نام پژوهشگر: سید محمد باقر نبوی نبوی

مطالعه پخش و پراکنش عمودی جوامع ماکروفون در منطقه بین جزر و مدی بحرکان در فصل تابستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر - دانشکده علوم دریایی 1393
  بهاره قهرمانی   سید محمد باقر نبوی نبوی

این تحقیق با هدف بررسی پخش و پراکنش عمودی ماکروبنتوزها در منطقه بحرکان انجام گرفت. در این مطالعه 5 ترانسکت و 10 ایستگاه در منطقه بین جزر و مدی بحرکان انتخاب شد و در هر ایستگاه 3 نمونه رسوب توسط کرر دستی از رسوبات برداشت شد. پس از الک کردن رسوبات و جداسازی نمونه های ماکروبنتوز نمونه های جمع آوری شده شمارش و به وسیله کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی گردید و تراکم و پراکنش آنها مورد بررسی قرار گرفت. شاخصهای تنوع، غالبیت، ترازی و غنای گونه ای با استفاده از نرم افزار primer5 محاسبه شدند. نتیجه این بررسی شناسایی 32 گونه ماکروبنتوز متعلق به 3 گروه جانوری نرمتنان، فرامینیفراهای بزرگ جثه و پرتاران بود. گونه های ماکروبنتوز شناسایی شده مربوط به 25 جنس، 21 خانواده، 11 راسته، 5 رده و 3 شاخه بودند. رده شکم پایان بیشترین تعداد گونه را دربرداشتند(49درصد). از این رده مجموعاً 5 راسته caenogastropoda، cephalaspidea، sorbeoconcha، neogastropoda و truncatelloidea تشخیص داده شد. پس از شکم پایان دو کفه ایها فراوانترین ماکروبنتوز های منطقه مورد مطالعه را تشکیل می دهند (46 درصد). از رده دوکفه ای ها 3 تعداد راسته بنامهای arcoida و ostreoida و veneroida شناسایی شد. پس از نرمتنان فرامینیفرا فراوانترین گروه بودند (3 درصد). در این تحقیق دو رده از آنها به نامهای globothalamea و tubothalamea مورد شناسایی قرار گرفتند. گروه پرتاران ( با فراوانی 2 درصد) دارای تنها یک راسته در نمونه های موجود بود. از راسته مذکور سه خانواده به نامهای capitellidae، glyceridae و nephtydae شناسایی شدند. دو گونه دوکفه ای tellina sp. و شکم پا tornatina persiana گونه های غالب هر ایستگاه را تشکیل دادند. مطالعه پراکنش عمودی ماکروبنتوز نشان داد که موجودات ماکروبنتوز ممکن است در اعماق مختلفی بیشترین تجمع خود را داشته باشند. بیشترین تراکم موجودات ماکروبنتوز در عمق 12-4 سانتی متری رسوب وجود دارد. در عین حال فراوانی نسبی ماکروبنتوز در اعماق مختلف رسوب در ایستگاه های مختلف متفاوت است. محاسبه شاخص شانون برای ایستگاه های مختلف نشان داد که مقادیر این شاخص در همه ایستگاه ها بین 5/3-5/1 قرار گرفته که نشانگر محیط کم استرس می باشد. تنها در یک ایستگاه مقدار آن از 5/1 کمتر بود که بیانگر وضعیت استرس محیطی می باشد و علت آن احتمالا به گرمای شدید بر می گردد. مقادیر این شاخص در اعماق مختلف نسبتا ثابت بوده در ایستگاههای اول ترانسکتهای مورد مطالعه بین 6/1 تا 9/1 و در ایستگاههای دوم بین 7/1 تا 9/1 تغییر میکند. بررسی فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب نشان داد که دما، شوری، اسیدیته و اکسیژن محلول در ایستگاه های مختلف اختلاف معنی داری نشان نداد.