نام پژوهشگر: آزاده داداشی

اطلاع رسانی فجایع هسته ای در حقوق بین الملل: از چرنوبیل تا فوکوشیما
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده حقوق 1393
  آزاده داداشی   علی مشهدی

یکی از اصول مهم در حفظ محیط زیست پیشگیری از وقوع حوادث مخرب محیط زیست و در صورت وقوع، اطلاع رسانی به سایر دولت ها می باشد. در حقیقت؛ براساس اصول کلی حقوق بین الملل، تعهد به اطلاع رسانی منجر به تقویت همکاری بین المللی مابین دولت ها می شود. براین اساس، هر دولتی موظف است براساس قواعد حقوق بین الملل با در نظر گرفتن منافع سایر دولت ها، اقدامات پیشگیرانه را در اعمال خود مدنظر قرار داده تا از وقوع خسارات فرامرزی جلوگیری نماید و در صورت وقوع حوادث اطلاع رسانی فوری نماید. تعهد به اطلاع رسانی در زمینه های مختلفی توسط کنوانسیون های بین المللی مورد شناسایی و تأکید قرار گرفته است اما در زمینه وقوع حوادث هسته ای تا قبل از وقوع حادثه هسته ای چرنوبیل در 62 آوریل سال 6892 ، مقرره ای که دولت حادثه دیده را موظف به اطلاع رسانی نماید وجود نداشت و این حادثه نقطه ی عطف توسعه حقوق هسته ای به خصوص در زمینه اطلاع رسانی فوری گشت. با گذشت حدود 69 سال از حادثه هسته ای چرنوبیل، اینکه اکنون وضعیت پادمان ها و تأسیسات هسته ای بسیار بهتر از گذشته است گزاف به نظر نمی رسد اما با وقوع حادثه هسته ای فوکوشیما، آشکار گردید که درس های واقعه چرنوبیل به خوبی آموخته نشده است و جامعه بین المللی می بایست هر چه بیشتر در ارتقای ایمنی و توسعه حقوق هسته ای گام بردارد. در این زمینه، سازمان بین المللی انرژی اتمی با ایفای نقش کلیدی خود می تواند تعدیل و اصلاح نظام حقوقی و فنی و نیز رویه های فعلی را با ترغیب دولت ها مطمح نظر قرار دهد.