نام پژوهشگر: محمدامین درویشی

تعیین محدوده و حجم ذخیره بوکسیت منطقه تاگویی جاجرم با استفاده از اطلاعات ژئوالکتریک و گمانه های اکتشافی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود - دانشکده معدن و ژئوفیزیک 1392
  علی محمودیان   علیرضا عرب امیری

روش های اکتشافی به دو دسته روش های مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می¬شوند. روش¬های مستقیم که حفاری اکتشافی نیز از آن جمله است، روش هایی گران قیمت، زمان بر و با دقت بالایی هستند. امّا روش های ژئوفیزیکی از جمله روش¬های غیرمستقیم هستند؛که نیازمند هزینه و زمان کم تری می باشند و تعبیر و تفسیر نتایج آن ها مشکل است. در این تحقیق هدف آن است تا با استفاده از روش¬های ژئوالکتریک که از جمله روش های ارزان قیمت اکتشافی است؛ به شناسایی با کیفیت محل قرارگیری بوکسیت کارستی پرداخته شود؛ که در صورت رسیدن به پاسخ مثبت، گامی بلند در کاهش هزینه های اکتشافی و بهره برداری در این کانسارها برداشته خواهد شد. 1.بدین منظور طراحی و برداشت 82 سونداژ ژئوالکتریکی بر روی سه خط، در فاز های 4 و 5 محدودة معدنی تاگویی انجام شد. معادن منطقه تاگویی یکی از مجموعه معادن بوکسیت جاجرم است که عملیّات استخراج مادّه معدنی در آن به ندرت صورت گرفته و اغلب حفاری ها، جنبه اکتشافی دارند. داده های برداشت شده قبلا توسط سر منحنی های استاندارد تفسیر شده(توسط اساتید راهنما) و سپس نتایج حاصله به¬عنوان مدل اولیه به وسیله نرم افزار surpac مدل سازی شده اند. هم چنین به کمک قابلیت های نرم افزار surpac از اطلاعات گمانه های اکتشافی یک بانک اطلاعات ساخته شده است. مقایسة نتایج حاصل از گمانه های اکتشافی و ژئوالکتریک نشان می دهد؛ که مرز کمر پایین بوکسیت و دولومیت به وضوح مشخص هستند و تا حدودی مطابقت دارد ولی لایه های بدست آمده از اطلاعات ژئوالکتریک در قسمت بالادست لایه دولومیتی با اطلاعات گمانه های اکتشافی مطابقتی ندارد، نتایج مدل سازی، حداقل وجود چهار لایة ژئوالکتریکی را در منطقة تاگویی 4 و 5 واقع در محدودة معدنی بوکسیت جاجرم، نشان می دهند. جهت درک بهتر و جامع تر، این نتایج به صورت دوبُعدی نشان داده می شوند. در مرحله بعد با توجه به اطلاعات گمانه های اکتشافی موجود در معدن بوکسیت جاجرم به دلیل اینکه حفاری ها بر روی شبکه منظمی صورت نگرفته است (اکثر گمانه¬ها در امتداد هم می باشند) و کماکان حفاری های اکتشافی در این محدوده صورت می گیرد و همچنین به دلیل عدم تفکیک دقیق لایه های بوکسیت سخت، بوکسیت شیلی و بوکسیت کائولنی به کمک داده های ژئوفیزیک، امکان محاسبه دقیق حجم و محدوده بوکسیت منطقه امکان پذیر نمی باشد؛ ولی با توجه به مشخص بودن مرز کمر پایین ساختار بوکسیتی از دولومیت امکان محاسبه میزان سطح کمر بالای دولومیت تا سطح زمین وجود دارد؛که این سطح با سطح کمر بالای دولومیت که از طریق اطلاعات ژئوفیزیک بدست آمده است ،قابل مقایسه است.