نام پژوهشگر: محمدعلی نصر

شبیه سازی عملکرد گندم و بهره وری آب محصول در حوضه های مهم استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از مدل swat (جهت مدیریت منابع آب)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد - دانشکده کشاورزی 1392
  محبوبه میراحمدی   حسین صمدی بروجنی

کمبود آب در اکثر نقاط ایران، تهدیدی برای پایداری تولید محصولات کشاورزی است. گندم محصول غالب و بزرگ ترین کاربر آب آبیاری در ایران است. از این رو، درک روابط عملکرد آب محصول در گندم در سراسر کشور برای تولید پایدار ضروری است. در این مطالعه مدل swat توسط جریان خروجی و عملکرد گندم (y) در سطح حوضه فرعی در حوضه های مهم استان چهارمحال و بختیاری کالیبره شد. y و et مورد استفاده برای محاسبه بهره وری آب محصول (cwp) شبیه سازی شدند. سپس مدل برای تجزیه و تحلیل تأثیر چند سناریو مهم برای بهبود سیستم کشاورزی در استان به کاربرده شد. از جمله: افزایش میزان تولید غلات از طریق استفاده موثرتر از منابع آب، بهبود فعالیت مربوط به حفاظت و حفظ رطوبت خاک، و بهینه سازی کاربرد کود. تجزیه و تحلیل نسبت استفاده از آب به منابع آب تجدیدپذیر داخلی نشان داد که در استان مشکل کمبود آب تجدیدپذیر وجود ندارد. تجزیه و تحلیل رابطه y-cwp نشان داد که یک واحد افزایش در عملکرد گندم دیم با نیاز آبی کمتر، منجر به بهبود بیشتر در cwp می شود. استنباط این است که یک مدیریت آبی بهتر در گندم آبی، که در آن عملکرد در حال حاضر کوچک است، به صرفه جویی در آب مصرفی و در عین حال افزایش cwp منجر خواهد شد. ارزیابی بهبود ظرفیت آب موجود در خاک (awc) نشان داد که با مدیریت و اصلاح خاک از طریق شیوه های مناسب و افزایش ظرفیت ذخیره خاک در منطقه ریشه می توان با مصرف آب کمتر به همان میزان محصول تولیدی در مرحله خاک اصلاح نشده دست یافت. ارزیابی بهینه سازی کاربرد کود نشان داد که با مدیریت کاربرد کود در منطقه می توان به میزان عملکرد محصول بالایی دست یافت. در ادامه این مطالعه به شبیه سازی منابع آب آبی و سبز پرداخته شد. میزان آب آبی در زیر حوضه ها با رسم نقشه های مربوطه تفکیک شد و این گونه استنباط شد که در مناطقی که مقادیر آب آبی بالا است کشت آبی دارای اهمیت می باشد و مناطق با بیشترین ذخیره آب سبز از جهت کشت محصولات دیم حائز اهمیت می باشند. بنابراین، برنامه ریزی استراتژیک، در تولید کشاورزی ملی و تجارت مواد غذایی برای اطمینان از استفاده پایدار از آب مورد نیاز است. این مطالعه، پایه ای برای تجزیه و تحلیل سیستماتیک پتانسیل های لازم به منظور بهبود بازده مصرف آب منطقه ای و ملی را می سازد.