نام پژوهشگر: سعید اجاقی

تلفیق سیستم های سنجش از دور و اطلاعات مکانی برای پیش بینی تغییرات پوشش زمین با روشهای مبتنی بر علوم شناختی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی - دانشکده مهندسی عمران 1393
  سعید اجاقی   حمید عبادی

پوشش زمین اشاره به پوشش فیزیکی و بیولوژیکی سطح زمین شامل: آب, خاک بایر, جنگل پوشش گیاهی, کوه ها و زمین های غیرقابل نفوذ دارد و در مقابل کاربری اراضی هر نوع کاربری که به وسیله فعالیت های انسان در سطح زمین ایجاد می گردد را شامل می شود. مدل سازی تغییرات پوششی و کاربری جهت پایش و شناخت میزان این تغییرات در سالهای گذشته و پیش بینی این تغییرات در سالهای آینده می تواند در راستای برنامه ریزی و مدیریت بهتر و بهینه از منابع, کنترل , نظارت و جلوگیری از تغییرات غیراصولی در سالهای آینده, کمک های ارزشمند و دقیقی را انجام دهد و باعث شود این تغییرات در مسیرهای مناسب هدایت شوند.جهت نائل شدن به این اهداف سیستم های سنجش ازدور با فراهم آوردن تصاویر باقدرت تفکیک مکانی مختلف و در زمانهای منظم و سیستم های اطلاعات مکانی به دلیل قابلیت تجزیه وتحلیل و ذخیره سازی, مدل سازی و نمایش اطلاعات مکانی, می توانند به کار گرفته شوند.از طرفی ، حضور عامل خبره در اغلب پروژه-های پایش روند تغییرات از قبیل بازدید حضوری از منطقه و نمونه برداری، امری اجتتناب ناپذیر و نیازمند هزینه و زمان بیشتری می باشد.که در این راستا جهت کاهش و رفع مشکلات ذکرشده , اتوماتیک سازی پایش تغییرات و کم کردن نقش عامل خبره انسانی می تواند کمک های شایانی را انجام دهد. . در این تحقیق هدف افزایش هرچه بیشتر سطح اتوماسیون پایش روند تغییرات است. برای نائل شدن به این هدف با شبیه سازی نقش عامل خبره و با الهام گرفتن از نحوه استنتاج, تصمیم گیری, حل مسئله و نحوه ی به کارگیری دانش و تکنیک های مختلف شخص خبره, که از آن ها تحت عنوان فرآیندهای شناختی شخص خبره یاد می شود, و با استفاده از تلفیق سیستم های دانش پایه سامانه های سنجش ازدور و اطلاعات مکانی سعی در جمع آوری داده های آموزشی تا حد امکان اتوماتیک از نقشه موجود منطقه مربوط به سال 2005 و طبقه بندی تصویر سال 2014 از منطقه مورد مطالعه که شامل بخشی از استان مازندران می باشد, شد.بعد از به دست آمدن تصویر طبقه بندی شده , برای پیشی بینی تغییرات پوششی و کاربری برای سال 2040، با استفاده از نقشه های کاربری سال های 2014 و 1986 و به کمک مدل پایه شبکه های عصبی مصنوعی و تحلیل زنجیره مارکوف انجام گردید. به این منظور، از متغیر های مکانی فاصله از جاده ، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از حاشیه جنگل، شاخص گسستگی جنگل، ارتفاع، شیب و جهت به عنوان عوامل موثر بر تغییرات در شبکه عصبی مصنوعی استفاده شد. بنا بر نتایج، در طول دوره 1986-2014، نزدیک 18425 هکتار جنگل تخریب شده است. همچنین مناطق شهری33398 هکتار به نسبت به سطح اولیه خود توسعه یافته است همچنین شاهد از بین رفتن 20943 هکتار از اراضی کشاورزی می باشیم.