وجود، حدود این آزادی چیست و چگونه می توان آزادی های افراد را با یکدیگر جمع کرد تا امنیت جامعه و حقوق شهروندان خدشه دار نگردد؟ پژوهش حاضر در پنج فصل در مقام پاسخ به این پرسش به صورت کابردی گرد هم آمده و دامنه حدود آزادی عقیده، آزادی بیان و اطلاع رسانی را درفقه، براساس نصوص روشنی که در آیات و روایات و سیره پیامبر اکرم (ص) آمده واکاوی کرده و برای تکمیل بحث برخی از شبهات و تعارضات موجود در احکام ازجمله، شبهاتی که در مورد آزادی مطرح است مانند جهاد و ارتداد می پردازد و همچنین به بررسی چالشها، تفاوتها و ممیزه های اسلام و لیبرالیسم که امروز بسط و نشر آن از برنامه های استکبار جهانی در رویارویی با اسلام است را تبیین کرده و در نهایت راهکارها و پیشنهادهایی را بازگو می کند.